Yunan Borç Krizi 4: Neden Avrupa Yunanistan İçin Endişeleniyor?

Son videoda incelediğimiz veriler ve burada sunulanlar ışığında Yunanistan’ın çok yüksek borç/GSMH oranına ve çok zayıf bir ekonomiye sahip olduğunu ve derin bir ekonomik durgunluk içinde olduğunu görüyoruz. Özellikle işsizlik oranına baktığınızda bu açıkça ortadadır Bu ekim 2010 ile mart 2012 arasındaki period, işsizlik oranı 2010 yılında taban yaparak ilerlemede %20’lerin alt bandı düzeyinde bu zaten çok yüksek bir oran hatta Yunanistan’ı nelerin beklediğini de tam olarak yansıtmıyor çünkü işsizlik 20’li yaşlardaki gençleri daha da fazla etkiliyor dolayısıyla bu gruptaki işsizlik oranına bakarsanız bu zaten inanılmaz olan oranın fazlasıyla üzerinde bir oranla karşılaşırsınız Bono ve tahvil piyasalarının Yunanistan’dan gitgide daha yüksek faiz oranı talep ederek bunu gösterdiğini zaten biliyoruz, bu arada bunlar uzun vadeli faiz oranlarıdır. Ve burada değineceğimiz olası sonuçlar Evet, bu Yunanistan Yunanistan için olası sonuçlar Eurobölgesinde kalabilmelerinin tek yolu birinin onlara yüksek meblağda bir çek yazması gibi duruyor Münkün değil Bu durumda bir seçenek mali yardım almaları; yani başka bir deyişle Avrupa’nın geri kalanı onlara mali yardım yapacak Tabi, Almanya buradaki temel aktör; çünkü Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanlarda mali yardım yapılması halinde, insanlar: ‘ Eğer sana yüksek meblağda çek yazmamızı istiyorsan aşırı harcamalarını kısmak, kötü yönetimini de düzeltmek zorundasın’ derler. Görüldüğü üzere bütün mali yardım paketleri bir şekilde kemer sıkma önlemleri içerir Geldiğimiz noktada, kemer sıkma politikalarının Yunanistan’da neden kesin olarak popüler olmadığı hakkında konuştuk, buna ek olarak, bunların neden korkutucu olduğuna da değinmiş durumdayız Çünkü zaten aşırı güçsüz bir ekonominiz var işsizlik oranı almış başını gidiyor, kemer sıkma politikaları daha da keskinleşirse bu nereye varır hükümet harcamalarını sert bir şekilde kesintiye uğratırsanız,bunun ne şekilde sonuçlanacağını kimse bilemez İşsizlikteki artış son birkaç mali yardım ve kemer sıkma politikaları sebeplidir işte bu yüzden Yunanlılar kemer sıkma politikalarına şüpheyle yaklaşmaktadırlar Fakat bu olmazsa, bundan son videoda bahsetmiştik bu olmazsa, Yunanistan’ın tek seçeneği Euro’dan çıkmak olacak.Yani Eurobölgesini terk etmek Eurobölgesi Euro’yu para birimi olarak kullanan Avrupa birliği ülkerinin alt kümesidir.Daha önce de konuştuğumuz üzere, bu acısız bir süreç olmayacaktır Eurobölgesini terk edecekler, yeni para birimi yeni Yunan drahmisi olacak bunun sonucunda, muhtemelen drahmi Euro karşısında ciddi manada devalüe olacak ve tasarruflar uçup gidecek, tamam, belki tam olarak uçup gitmeyecek; ama Yunanlıların tasarrufları devalüe oldu bunu daha önce yaşadılar; bu sebeple aynı sonucun yaklaştığını hissediyorlar bunun sonucunda da şu anda Yunanistan’da bankalara hücum ediyorlar İnsanlar Eurolarını bankadan çekiyorlar ve böylece bunu yastık altında saklıyabiliyorlar bu sayede bu sayede euroları drahmiye çevrilerek değer kaybetmeyecek ama bu bankacılık sistemine yıkıcı etki yapacaktır. Bazı bankalar faaliyetlerine devam edemeyeceklerdir. Eurobölgesini terk etmenin mantığına bütünüyle bakıldığında Euroyu terk etmek ve drahmiye geçmek Enflasyon etkisiyle borçlarınızı azaltacaksınız, asıl olarak borçlarınızı ve yükümlülüklerinizi enflasyon etkisiyle küçülteceksiniz, ama bu enflasyon, daha önce bu durumdaki ülkelerde de kesinlikle ortaya çıktı çok kolay bir şekilde hiper enflasyona dönüşebilir Kemer sıkma’ya mali yardım aldığınız realitesiyle veya şurada gördüğünüz ışığında bakarsınız her ikisinde de, orta vadede, ekonomi gerçekten kötü yönde seyredebilir