Caravaggio'nun "Emmaus'da Yemek" İsimli Tablosu

Merhaba... Londra'da National Gallery'deyiz, Ulusal Galeri, ve Caravaggio'nun en önemli eserlerinden birine bakıyoruz. Baktığımız resmin ismi Emmaus'ta Yemek. 1601 yılında yapılmış. Oldukça büyük bir çalışma. Yatay bir resim, ve üzerindeki figürler gerçek hayatla neredeyse birebir aynı boyutta, bu da resme gerçeklik duygusu katıyor. Masada adeta bizim için de yer var. Öykü şu şekilde, Hz. İsa çarmıha gerilmiş, havariler yolda yürürlerken bir adam onlara katılıyor, ve sonra hep birlikte yemeğe oturuyorlar. Bu üçüncü adam ekmeği koparıyor, ve o anda kendisinin dirilmiş olan Hz. İsa olduğu anlaşılıyor. Burada diğer iki havarinin, Hz. İsa'yı tanıdıkları andaki tepkilerini izliyoruz. Tam o anı görüyoruz. Eski püskü yeşil giysiler içinde olan soldaki havari masanın üzerinden bütün dikkatiyle Hz. İsa'ya bakıyor. Sol köşedeki bu havarinin hareketlerini çok ilgi çekici buldum, çok etkilenmiş, biraz korkmuş,sandalyesini arkaya ittiriyor. Sanki 'Aman Allahım, neler oluyor?' diyor. Hem pür dikkat anlamaya çalışıyor hem de korkmuş gibi. Hem geri çekilmeye çalışıyor hem eğiliyor. İşin açığını isterseniz tüm resimde aynı etki var. Gözlerimiz Hz. İsa'ya yönleniyor, her iki yanda bulunan havariler adeta ortadaki bu ana figürü çerçeve içine almışlar gibi. Bu resim, izleyicinin ilgisinin İsa'nın yüzüne yönlenmesini sağlayacak şekilde üçgensel bir kompozisyonla kurgulanmış. Aynı zamanda, hem sağdaki havarinin sol eli hem de Hz. İsa'nın sağ eli resimden dışarıya, bize doğru uzanıyor ve adeta bizi de kucaklıyor, bizi de bu tabloya davet ediyor. Bu izlenimim sadece el hareketlerinden kaynaklanmıyor, örneğin masanın bize yakın tarafına yerleştirilmiş olan meyve sepeti, masadan taşmış meyveler. Sanatçı eserdeki olay şu an oluyormuş gibi hissetmemizi, gerçekçi bulmamızı derinden etkilenmemizi istemiş ve bunu sağlamak içinsağlamaya çalışmış. resmin etkisinin bizim şu an ayakta durduğumuz alana kadar genişlemesini sağlamaya çalışmış. Figürlerin yüz hareketlerinde oldukça karmaşık ifadeler görüyoruz. Ancak natürmorta da çok özen gösterilmiş. Masadaki tavuğa bakın, lezzetli gözüküyor, ekmek ve meyve de öyle, özellikle meyve çok güzel gözüküyor. Carravaggio'dan beklediğimiz kadar başarılı. Örneğin masanın doğramasındaki işçiliğe bakın. Soldaki sandalye gayet teknik şekilde çizilmiş, baktığımızda tüm hatlarını görüyoruz. Bu resimdeki her şey açıkça gözlerimizin önüne seriliyor. Her şeyi açıkça görüyoruz, ancak resim ilgi odağımızı korumayı başarıyor. Nerede bulunuyoruz? Çok özellikli bir mekan değil. Oldukça karanlık sayılır. Sanatçı ilgi odağımıza çok önem vermiş, gözlerimizin sadece kendisinin belirlediği yere yönlenmesini istemiş. Bunu sağlamak için de ışığı kulllanmış, Hz. İsa'nın solundan gelen oldukça kuvvetli bir ışık var. Caravaggio'nun resimlerinde beni çok etkileyen öğelerden biri de figürlerin alışagelmiş görüntülerde, günlük hayatın içinde olmaları. Sağ taraftaki havari grip sanırım, burnu biraz kızarmış zira. Soldaki havarinin giysisinde küçük bir yırtık var, sanırım fakir olmalı. Havariler öyleydi. Zorlu bir yaşam. Gördüğümüz sahnede, kilisede değiller, bir handa canlandırılmışlar. Hancı da resimde gözüküyor. Oldukça sade eşya ve mobilyalar görüyoruz. Hz. İsa'nın kilisede, debdebe içinde canlandırıldığı gösterişli sahneleri aklınıza getirin. Burada gördüğümüz ise ilahi olanın gerçek hayatın içine karışması barok sanatın bu özelliğinin burada başarıyla vurgulandığını görüyoruz. Mucizeler yaratan ruhani lider günlük hayatın içinde. Resmin etkisi, adeta izleyicinin bulunduğu alanda da devam ediyor. Bu resmin yapıldığı zamandaki karşı reformun amacı da buydu, Hristiyanların inançlarının teyit edilmesi ve kuvvetlendirilmesi amaçlanıyordu.