Spekülasyonlar Dolaşımdaki Paranın Değerini Nasıl Etkiler

Arkadaşlar merhasaba herkesin B ülkesinin parasını elden çıkartıp A ülkesinin parasını almaya çalıştığı senaryoya bir kez daha göz atalım. Geçen videoda gördük. Büyük miktarda B satılarak A alınmaya çalışılıyor B’ye dönmekten herkes korkuyor, çünkü B ülkesinin zor durumda olduğunu düşünüyorlar Sonuçta bir dengesizlik oluşuyor Ve kendi haline bırakıldığında, B ülkesinin parası, devalüe oluyor. Artık 1 A almak için daha fazla B’ye ihtiyaç var Başka bir deyişle söylicek olursak, B’nin değeri düşüyor. Bu düşüş kötü bir şey – özellikle de sert bir düşüşse. Bu ülkenin başka bir ülkeden petrol alması gerekiyor olabilir belki de başka bir ülkeden gıda maddesi satın alması lazım. Ülkenin parası çok büyük oranda devalüe olunca, ithalat çok, çok, çok zorlaşır dolayısıyla halkın akaryakıt, gıda gibi temel ihtiyaçlar veya bunun gibi şeyler için ödediği miktar iki katına çıkabilir. İşlediğimiz senaryoda, B ülkesinin merkez bankası, bunun olmasını engellemek ve döviz kurunu sabit tutmak için duruma bilfiil müdahale ediyordu peki Nasıl müdahale ediyordu? Rezervlerini kullanarak B ülkesi için mavi rengi kullanıyorum. İyi günlerde biriktirdiği A parası rezervlerini alıp İyi günlerde, veya “önceki videolarda” da diyebilirsiniz, biriktirdiği rezervler bunlar. A rezervlerini satıp B satın alarak, A arzıyla B arzı arasındaki dengeyi tekrar kurmaya çalışıyor. Şöyle de düşünebilirsiniz: A parasının arzını arttırırken B parasına olan talebi yükseltiyor. A parası rezervlerini satarak kendi parasını satın alıyor Yeterli rezerve sahipse, bu yöntem işe yarıyor. Merkez Bankası dengeyi tekrar kurabiliyor. Yani bu durum gerçekleşmiyor. Ama geçen videoda da bahsettiğimiz gibi, sorun şu ki, rezervler tükenebilir ve Başka bir ülkenin para birimini sonsuza kadar basamazlar. Daha doğrusu, hiç basamazlar. Bu parayı biriktirmeleri lazım. Kendi para birimleri değil çünkü bu Ellerinde bu paradan sonlu miktarda olduğu için, rezervler en nihayetinde tükenecektir. Döviz spekülatörleri çoğu zaman bu durumu fark eder ve saldırmaya hazırlanır. Derler ki, “İnsanlar bu parayı elden çıkartmaya çalışıyor. Bu para kendi haline bırakılırsa devalüe olacak.Ama B ülkesinin merkez bankası, sınırlı A parası rezervlerini tüketerek .B parasının devalüe olmasını engellemeye çalışıyor.” Dolayısıyla döviz spekülatörleri B ülkesine gidip B parasıyla kredi çekiyor. B ülkesindeki bir bankaya girip B parasıyla kredi çekiyorlar. Sonra döviz piyasasında bu parayı A’ya çevirmeye çalışıyorlar Evet bu parayı A’ya çevirmeye çalışıyorlar. Şöyle üstünkörü baktığımızda, bu neye yol açıyor olabilir? Bu yaptıkları, işi Merkez Bankası için iyice içinden çıkılmaz hale getiriyor. Spekülatörler, daha önce ellerinde hiç B parası olmamasına rağmen B parasıyla kredi çekip bu parayı A’ya çeviriyor Böylece B arzı iyice artıyor Zaten bu yönde gitme eğilimi gösteren sınırlı miktarda A parasına olan talepse daha da yükseliyor , peki spekülatörler bunu neden yapıyor? Spekülatörler için iki durum söz konusu. Senaryoları çizerek göstereyim size Birinci senaryo şu: B ülkesinin merkez bankası, B parasını dengede tutmayı bir şekilde başarıyor Yani para dengede kalıyor. İkinci senaryoysa şu: Merkez Bankasının rezervleri tükenirse paraya daha fazla müdahale edilemiyor