Roma İmparatorluğu ile Çin’deki Han Hanedanlığı Döneminde Kadınların Rollerinin Karşılaştırılması

Ben bugün önemli bir konuya değinmek istiyorum arkadaşlar tarih biliyorsunuz çoğunlukla erkeklere odaklanır Maalesef bu böyle Çünkü tarihi daha çok erkekler yazıyor ancak kadınların da tarihte çok önemli roller oynadığını biliyoruz bu durumda mesela mm yıl önce yaşamış olan kadınlarla ilgili ne kadar çok şey bile biliriz bunu hiç düşündünüz mü aslında Klasik dönemde yaşamış olan kadınların hayatı hakkında konuşurken bazen onları günümüzde karşılaştırmak cazip görülebilir Ama bu bazı sorunlara yol açabilir Çünkü bu mantıklı karşılaştırma değil Dolayısıyla aynı dönemde farklı toplumlarda yaşayan kadınların birbirleriyle karşılaştırılması Daha yararlı ve daha doğru olur bu onların farklılıklarını daha belirginleştirir ve bize daha iyi bir fikir verir Tabii ki genel olarak kadınların o dönemdeki ta iyi bilmek zor Maalesef elimizde çok iyi kaynaklar yok Ancak kadınların günlük yaşamlarını neye benzediğini biraz olsun anlayabilmek için bazı parçaları biraraya getirebiliriz yapbozun parçaları gibi burada iki referans noktamız var arkadaşlar birincisi cumhuriyetten imparatorluğa geçerken ki dönem döneminde Roma tamam mı bu dönemdeki Roma ve diğeri de Han hanedanlığı döneminde Kitchen şimdi ilk önce Roma'ya Bir bakalım şimdi biraz ön bilgi olması lazım biraz sonra bahsedeceğim konuşmanın milattan önce 42 yılında gerçekleştiğini söyleyen hemen hatırlarsanız milattan önce 44'te cülus Sezer Mart ayının ortasında suikaste uğramış ve sonrasında Roma İmparatorluğu bir iç savaşa sürüklenmiş titty yani bu konuşma iç savaş esnasında yapılıyor o ilk savaşlar sadece kanlı değil aynı zamanda masrafı da olduklarından triumvirlik Bu iç savaşı finanse etmek için en zengin 1400 kadından vergi alınmasına karar veriyor bu konuşmayı yapan orten siyah İşte bu zengin kadınlardan biri diyor ki ki hiçbir devlet görevi yapamaz hiçbir onura layık olamaz askeri idareye gelemez Ken Kısacası devlette hiçbir görev alamazken bu kadar kötü sonuçlara yol açan kendi aranızdaki savaşınız için neden vergi ödememiz gerekiyor savaş zamanında olduğumuz için diyorsunuz Peki ne zaman Savaş yoktu ki ve kadınlar ne zaman vergi ödediler cinsiyetleri sebebiyle Kadınlar tüm insanlar arasında vergi ödemekten muaftır annelerimiz bir zamanlar kendi cinsiyetlerinin gerektirdiğini üzerine çıkarak Siz karta çalılarla olan bu sonucu İmparatorluğu ve şehrin kaybedilmesi tehlikesiyle karşılaşınca Size destek oldular Ancak bu katkılarını gönüllü olarak kendi Ziynet eşyalarından yaptılar gayrimenkullerin den arazilerinden çeyizlerin den veya evlerinden değil ki bunlar olmadan Özgür kadınların yaşaması mümkün değildir kentler ya da parklarla savaş olacaksa olsun ortak bir güvenlik meselesi söz konusu olduğunda annelerimizden aşağı kalmayacağız fakat iç savaşlar için asla katkıda bulunmaya cağız birbirinize karşı size yardım etmeyeceğiz Sezar'a ya da pompeya vergi ödemedik ne maryus ne Çin nane de ülkede tiranlığı Kur'an şunla bizden katkıda bulunmanızı istemedi ve bir de çıkmış Cumhuriyeti yeniden kurduğunuzu söylüyorsunuz gördüğünüz gibi son derece güçlü bir konuşma arkadaşlar peki bu ne çıkarabiliriz sizin dikkatinizi çeken detaylar oldu mu bir kere cinsiyetlerine dayanarak kadınların vergiden muaf olduklarını söylemesi ilginç bu cümleye bakınca kadınların daha zayıf olduğunu söylüyor gibi görünebilir ama aslında vergi ödemek için o dönemdeki insanların mülklerini kullanmaları gerektiği gibi bir şarta atıfta bulunuyor Yani o dönemde kendine ait mülkü olmayan vergide veremiyordu kadınlarda bu durumda Yabancılarla olan dış savaşa katkıda bulunmak için mücevherlerini ve ihtiyaç duymadıkları şeyleri kullanıyorlar ancak Orta Asya iç savaşı desteklemek için Kadınların kendi geçim kaynaklarını kullanmak zorunda olmalarından hiç hoşnut değil Ve bunu isteyenlerin planlardan da daha kötü olduğunu söyleyerek bu konudaki