Marjinal Maliyet, Ortalama Değişken Maliyet ve Ortalama Toplam Maliyet

bu ABC saat fabrikasının sahibi olduğumuzu düşünelim ve farzedelim ki yaptığımız işin ekonomik boyutunu biraz daha iyi anlamaya çalışıyoruz burada bir hesap çizelgesi yazılımı görüyorsunuz çoğu bilgisayarda olan tablolar oluşturarak hesap yapmamıza yardımcı olan bir yazılım ve karşımızda fabrika müdüründen aldığımız işin nasıl gittiğine dair Bazı veriler var bu elimizdeki verilere bağlı olarak da şu yan tarafta gördüğünüz boş kısımları dolduracağız ilk sütunda sabit giderler bulunuyor aylık sabit giderler Bunlar ne kadar üretirsek üretelim ya da kaç kişi çalıştırırsak çalıştıralım kısa vadede değiştiremeyeceğimiz Örneğin fabrikanın kirası ve ekipman kirası gibi giderler Evet aylık sabit giderimiz 5000 liraymış buradaysa işgücü birimleri var bu örnekte bir iş gücü biriminin tam Bu bir çalışan olduğunu ve bu çalışanında ayın her iş günü fabrikada çalıştığını farzedelim çalışan sayısı ayın her iş gününde farklı olabiliyor Tam zamanlı bir kişiye ek olarak iki kişi 3 kişi derken altı kişiye kadar çıkabiliyor Bunlar değişken giderler Yine kolay olması adına bunun da çalışanların maliyeti olduğunu düşünelim tabi gerçekte değişken giderler işgücü birimleri ve kullanılan malzeme miktarına bağlı olarak değişir ve Neyse biz bu örneği mümkün olduğunca basit tutmaya çalışalım onun için bu da Toplam maliyetini zor olsun yani sabit gider artı değişken gider toplam maliyetini olsun Elimizdeki çalışan sayısına bağlı olarak bir ayda kaç tane saat ürettiğimizi de biliyoruz Evet bu da bu sütunda verilmiş bunun sabit giderler ve değişken giderler tarafından belirlendiğini de söyleyebiliriz buradaysa hesaplama mız gerekenleri görüyoruz Eğer fabrikanın işleyişine enine boyuna öğrenmek istiyorsan bu burada gördüklerimizi de hesapla mamız lazım bu işgücünün marjinal ürünü burada gördüğümüz de İngilizce kısaltması olan MPL buradaki MC ise marjinal maliyete karşılık geliyor Burada gördüğünüz a&c ortalama değişken maliyet hemen yanındaki a.f.c. ortalama sabit maliyet en sondaki ATC ise ortalama toplam maliyet demek her zaman olduğu gibi Hadi şimdi hemen videoyu durdurun ve en azından bir sırayı Kendi kendinize doldurmaya çalışın Sonra da hep birlikte dolduralım evet hadi başlayalım işgücünün marjinal ürünüyle başlayacağız bunun ne olduğunu hemen hatırlayalım her bir ek iş gücü birimi için üretimimiz ne kadar atıyor bu yüzden ikinci satırla başlamamız lazım Çünkü Önemli olan ek iş gücü birimleri bir iş gücü biriminden iki işgücü birimine geçtiğimizde toplam üretilen saat bu 10'dan 25'e çıkmış Bu da 15 tane daha saat ürete bildiğimiz anlamına gelir buraya Sadece 15 yazabilirim ama formülü kullansak daha iyi olur Neden diyecek olursanız formülü aşağıya sürüklediği mizde hiçbir ek hesaplama yapmadan tüm boşlukları doldurmuş oluruz da onda toplam resimdeki farkı bulmak istediğimiz için 25'in içinde olduğu Kara'yı seçiyor ve eksi onun içinde olduğu karayı yazıyor Ve bunu işgücü birimini birden ikiye yükselterek yaptığımız için bölü 2 eksi birde ekliyorum Bu sayede işgücünün marjinal ürünü az önce de hesapladığımız gibi 15'e eşit oluyor diğer satılır da formülü aşağı sürükleyerek dolduralım iki çalışandan 3 çalışana geçtiğimizde işgücünün marjinal ürünü 20 olmuş bu bir çalışan da çalıştırarak aylık saat üretimini 20 birim artırabileceği miz anlamına gelir bu 12 ilginç durumla karşı karşıyayız işgücünün marjinal ürünü başlangıçta artıyor ve sonra azalıyor söyledim bu birçok işletme ve fabrika için geçerli olan Müdürüm neden