Dört Mevsimde Bambu: Japonya'da Resim ve Şiir

Herkese merhaba Şu anda Metropolitan Sanat Müzesi nin 2. katın dayız ve 16 yüzyılın başlarına dayanan ve yüksekliği yaklaşık bir buçuk metre olan bir paravana inceliyoruz bu muromachi döneminden kalan para bana Lara mükemmel bir örnek bu eserin tosa mituna bu tarafından yapıldığı düşünülmekte Ayrıca bu sanatçının Japon üslubu ile özdeşleştirilen ve Japon resminin çok önemli e collerinden olan bir ekolün başında olduğunu biliyoruz paravana da Japon ve Çin kültürüne özgü unsurların birleştiğini görüyoruz eserde işlenen bambu konusu Çünkü kültürüne ait gel dört mevsimin ve dolayısıyla zamanın geçişi konularının hem Japon sanatı hem de edebiyatından geldiğini söyleyebiliriz bu geçişin sağdan sola ne olduğunu görüyoruz sağ tarafta yeni yılla birlikte Rengar şiirlerinde olduğu gibi menekşelerin ve çoban çantası otlarının açtığını görüyoruz Renga geleneksel Japon şiirinin önemli bir parçası rengi şiirinin okunduğu buluşmalarda aynı zamanda tablolarda incelenir di ve bu tablolar genellikle mitsunobu tarafından yapılmış olurdu ancak yüzyıllar içinde buradaki çoban çantası ve Menekşe tasvirlerinin de değiştiğini söyleyebiliriz eserin yapıldığı dönemde buradaki çiçeklerin canlı renklerde olduğunu tahmin ediyoruz yani o dönemde paravanın tamamı çok daha canlı ve parlaktı arka planın tamamına yayılan altınyaprak motifinin büyük bir kısmının zaman içinde sol olduğunu söyleyebiliriz ancak altın üzerine altın rengi eklenerek Yapılan bu motifin halen daha soluk da olsa altın renginde olduğunu görüyoruz buradaki bulutlar Veya siz kümeleri mevsimler arası geçişi de iyi anlamamızı sağlıyor menekşelerle birlikte Yeni yıldan ilkbahara geçildiğini veya bir bölümden diğerine devam eden bambu filizlerinin yazı temsil ettiğini anlayabiliriz Daha sonrasında da bambu yapraklarını saran sarmaşığı yani Sonbahara geçirdiğini görüyoruz Bu motifin de ilk başlarda daha parlak renkli olduğunu tahmin ediyoruz buradaki beyaz rengin Aslında ilk Resmin altında kalan bir kısım olduğunu söyleyebiliriz sarmaşıkla simgelenen sonbahardan da üstü kar kaplı Bambu ağaçlarının olduğu kış mevsimine geçiyoruz bu bölümü resmin en sonunda yer alıyor sarmaşıkla kaplı sonbahar bambusunun perdone dolayı ağırlaşan ve aşağı sarkan bambu ağacına neredeyse dokunacak olması oldukça hoş bir detay Bence bu bir mevsimden diğerine geçtiğimizi anlamamızı sağlayan mevsimler arasındaki harika uyumu ifade ediyor Japon resmini sıkça kullanılan mevsim değişikliği t da aynı zamanda Japon şiirinin de önemli bir parçası günümüzde şiirden biraz uzak yaşıyoruz Ancak bu Sanat eserinin oluşturulduğu dönemde İnsanların bu şiir gelenekleri konusunda oldukça bilgi sahibi olduğunu ve dolayısıyla şiirle resim arasındaki ilişkiyi anlayabilecek yeterlilikte olduklarını söylememiz mümkün Ben bunun yanındaki unsurları ki Go yani ve mevsimsel çağrışımları olan sözcükler olarak düşünebiliriz bu sözcüklerin de doğada görülen değişimle ilgili şiirler yazan şairlerin kullandığı sözlüklerde yer aldığını biliyoruz Buradaki en önemli noktalardan biri de mevsimler arasındaki geçiş ilkbahardan yaza geçirirken veya sonbahardan kuşa geçirirken görülen değişikliklerin resimde özenle işlenmiş olduğunu görüyoruz yani yeni filizlenen bam Budan olgunlaşmış bambu ya geçen döngüyü kendi hayat O da ki döngüsel yapıya benzetebiliriz bu kavramı da şinto ve Budist geleneklerde ki edebi ögelerle ilişkilendirebiliriz şimdi o Japonya'da ortaya çıkan bir dil ancak budizmin Çin'den Japonya'ya Kore aracılığıyla geldiğini söyleyebiliriz bu Sanat eserinin şu anda ilk başta tasarlanan halinden biraz da olsa farklı sergilendiğini de söyleyebiliriz bakın ikinci para bana da dikiş yerleri olduğunu görmemiz mümkün Bu da aslında resmin ilk başta dört kısma ayrıldığını gösteriyor Ayrıca buradaki işaretleri bakarsak Bu kısımlarda ilk başta He ki de yani Kapı kollarının olduğunu söyleyebiliriz Yani bu dört kısım ilk başta sürgülü kapı ya da sürgülü duvar işlevi görüyordu Ayrıca bu sürgülü kapının bir bahçeye Hatta belki de bir bambu korusunu açılan bir duvara baktığı ihtimalini de göz ardı etmeyelim en büyük bir ihtimalle bu resim bir şekilde zarar gören bir odanın parçasıydı Belki de bu da çıkan bir yangında yerle bir olmuştu Bu dönemde Bu resmin paramana olarak kullanılmaya başlandığını düşünüyoruz Bu eser 16 yüzyılın başında ilk olarak resmi edildiğinde o dönemde sanatçılar özellikle imparatorluk Sarayı için çalışan sanatçılar yaptıkları resimlerin altına imza atmaz lardı ve buradaki imza tosa ekolünün daha sonraki temsilcilerinden olan top Samet soğuk ya ait ve bu imza sayesinde resmin tos aya ait olduğunu bile biliyoruz nasıl gibi şiir bize bazı kavramları çağrıştırıyor sa bu eserinde benzer şekilde insan duygusuna insan deneyimine ve kültürel bir tarihe Işık tuttuğunu düşünebiliriz Aslında bu para bana sadece Renga geleneğine ait değil aynı zamanda Saray geleneğindeki vaka Şiirini De anımsatıyor bu şehirlerde genellikle aşk şiirleri ydi Örneğin Japonya'nın en ünlü şairlerin den olan Ari Varan onları Hira şu dizeleri yazmıştı sabahlardan bile Sırılsıklam bir şekilde alçak ben bu ağaçlarının arasından Evimin yolunu buldum şimdi kollarım ne kadar da ıslak seni aradım Ama bulamadım gece da düşünüldüğünde buradaki alçaktan bu ağaçları geçiş Mevsimi olan yazı temsil ediyor Ali Varan 10'ar Hira'nın atıfta bulunduğu aşka benzer şekilde ben bunun da hayatımız geçip giderken rahatlatıcı ve değişmez bir unsur olduğunu söyleyebiliriz İzo o