Toplam Gelir ve Esneklik 1

Hamburger dükkanı örneğimize devam ediyoruz Burada talep eğrimiz var, 1 saatte talep edilen hamburger sayısını görüyoruz. Hamburger dükkanı açısından düşünürsek, bu talep eğrisinin üzerinde herhangi bir noktadayken Bir saatte ne kadar gelir elde ediyorlar? Tabi gelir dediğimizde, kasalarına giren paradan, toplam satış hasılatından Veya başka bir deyişle cirodan bahsediyoruz ‘Bir saat içerisinde ne kadarlık satış yapacağız?’ Buraya yazalım, yani toplam gelir. Toplam geliri bulmak için, bir hamburgerin satış fiyatı ile sattığım hamburger adetini çarpacağım Eğer tanesi 5 TL’den 10 adet hamburger satarsam o saat için toplam gelirim 50 TL olacak. Oldukça basit. Şimdi bu talep eğrisi üzerinde farklı noktalardaki toplam gelir üzerinde düşünelim. Buraya bir tablo yapalım fiyat, miktar ve toplam gelir için sütunlar yapıyorum. Daha önce işaretlediğimiz noktalara bakarak farklı birkaç senaryo oluşturalım. Buradaki A noktasında satış fiyatımız hamburger başına 9 TL. Çarpı 2 adet hamburger. Toplam gelirimiz 18 TL. Grafikte de görebiliyorsunuz Buradaki yükseklik 9 TL ve burası da 2 adet, toplam geliriniz bu dikdörtgenin alanı kadar Zaten yükseklikte fiyat genişlikte ise adet yer alıyor B noktasına bakalım. B noktasında fiyatımız 8 TL ve saatte 4 hamburger satıyoruz 8 çarpı 4 dersek, toplam gelirimiz 32 TL olucak Yani dikdörtgenin alanı. Birde C noktasına bakalım. Fiyatımız 5.5 TL, satış adetimiz 9 9 çarpı 5.5 dersek toplam gelirimiz 49.50 TL yani yine dikdörtgenin alanını işaret edicek bize Bir şey dikkatinizi çekmiş olabilir. Fiyatı düşürdüğümüzde, en azından talep eğrisinin bu kısmında sadece adeti değil aynı zamanda toplam geliri de yükseltmiş oluyoruz Böyle devam edecek mi bakalım. D noktası ile devam ediyoruz , D noktasına geldik, satış fiyatımız 4,50 TL, adetimiz ise 11. 11 çarpı 4,50 dersek toplam gelirimiz 49,50 TL yapıcak Yani yine toplam gelir 49,50 TL olucak Buradaki dikdörtgenin alanı ile C senaryosundaki dikdörtgenin alanı birbirine eşitlenmiş durumda Bir örnek daha yapalım, işler sanırım ilginçleşicek Son örnekte fiyatı daha fazla düşürmemize rağmen toplam gelir değişmedi. E noktasındayız, fiyatımız 2 TL, satış adeti saatte 16 toplam gelirimiz 32 TL. En son bir tane daha yapalım, F noktası, hamburger başına 1 TL, 18 adet satabiliyoruz, Toplam gelir 18 TL. Gelirimiz gene buradaki dikdörtgenin alanı kadar oldu Bu rakamları daha rahat anlamlandırabilmek için, Hepsini bir grafik üzerinde gösterelim. Grafiğimizin bir ekseninde toplam gelir, diğerinde miktar olacak. Burada adetleri yazıyoruz, 5, 10, 15 ve 20. Bu eksene ise toplam geliri yazıyoruz, 10 TL, 20 TL, 30 TL, 40 TL ve 50 TL. Fiyatımız 9 TL iken 2 tane satıyoruz, toplam gelirimiz 18 TL oluyor 4 tane sattığımızda, toplam gelir 32 TL. 9 tane sattığımızda, toplam gelir 50 TL civarında. 11 adet satarken de aynı düzeyde. Satış adetimiz 16 olduğunda toplam gelir 32 TL ve son data, satış adeti 18 olduğunda toplam gelir 18 TLoluyor Eğrimiz bu şekilde oluştu Burada gördüğünüz gibi, toplam gelirinizi maksimize edebildiğiniz bir nokta var. 10 adet sattığınız da fiyatın 5 TL olduğu da Bunu gerçekleştiriyorsunuz Burada 1 saatte toplam geliriniz 50 TL oluyor. Toplam geliri bulmak için basitçe adet ve fiyatı çarparak açıklayabilirdim, ancak Fiyat elastikiyetini görebilmemiz için bu grafiği özellikle yapmak istedim. Buradaki grafiği kullandığımız ilk videomuzda, elastikiyet konusunu incelemiştik Eğrinin bu kısmında(turuncu ile işaretliyorum), fiyatlar çok yüksek olduğu için fiyatta yapacağınız değişiklik yüzdesel olarak düşük kalıyor ve bunun miktar üzerindeki yüzdesel etkisi çok yüksek olmuyor. Ancak bu kısımda ise, fiyatta her 1 TL aşağı indiğimizde miktarda 2 adet yükselebiliyoruz Bu 1 TL, fiyatlar yüksek olduğu için oransal olarak küçük, ancak adetlere oransal olarak önemli etkisi oluyor. Yani eğrinin bu kısmında fiyattaki çok düşük değişiklikler Adette çok büyük değişikliklere sebep oluyor Eğrinin bu kısmı elastik Veya eğrinin bu kısmında fiyat elastikiyeti 1’den yüksek de diyebilirsiniz Miktardaki yüzdesel değişim, fiyattaki yüzdesel değişimden daha yüksek. Şimdi, eğrinin bu kısmında ise tam tersini gözlemliyoruz Fiyatı 1 birim indiriyorsunuz, miktar 2 birim sağa gidiyor Ancak burada fiyat çok daha düşük. Dolayısı ile fiyat yüzdesel olarak çok değişiyor ancak bu Miktarda daha düşük bir yüzde değişiklikle sonuçlanıyor Yani burada göreceli olarak fiyat elastikiyeti daha düşük Şimdi bir de bu noktadaki durumumuza bakalım Buradaki bölgede birim elastikiyete sahip olduğumuzu görmüştük. İlginç bir ilişki var burada Bu bölgede elastik idik, fiyatı düşürdüğümüzde toplam gelirimiz yükseliyordu Bunları yazayım Talep eğrimizin elastik olduğu yerlerde, fiyat düştüğünde toplam gelir yükseliyordu Birim elastik olduğumuz noktada durum ne olucak? Fiyatı düşürseniz de toplam geliriniz neredeyse sabit kalıyor. Burada inelastik olduğunda ise, yani fiyatlardaki büyük yüzdesel değişikliğin Talep edilen miktarda yüzdesel olarak önemli bir artış sağlayamadığı yerde ise, Fiyatı düşürdükçe toplam geliriniz de düşüyor Bu akla yatkın geliyor Zira burada,fiyatı düşürdüğünüzde, miktarda yüzdesel olarak daha büyük bir artış görüyordunuz. Fiyatınızın yüzdesel olarak aşağı düştüğünden daha fazla bir yüzde ile miktarınız arttı Dolayısı ile yükseklikteki düşüşü genişlikteki artış ile telafi ettiniz ve sonuçta toplam alanınız büyüdü. Burada ise, fiyatınızdaki yüzdesel düşüş, miktarda aynı yüzdesel artış etkisini yaratamadı Dikdörtgeninizin boyu kısadı ancak enini yeterince uzatamadınız Böylece toplam alan küçüldü yani toplam geliriniz düştü.