diyecek olursanız ilk aşamalarda işgücünün belirli alanlarda uzmanlaşması nın karşılığını alırız da ondan Düşünsenize bir tane çalışan zoroğlunda bütün işleri o yapmak zorundadır saatin camını parlatır kutuları taşır tedarikçilerle konuşur saatleri gereken bakımları yapar ve başka ne yapılması gerekiyorsa hepsini kendisi yapar ama çalışan sayısı arttıkça her biri belli bir alanda uzmanlaşmaya başlar çalışanlardan biri montajla diğeri de kutuları taşımakta uzmanlaşabilir yani çalışanlar belirli bir beceri üzerine yoğunlaşan bilirler bu durum verimliliğin artması yani üretimin artması anlamına gelir ama çalışan sayısı arttıkça zaman içerisinde toplam üretim azalmaya başlar işyeri Kalaba o Herkes tedarikçilerden farklı bir malzeme bekliyordur birbirlerinin önünü kapamaları gerekir vesaire vesaire Sonuç olarak iş gücü birimi başına üretilen toplam üretim azalmaya başlar ve bu da işgücünün marjinal ürünün azalması anlamına gelir sırada marjinal maliyet var Birazdan marjinal maliyetin işgücünün marjinal ürünüyle ters yöne hareket ettiğini göreceksiniz marjinal maliyet her bir ek ürünün bize maliyetini ne olduğunu verir Örneğin ürettiğimiz toplam saat sayısı 10'dan 25'e çıktığında Yani ek-15 saat ürettiğimiz de maliyetin Ortalama olarak ne kadar arttırma bakmamız lazım Bu arada kafanıza karıştırmak istemiyorum Yani şimdilik ortalama değişken maliyet ten ortalama sabit Maliyetten ya da ortalama toplam maliyet ten bahsetmiyor hesaplamak için bir bakalım maliyeti miz 7000 liradan 11 bin liraya çıkmış 10 11 117 bin maliyetteki değişim bunu toplam üretimdeki değişim E yani 25xx ona bölmemiz lazım Bunu da aşağı sürükleyin imiş gücünün marjinal ürünü artarken marjinal maliyetin azaldığını görüyorsunuz değil mi çalışan sayısı arttıkça her biri alanında uzmanlaştı için bu son derece mantıklı bir durum ama marjinal getiri azaldıkça marjinal maliyet dağıtmaya başlıyor sırada ortalama maliyetler önce ortalama değişken maliyet e bakın bunu değişken giderleri toplam üretimi bölerek bulacağız ilk 25 saat için ortalama değişken giderimiz 240 liraymış sabit giderlerden bahsetmedim e dikkatinizi çekmek isterim ortalama sabit maliyet içinde sabit giderleri toplam üretime vereceğiz ortalama toplam maliyeti toplam giderler bölümü toplam üretimle bulunur ilk 25 saat için ortalama toplam maliyet 440 liraymış bu 440 bu ne kadarının değişken ne kadarında sabit olduğunu da diğer sütunlarda görebiliyoruz formülleri aşağı sürüklerim bu Excel tablolarının en güzel yanı da bu değil mi zaten İlginç olan bir durum daha var rakamları incelediğinizde ilk etapta dikkatinizi çekmemiş olabilir marjinal maliyet ortalama değişken maliyet ve ortalama toplam maliyet ve kesiştiğinde ortalama değişken maliyet de bir noktada az almakta iken artmaya başlıyor ortalama toplam maliyeti azalırken artmaya başlıyor az önce de söylediğim gibi bunların grafiğini çizdiğimiz de marjinal maliyetin ortalama değişken maliyet ile kesiştiği nokta ortalama değişken maliyet in yönünün değiştiği nokta olacak aynı durum marjinal maliyetin ortalama toplam maliyeti tek kesiştiği nokta için de geçerli Bu da yönünün değişmesi anlamına gelecek ortalama sabit maliyet azalmaya devam edecek neden diyecek olursanız bu giderler toplam üretim arttıkça artmayacak Bu yüzden de aynı giderlerin daha fazla ürün üzerinde dağıldığını ya da daha fazla ürün arasında paylaştırıldı düşünebiliriz bu elinin aşağı doğru asymptote yapmasının sebebi de budur zaten bundan sonraki videoda grafikleri çizeceğiz ve tüm bu söylediklerime görme şansına sahip olacağız