düşüncesini destekliyor burada bir şey daha var ilk baya İlk birkaç ifade eden ortaya çıkıyor Aslında arkadaşlar ne diyor orada hiçbir devlet şey yapamaz hiçbir onura layık olamaz askeri idareye gelemezsen Kısacası devlette hiçbir görev alamazken neden vergi ödememiz gerekiyor demiş kadınların hiçbir şekilde devlet idaresinde katılamadı klar ı nı da burada çok net bir biçimde ifade ediyor Bir de şu söylediği çok ilginç savaş zamanında olduğumuz için diyorsunuz Peki ne zaman Savaş yoktu gerçekten iyi bir noktaya temas etmiş Çünki Roma Özellikle de o dönemde sürekli olarak savaşta olan bir devlet zaten Bazen iç savaşta bazen de dış Savaş dedi ve diğer toprakları fethediyor dum vesaire başka bir yerde de erkeklerin sahip olduğu ve kadınların sahip olmadığı şeylerden bahsediyor ve Aslında şunu söylemeye çalışıyor Eğer bu böyle gidecekse o zaman da biz vergiden muaf tutulma mıyız kaygılarını ilginç bir şekilde dile getirmiş Tabi şimdi modern çağda Bu cümleler bize çok ilkel gelsede o dönemde bir kadının devlet görevlilerinden hesap sorması ve bunu bu kadar açık bir söylemle ve bu şekilde yapması gerçekten çok etkileyici yorumlamaya devam edelim Annelerinin de bir zamanlar öne çıktığından ve harekete geçtiklerinde çözülüyor ikinci pön savaşı sırasında hanibal İtalyan yarımadasında kontrolsüzce ilerlerken ve hatta romanın kendisini bile tehdit ederken Romalı kadınlar özellikle zengin kadınlar ellerini taşın altına koyup vergi ödemeye karar veriyorlar Halbuki kendilerine ait büyükleri yok ama yine de vergi ödüyorlar Peki tüm bunlara dayanarak bu dönemde Romalı kadınlar ve yaşamları hakkında neler söyleyebiliriz Öncelikle erkeklerle eşit olmama konusundaki bazı meselelere işaret edilmiş ancak öte yandan Trump birliğin Mahkemesi'nde esip gürlemiş diyebiliriz bu kadınların Normalde oraya girmelerine izin verilmediğinden yapılacak konuşma sebebiyle ilk defa gidiyorlar ve horten Siyah telefonu birliğe sert bir dille hitap ediyor diyor ki kentler ya da parklarla savaş olacaksa olsun ortak bir gün bu meselesi söz konusu olduğunda annelerimizden aşağı kalmayacağız yani Dış güçlerle Savaş olması halinde destek olmaya hazırız demeye getiriyor ama ekliyor fakat ilk savaşlar için asla katkıda bulunmaya cağız birinize karşı size diğerine yardım etmeyeceğiz birbirinize karşı size yardım etmeyeceğiz diyor ya şunu kastediyor Eğer birbirinize savaşmak istiyorsanız bu sizin sorununuz arkadaş bizi ilgilendirmez sonra da diyor ki ve bir de çıkmış Cumhuriyeti yeniden kurduğunuzu söylüyorsunuz aslında burada Orta Asya Roma imparatorluğu'ndaki en güçlü üç kişiyi sorguluyor niyetlerini sorguluyor resmi olarak kadınların toplumda güçlü bir rolü olmamasına rağmen En azından kültürel açıdan bu Seçkin kadınların Roma imparatorluğu'ndaki en güçlü üç kişiye karşı çıkabilmeleri için yeterli rahatla sahip oldukları görülüyor günümüzde bu bizim için büyük bir şey değil gibi görünse de dediğim gibi böyle bir karşılaştırma yapmamalıyız ve anakronizm hatasına düşmemeliyiz yine de Orta Asya ve diğer Romalı kadınlara bu yaşamış olan başka toplumlardaki kadınlarla karşılaştırılırsa bir kadının kamu kurumuna girmesiyle de son derece dikkat çekiç Evet yine söyleyelim Orta Asya Seçkin bir kadın yani toplumda belirli bir yere arşide bulunuyor Ancak bunu Örneğin atina'daki kadınlarla karşılaştırırsak Atina'da seçkin kadınlar bile herhangi bir siyasal teşebbüste bulunamazlar the atinalı kadınların yalnızca özel alanda aile içinde kalmaları gerekir ve ayrıca Romalı kadınlar kadar eğitim almaları da pek mümkün değildi ve bu nedenle Orta Asya'nın Aslında buraya girip bu kadar açık bir şekilde konuşabilmesi Romalı kadınların diğer toplumlarda kadınlardan daha fazla özgürlükleri olduğuna bir kanıt şimdi Orta Asya'nın konuşmasını yaptığı zaman da yaklaşık 100-150 yıl sonra ilerleyebiliriz neredeyse dünyanın diğer ucuna geçiyoruz Doğu Han hanedanlığı döneminde ki Doğu Asya gideceğiz burada banz Ah odan bazı