Toulouse-Lautrec'in "Moulin Rouge'da" İsimli Tablosu

Eğer uzun elbiseleri ve şapkaları olmasa bugün New York'ta ya da başka bir büyük şehirde gece saat 2:00 olduğu kanısına varabiliriz. Saatin çok geç olduğu ve belki de Chicago'da son siparişlerin verileceği hissine gerçekten kapılabiliriz. Touluse-Lautrec Moulin Rouge'da tablosuna bakıyoruz. Touluse-Lautrec karanlıktan sonraki Paris'i çok iyi sunmuş. Özellikle de Paris'in kuzeyindeki Montmartre Tepesi'ndeki klüpleri... Sanatçılar burada kiralar ucuz olduğu için alt tabakadaki insanlarla kaynaşırdı. Ancak sanatçıların burayı sevmelerinin diğer bir sebebi de burada kendine özgü bir özgürlüğün olmasıydı. Mouling Rouge içki, müzik ve danslarıyla çok popüler bir gece klübüydü. Gerçek bir müdavim olan Touluse-Lautrec'in uğrak yeriydi. Gerçekten de onu arkada görüyoruz. Şapkalı, çok uzun boylu bir adamın yanında yürüyen kısa boylu bir figür. Şimdi bile çok münasip değil yani muhtemelen o zaman da çok değildi. Orta sınıf, en azından maceracı orta sınıf geceleri bu klüplere girmeye cesaret ederdi. Komposizyon açısından, yer kullanımı açısından derin üzüntüsünü görebiliyorum. Mesela düz kaseye bakın. Tuvalin alt tarafından başlıyor ve hızlı bir şekilde sola hareket ediyor. Aslında bu bizi odadan ayırıyor ama aynı zamanda gözlerimizin içeri girmesine izin veriyor. Ve ben içeri girmek istiyorum. Aslında o masadaki sohbete kulak kabartmak istiyorum. Bir sandalye bulup, oturmak istiyorum. Bence Touluse-Lautrec aslında bizi bu duygular için oyuna getiriyor. Bizi bu gruptan ayırıyor ve aralafrında ilginç bir sohbet varmış hissine kapılmamızı sağlıyor. Hepsi biraz eğilmiş ve belli ki biraz da sarhoş. Belki de müzikten dolayı duyamadığımız bir sohbete kendilerini kaptırmışlar. Biraz gürültülü. Diğer yandan bir masa bulabilmemizden önce, sağdaki kadına değinmemiz lazım. O kadın, masada oturan kızıl saçlı kadın kadar ünlü bir performans sanatçısı. Touluse-Lautrec'in kadının yüzünü betimlemesine bakın! Diğer çalışmalarındaki balerinlerin aşağıdan gelen sahne ışıklarıyla yüzlerinin bozulmasını sağlamıştı. Ben daha önce hayatımda bu kadar grotest birşey gördüm mü emin değilim. Elektrikli ışıklar Mouling Rouge için yeniydi. Sanatçının inşaa ettiği bu ışıktan kaynaklanan uzaylı ve suni hisse bakın. Vahşi ve kokutucu. Burada dikkat çeken karakterize etmenin kalitesi; ayrıca bir çeşit insaniyet ve duygusallık var. Figürler çok belirgin. Örneğin bize en yakın görünen şapkalı adamda bir çeşit nezaket var. Sanatçının üretebildiği gerçek bir arkadaşlık, gerçek bir topluluk ruhu var. Bu karanlık geceye ait dünyada bile!