ve B parası devalüe oluyor. Yani Merkez Bankasının rezervleri tükeniyor Evet Rezervleri tükeniyor Bu da kurun dalgalanmasına yol açıyor. Evet onuda yazalım Kur dalgalanıyor B devalüe oluyor. Eğer birinci senaryo gerçekleşirse ki bu ihtimal gittikçe düşüyor çünkü bu stratejiyi benimseyerek elindeki B parasından kurtulmaya çalışanların sayısı sürekli artıyor Ama hadi, gerçekleşti diyelim. Spekülatör şöyle diyor: “Bana uyar. Madem B parası düze çıktı, ben de A paramı tekrar B’ye çevirir, borcumu öderim.” çünkü krediyi B parasıyla çekmişti Yani faiz oranlarına bağlı olarak spekülatör, çok da büyük bir para kaybetmeden hatta belki asgari bir kayıpla işin içinden sıyrılıveriyor Yani kayıp asgari düzeyde Hatta faiz farklılığı gibi şeylere bağlı olarak, herhangi bir kayıp söz konusu olmayabilir Bunuda yazalım Kayıp asgari veya kayıp yok evet Peki Merkez Bankasının rezervleri tükenirse ne oluyor?Hatırlayalım: Spekülasyon saldırısını yapanlar, spekülatörler. A ülkesinden kredi çekip.B ülkesinden B parasıyla kredi çekip bu parayı A’ya çeviriyorlar.Böylece Merkez Bankasının rezervlerinin daha da hızlı tükenmesine yol açıyorlar. Sonuçta rezervler tükeniyor. Çünkü aslında, çektikleri B parasına karşılık gelen A parasını, Merkez Bankasından alıyorlar Merkez Bankası, elindeki A dövizini kimin aldığını bilmiyor sonuçta.Sonra da bu oluyor işte. Merkez Bankasının rezervleri tükeniyor. Kur dalgalanıyor ve nihayet para devalüe oluyor Döviz spekülatörleri bu işten bayağı kârlı çıkıyor , peki Şunu sorabilirsiniz Nasıl oluyor da karlı çıkıyorlar ? Şöyle düşünün:Diyelim ki 100 B tutarında kredi çekiyorlar 100 B kredi çekiyorlar bu kredi tutarı . 100 B. Merkez Bankası paranın devalüe olmasını engellemek için bilfiil müdahalelerde bulunduğu sırada Döviz kurunda, 1 A’nın değeri 1 B’ye eşit. Spekülatörler çektikleri B’yi serbest piyasada A’ya çeviriyor Kur hala bu şekilde, çünkü Merkez Bankası, rezervlerindeki A parasını piyasaya sürüyor. Dolayısıyla spekülatörler, çektikleri 100 B’yi 100 A’ya çevirebiliyor. Diyelim ki çevirdiler, Merkez Bankasının A parası rezervleri tükendi ve devalüasyon oldu tüm bunlar olmadan önce, 1 A’nın değeri 1 B’nin değerine eşitti. Ama Merkez Bankasının rezervleri tükendi ve B parası devalüe oldu B’nin değeri artık çok daha düşük. 1 A, artık 2 B değerinde Böyle olunca n’oluyor? Unutmayın, bu senaryoyu inceliyoruz şu an. Döviz spekülatörlerinin istediği şey bu. 1 A artık 2 B değerinde çünkü Merkez Bankası daha fazla müdahale edememiş, kur dalgalanmış ve B devalüe olmuş. Bundan sonra n’oluyor peki? Spekülatörler kur dalgalanırken 100 A tutarındaki dövizlerini tekrar B’ye çeviriyor.Artık para dönüşümü bu yönde. Peki ellerindeki 100 A, kaç B ediyor? Onu düşünelim .Ellerindeki 100 A, artık 200 B’ye karşılık geliyor evet 100 A’ya karşılık 200 B alıyorlar. Çektikleri kredi 100 B olduğu için borçlarını rahatlıkla ödeyebiliyorlar.Yani, eksi çektikleri 100 B Sonuçta epey büyük bir kâr elde ediyorlar. Kârları 100 B zaten İstedikleri de buydu tahmin edebileceğiniz üzere, bu yaptıklarını mümkün olduğunca çok kişinin yapması, işlerine gelir. Çünkü paranın kokusunu alıp bu stratejiyi takip eden kişi sayısı ne kadar çok olursa Merkez Bankasının rezervleri o kadar çabuk tükenir Ve bu senaryonun gerçekleşme ihtimali çok daha yüksek hale gelir.