metinler var Baban zaaaa o kadın tarihi gökbilimci matematikçi konfüçyüsçü Filozof ve o resmi tarih kitabının yazarlarından biri Bu metinde kadınlar için dersler kitabından banza O diyor ki bir kadın alçakgönüllülükle başkalarına boyun eğsin başkalarına saygı duysun başkaları ondan önce gelsin kendisi ise en son kız bebek doğarsa onu yatağın altına yatırarak aşağı ve zayıf olduğunu kendisinin birinci görevinin başkaları itaat etmek olduğunu açıkça belirtin bir koca iki kez evlenebilir ancak eşi asla yeniden evlenmelidir Tıpkı Yüce güçlere karşı gelemeyeceği gibi bir kadın da kocasından uzak duramaz erkek gücü ile onurlandırıldı ştır bir kadında terbiyesiyle güzeldir Bu Metin konfüçyüsçü kadınlık ideali ile uyuşuyor bir kadının erkek akrabalarına itaat etmesi toplumun içinde güç anlamında çok mütevazı kalması çoğunlukla Kendi evin içinde olması ailesindeki erkekleri rahat ettirmesi ve çocuklarına bakması bu tip metinleri okuyan ve kendine bundan ders çıkaran birinin Az önceki örneğimizde ki ortası bu video Birlik Mahkemesi'nde hesap sorabileceği düşünemeyiz bu o dönemde içinde yaşayan Seçkin kadınlardan biri olsa bile yine de akılda tutulması gereken önemli bir şey var bu tür metinler kadınların hayatlarında yönelik kuralcı bir yaklaşım sergileyen reçete tarzı metinler Ama bu kadınların gerçekte bu şekilde yaşadığı anlamına gelmiyor banza Onun kendisinin bu tür bir şey yazması İronik bir durum Çünkü aslında kendisini ortaya koyan elindeki imkanları kullanan Yazı yazan ve ailenin içinde özel alanda kalmayan Bir kadın bu yüzden ortada büyük bir çelişki var Fakat aynı zamanda o dönemde çok Servet sahibi olan kadınlar onun gibi eğitilmiş görünüyorlar ve ayrıca bu durum biraz da onların nesline bağlı Çin'de yaşlı kadınlar Tıpkı Romalı kadınlar gibi miraslarının mallarının olması muhtemeldir ve Muhtemelen Ticaretle uğraşıyorlardı bunu vasiyetnameler gibi başka belgelere bakarak bulabiliriz Bu nedenle kuralcı konfüçyüsçü idareleri ile kadınların gerçekten nasıl yaşadıkları arasında bir tezatlık gerilim görebiliriz Örneğin büyük sahibi kadınlar bu ve uygulama ve fikirlerden kurtulabilmek işlerdi ironiye geri dönecek olursak banza o diğer kadınlardan alçakgönüllü ve zayıf olmadığını istiyorum Kendisi Az önce dediğimiz gibi tarihi gökbilimci matematikçi konfüçyüsçü felsefeci bir Han İmparatorluğunun resmi tarih kitabının yazarlarından biri yani ön plana çıkmış bir kadın Hatta zamanı erkeklerin pek çoğundan daha fazla şey yapmış kesinlikle aşağı seviyede veya zayıf bir insan değil bu tür metinlere bakmak ilginç Çünkü dediğimiz gibi bize farklı toplumlar arasında farklar olduğunu gösteriyor Gördüğünüz üzere Roma ile Çin arasında o dönemde büyük farklılıklar var gibi görünüyor Bu yüzden bu tür bir karşılaştırma yapmak kadınların yaşamları hakkında bize daha sağlam bir bakış açısına bilir yani o dönemin tüm kadınları aynı yaşamış biliyorlardı gibi bir saat bekle mantıklı olmayacaktır medeniyetler arasında Muazzam farklılıklar var hatta aynı medeniyetin içinde bile kadınlar arasında büyük farklılıklar olabilir ya da az önce de dediğimiz gibi Sırf buradaki Metin kadınlara geri planda kalmayı öğütledi diye Kadınların hepsi geri planda kalmayı benimsemiş değildi ama bu şimdiki bu metnin romadan aldığımız metinden farklı olması da bize bir şeyler söylemiyor değil şunu da ekleyelim baktığımız her iki örnek de Seçkin kadınlarla ilgiliydi Yani kendi toplumlarında ilk yüzdebirlik dilimi içindeki kadınlardan bahsettik her toplumun başka kesimlerinden kadınlara baksaydık yorumlarınız çok farklı olurdu Örneğin burada tasvir edildiği şekliyle kadınların aileleriyle birlikte hoş bir evde oturmaları vesaire bunu yalnızca zengin kadınlar yaşayabiliyordu Çünkü geçirmek için evin dışına çıkmak ve Çalışmak zorunda değil derdi yani Seçkin kadınlara değil de başka kadınlara baksaydık onların pembe panjurlu evler de oturup vakit geçirecek zamanlar olmayabilirdi Bu da önemli bir fıkha