Cari değer (Bölüm 1)

Bu videomuzda muhtemelen finanstaki en yararlı kavram olan ‘Bugünkü Değer’ konusu üzerinde duracağım Bugünkü değer yerine güncel değer veya şimdiki değer terimleri de kullanabiliriz Eğer "Bugünkü değer" kavramının ne olduğunu biliyorsanız Net bugünkü değer, iskonto edilmiş nakit akımı ve İç getiri oranı kavramlarını anlamanız da oldukça kolay olacaktır Bu terimlere de değineceğiz Bugünkü değer, ne demek olabilir? Bir örnek yapalım bununla ilgili Size bugün 100 TL verebilirim veya size 1 yıl sonra 110 TL verebilirim Seçimi size bırakıyorum Hangisini seçiyor olmalısınız? Bu, finansın temel sorularından birisidir Bu ödemelerin her ikisinin de yapılacağı kesin, herhangi bir risk yok Bugün 100 TL veya 1 yıl sonra 110 TL Her neyse Şimdi bu ikisini nasıl kıyaslarsınız? Ona baklalım İşte tam burada bugünkü değer kavramı devreye giricek , arkadaşlar Bugünden tam 1 yıl sonra kesin olarak alacağımız 110 TL’nin Bugünkü değeri nedir? Şimdi bu konuyu farklı bir açıdan düşünelim Diyelim ki paranızı dünyadaki en güvenilir bankaya yatırdınız Veya Devlet Tahvili satın aldığınızı düşünelim En üst düzey kredi notuna sahip olan devlet tahvillerinin Risksiz yatırım araçları olduğu kabul edilir her zaman Ancak devletler bir şekilde kendi ülkelerinin parasını basabilirler Özellikle de o ülkenin kredi derecelendirme şirketlerinden almış olduğu kredi notu En üst düzeydeyse Devletin kendi parasından olan borcu ödeme riskinin olmadığı kabul edilmektedir Nerede kalmıştık Diyelim ki bugün eliniz de 100 TL paranız var ve bu parayı Risk içermeyen bir yere 1 yıl süre ile yatırsaydınız Faiz de 1 yıl için % 5 olsun Paranızın 1 yıl sonundaki değeri ne kadar olurdu? 100 TL’yi bugün alsanız ve bunu 1 yıl süre ile Risk içermeyen bir yatırım aracında değerlendirseniz Vade sonunda elinizde 105 TL olucak Eğer ,parayı bugün harcamak zorunda değilsem Yani , paraya bugün ihtiyacım yoksa 1 sene sonra almayı tercih edebilirim Zaten 1 yıl sonraki değerle, yani ‘gelecekteki değer’ ile, elimde ki değer farklı olucak Yani 105 TL yerine 110 TL olacak. Hatırlayın, hesaplamalarımızda herşey risksiz Riski hesaplamalara dahil edebilmek için Farklı faiz oranlarını ve olasılıkları düşünmeye başlamamız gerekir, ancak Biz örneğimizi son derece basit tutmak için risk kavramına girmeyeceğiz Sanırım yaptığımız basit hesaplamayla, hangi seçeneği tercih edeceğinize çoktan karar verdiniz. Fakat hala "Bugünkü değer" kavramının ne olduğunu bilmiyoruz Bugünkü 100 TL’yi alıp ‘sıfır riskli’ bir yatırım yaptığımda, bu paranın 1 yıl sonra 105 TL değere ulaşacağını biliyorum Başka bir deyişle, bugünkü değeri 100 TL, gelecekteki değeri ise 105 TL. Şimdi tam tersini düşünelim Gelecekte belli bir miktar paramız olacak Gelecekteki 110 TL’nin bugünkü değerini bulmak için ne yaparız? Yani gelecekte elimizde 150 TL var ama bunun bugün ki değeri acaba nedir? Az önceki hesaplamada ne yapmıştık onu hatırlayalım Anaparamız olan 100 TL’yi aldık Ve bunu (1+%yıllık faiz) ile çarparak vade sonu değerinin 105 TL olduğunu hesapladık 1 yıl sonraki değeri 110 TL olan paranın bugünkü değerini bulmak için ise bu kez 1.05’e böleceğiz Bugünkü Değer yerine kısaca BD yazıyorum(bu terimin ingilizce kaynaklarda present value(PV) veya net present value (NPV) olarak kullanıldığını okuyabilirsiniz) Temmuz 2014’teki 110 TL’nin Bugünkü yani Temmuz 2013’teki değerini bulacağız Bu videoyu hangi yılda izlediğinizi bilmiyorum Ancak ekip olarak hepimiz bu videoların bugünden onlarca yıl sonra hala izleneceğini hayal etmekten mutuluk duyuyoruz. Hesap makinemizi alalım 110 TL bölü 1.05. oda eşittir 104.76 TL yapıyor Yani 1 yıl sonraki 110 TL’nin bugünkü değeri Tabi risksiz faiz oranının yıllık % 5 olduğu varsayımı altında gerçekleşiyor bunlar 104,76 TL olucak Gelecekteki 110 TL’yi bugünkü değere indirgerken kullandığımız faiz oranını Yani örneğimizdeki %5’i ise İskonto oranı olarak adlandırıcaz Özetlersek, farklı tarihlerdeki 2 rakamı birbirleriyle karşılaştırabilmek için Bu iki rakamın aynı tarihteki değerini bulmaya çalışıyoruz Bu hesaplamada kullandığınız iskonto oranı ise son derece kritik öneme sahip Neden? Yaptığımız hesaplamaya göre Bu koşullarda mantıklı olan 1 yıl sonra verilecek olan 110 TL ' yi seçiyor olmanızdır Zaten , 1 yıl sonraki 110 TL’nin değeri, bugünkü 100 TL’den daha yüksek 1 yıl sonraki 110 TL’nin İskonto oranı olarak % 5 kullanıldığında bugünkü değeri 104.76 TL. Şimdi başka bir soru yönelteceğim Size 1 yıl sonra 110 TL veya bugün 105 TL arasında seçim yapmanızı söyleseydim ne yapardınız? 105 TL bugünkü değer, yani bunu iskonto etmeyeceksiniz 105 TL olucak elinizde 1 yıl sonraki 110 TL’nin bugünkü değeri olan 104.76 TL’den daha yüksek olucak Dolayısı ile bugünkü 105 TL’yi tercih ediyor olmalısınız Diğer yönden de düşünelim Bugün elimde olan 105 TL’yi risk içermeyen bir yatırım aracında değerlendirseydim Bir yılın sonunda 105 TL çarpı (1+0.05) dersek Bir yılın sonunda elimde 110,25 TL olucak Yani 1 yıl sonraki, gelecekteki değerleri karşılaştırdığımızda da aynı durumdayız Bir sonraki videoda görüşmek üzere hoşça kalın