bundan nasıl kaçınılabileceği, aşırı cömert bir mali yardım olmazsa, gerçekten net değildir. Sonuç olarak ekonomi kötüye gider. Ekonomi ciddi olarak kötüye giderse ve işsizlik oranı da yüksekse bu gerçekten korkutucu bir durumdur, toplumda huzursuzluğa sebep olabilir. ABD’de olan %8, %9 ya da %10 işsizlik oranından bahsetmiyorum, Size burada konuştuğumuz %20, %30, %40 işsizlik oranı bu oran huzursuzluk yaratmaya daha eğilimli olan genç insanlar arasında ise daha yüksek olucak Dolayısıyla bu durum toplumsal huzursuzlukla ve daha da kötüsü insanlar bir lokma ekmeğin derdine düşerlerse, radikalleşmeyle sonuçlanabilir Bu bile başlıbaşına, çok korkunç bir ifadedir. Avrupanın tarihine baktığımızda, nispi olarak küçük de olsalar ekonomisi kötüye giden ülkelerin durumunun Avrupa’nın geri kalanını da etkilediğini görürüz Zaten birinci ve ikinci dünya savaşları da böyle başlamıştır. Sadece bu sebep bile Yunanistan’a mali yardım yapıp yapmama konusunda insanları ciddi şekilde düşünmeye sevk etmek için yeterlidir. Ve bunun ahlaki sonuçlar yok sayılarak düşünülmesi de olanaksızdır karşı görüş, ‘onlara mali yardım yaparsak bu, yanlış yönetim ve aşırı harcamayı ödüllendirmek manasına gelmez mi?’ şeklindedir. Ve ayrıca bu ulusal ekonomik istatistikler üzerinde de şaibe doğurmaz mı? Eğer Alman vergi mükellefi iseniz, bu mali yardımlardan şüphe duymak için çok iyi bir sebebiniz vardır. Eğer herhangi bedele katlanmak niyetinde değillerse Yunanlılara niye yardım edip duruyoruz? Yunanistan açısından bakarsak diyorlar ki ‘ Biz zaten pek çok bedel ödedik ve felaketin eşiğindeyiz, belki de tam ortasındayız bizi biraz daha zorlarsanız toplum olarak gerçekten dayanacak gücümüz kalmayacak Sonuç olarak, tamamen çaresiz bir duruma düşeceğiz. Ayrıca bizi ahlaki yönden eleştirmenin de zamanı değil’ Bu kendi başına insanların endişelenmesine sebep olmakta; ama ortada daha da ciddi bir konu bulunuyor Yunanistan çok kötü duruma düşerse ve özellikle Eurobölgesi ya da Avrupa Birliği mi demeliyim? Ya da Avrupa onlara mali yardımda bulunamazsa esasında bu, Avrupa’nın kendi ülkelerine mali yardımda bulunamayacak durumda olduğunun bir iması olacaktır. Şurada gördüğünüz üzere Yunanistan yalnız değil, en kötü durumda olduğu kesin ama burada Portekiz de var. Uzun vadeli borç faizi oranları %12-13 düzeyinde Portekiz’in borcunun GSMH’ye oranı %93 ve çok yüksek bir işsizlik oranı var Eğer Yunanistan mali yönden desteklenmez ve Eurobölgesi’ni terketmesine izin verilirse, yatırımcılar endişelenmeye başlayacaklar ‘Belki de Portekiz’e mali yardım sağlanmayacak’ Bu durum insanların Portekiz’den daha yüksek faiz oranları talep etmeye başlaması sonucunu doğuracak ve faaliyetlerini olağan şekilde sürdürmek için paraya ihtiyaçları olucak şurada gördüğünüz yüzdelik değerdeki bir puan artışı Portekiz’in GSMH’sını adım adım eritiyor ve onları borç sarmalı içine itiyor. Portekiz’in borcunun GSMH’ye oranı neredeyse %100, bunun üzerine eklenen her puan, GSMH’yi daha da eritecek ve Portekiz daha da sıkıntıya düşecek, ekonomi daha da yavaşlayacak durum daha da güçleşecek ve Yunanistan’la benzer bir yönde ilerlemek durumunda kalacaklar. Ve dahası, Portekiz de yalnız değil, İtalya ve İrlanda’nın da borcunun GSMH’ye oranı çok yüksek. İspanya’nın işsizlik oranı çok fazla. Burada benim tahminime göre başlıca iki korku var:birincisi Yunanistan’ın kendi başına Avrupa’da istikrarsızlık kaynağı olabileceği ama ikinci korku, eğer çözülmezse, bu bütün Avrupa’ya yayılabilir ya da bir zincirleme etki yaratabilir, insanlar aşırı korkuya kapılıp bu ülkelere borç vermekten vazgeçerler bu süreç sonucunda da bu ülkeler kaçınılmaz olarak Eurobölgesini terk etmek durumunda kalırlar. Görüşmek dileğiyle hoşça kalın