Alım-Satım Parite Arbitrajı (1. Bölüm)

Diyelim ki XYZ hisse senedi 31 TL'den işlem görüyor olsun. XYZ hissesinin alım opsiyonu var. Alım opsiyonunun kullanım fiyatı da 35 TL. Kullanım fiyatı 35 TL olan alım opsiyonunun fiyatı 8 TL olsun. XYZ hisse senedinde, aynı kullanım fiyatında, yani kullanım fiyatı 35 TL olan bir satım opsiyonu var. Bu satım opsiyonu da 12 TL fiyattan işlem görüyor. Bu alım ve satım opsiyonlarının vadesi aynı. Örneğimizde bir de tahvil var... XYZ şirketi ile bağlantısı olmayan bir tahvil bu... Bunun devlet tahvili olduğunu, yani risksiz getiri sağlayan bir tahvil olduğunu varsayalım. Bu tahvil de vadede 35 TL değere ulaşacak, şu anki piyasa fiyatı ise 30 TL. Bu tahvili daha ucuza alabilmenizin sebebi, 35 TL'nin vadede ulaşacağı değer olması, aradaki fark da sizin faiz kazancınız. Bu rakamlara baktığımızda, risk almadan para kazanabilmemizin bir yolu var mı? Bu konuda düşünmeye başlamadan önce, put/call paritesi yani satım/alım paritesi üzerinde duralım. Belli bir kullanım fiyatı için, ‘bir hisse senedi, artı bu hisse senedi üzerine yazılmış bir satım opsiyonunun’, vadede, ‘bu hisse senedi üzerine yazılmış aynı kullanım fiyatına sahip bir alım opsiyonu, artı risk içermeyen bir tahville, yani vadede bu kullanım fiyatına ulaşak kesin olan bir tahville’ aynı değere sahip olacağını görmüştük. Bunların her ikisi aynı değere, yani aynı geri dönüş bedeline sahip olacağına göre, her halikarda vade gününde ikisinin değeri aynı olmalı. Burada verilen rakamlar bu durumla uyumlu mu bir bakalım. Hisse senedi 31 TL'den işlem görüyor. Satım opsiyonu 12 TL'den işlem görüyor. Sol tarafı toplayalım, toplam 43 TL. Sağ tarafta, alım opsiyonu 8 TL'den işlem görüyor. Tahvil ise 30 TL'den. Bu tarafın toplamı ne etti? o da, 38 TL etti. Yani opsiyonun vade gününde, her iki tarafın geri ödemesi aynı olacağı halde, 'alım opsiyonu artı tahvil', 'hisse artı satım opsiyonu'na göre daha ucuz. Dolayısıyla da burada bir arbitraj imkanı var. Aslında birbirlerine eşit olan, iki şeyin arasındaki geçici fiyat tutarsızlığından, yararlanma imkanı oluştu. Her zaman ne yapmak isteriz? ucuz olanı almayı isteriz, pahalı olanı da satmayı. Özellikle de eğer ikisi yanı şeyse, eğer vadede her ikisinin de geri ödemesi birebir aynı olacaksa... Yani kısacası bunu satmak isteriz. Sonra da alımları yapıp işlemi kapatacağız. Peki bunu satmak ne anlama geliyor ? Hisse senedini açığa satabilirsiniz, yani hisse senedini satıyorsunuz, ve sonra satım opsiyonunu da açığa satıyorsunuz. Şöyle de düşünebilirsiniz, bir satım opsiyonu yazıyorsunuz. Yani hisseyi ve satım opsiyonunu satıyorsunuz. Bu durumda ne olur? Hisse senedini açığa satıyorsunuz, hisseyi ödünç aldınız ve sattınız. Sattığınız hisse senedinden elinize 31 TL geçti. Bir de satım opsiyonu yazıyorsunuz. Yazdığınız bu satım opsiyonu için size 12 TL ödüyorlar. Yani toplamda elinize, 31 artı 12, 43 TL geçiyor. Şimdi alım opsiyonunu ve tahvili satın alacaksınız. Alım opsiyonunu satın almak için 8 TL harcayacaksınız, tahvile de 30 TL ödeyeceksiniz, sonuçta cebinizden toplam 38 TL çıkacak. Ve böylece 5 TL kar edeceksiniz. Bir sonraki videomuzda, bu karı bu işlemleri yaptığınız anda elde ettiğinizi ve ileride hisse senedinin fiyatı hangi yönde hareket ederse etsin, etkilerin birbirini götüreceğini ve bu 5 TL'lik karın cebinizde kalacağını göreceğiz.