Evrim Teorisi ve İnsan Kültürü

ve sosyologların dilinde kültür öğrenilen ve toplumsal olarak aktarılan gelenekler bilgiler ve davranışlar bütünüdür bir insan grubu için anlamlı olan fikirleri değerleri ve hatta nesneleri içerir ve kültür tipik olarak çevremizdekilerle etkileşim ve gözlem yoluyla öğrenildiğinde ön kültürün biyolojik de bir bileşeni olduğunu öğrenmek sizi şaşırtabilir ve bu bileşen evrimde şekillenmiştir Evrim Teorisi'nin Charles Darwin tarafından ileri sürüldüğünü hatırlıyor olmalısınız fakat hemen değil not düşelim Darwin'in evrim teorisi doğal seleksiyonla açıklanan bir teoriyi Fakat aslında darwin'den önce de evrimle ilgili birçok görüş ortaya atılmıştı Darwin türler arasındaki küçük varyasyonların Örneğin ispinoz kuşlarının iliklerinin dünya üzerindeki konu bu göre çeşitlilik gösterdiği gözlemlenmiş yani ismi nose kuşlarının gagaları bir adada kısayken başka bir adada uzun olabiliyormuş ve Darwin Bunun nedenini organizmalarla çevreleri arasındaki etkileşimli açıklamış ve demiş ki belli bir çevreye iyi uyum sağlayan organizmaların o çevrede hem hayatta kalmaları daha olasıdır hem de genlerini gelecek nesillere aktarmaları şimdi diyelim ki ismi nose kuşlarıyla dolu bir adamımız var Ne diyelim ki bir kuraklık oluyor ve sadece belli bir tür çiçek hayatta kalıyor bu çiçeğinde doğumları çok uzun Taç Yaprakların altında yer alıyor E ne olur sakal hususunda Gaga boyutu ile ilgili doğal bir Varyasyon meydana gelir Tıpkı insan nüfusu için boy konusunda olduğu gibi Oysa kuraklıktan önce bunun Hiçbir o yoktu çünkü ispinozlar her tür çiçeğin tohumunu yiyebiliyor duyani dalgaları ne boyda olursa olsun tohuma her zaman erişimleri vardı fakat kuraklıktan sadece o çiçek başarıyla çıkabildiği için birden bire uzun ve ince gagaya sahip Kuşlar kısa ve kalın gagalı kuşlar A nisbeten çevrelerine çok daha iyi adapte olmuş hale geri verdi uzun gagalı kuşların tohumlara ulaşıp beslenmesi çok daha kolay olduğundan Bu kuşların hayatta kalma olasılıkları Artık diğer kuşlara kıyasla daha yüksek daha da önemlisi bu kuşlar artık yürüyebilecek yaşa gelene kadar hayatta kalabiliyor ve aynı çevresel koşullar yeterince uzun sürerse uzun ve ince gagalı kuşların nüfustaki oranı artmaya başlayacak darbenin farkettiği şey şuydu çevre için böylesi küçük ve Özgün özellikler seçici bu dediğine göre çevre yüzbinlerce nesil boyunca ağır ağır koca bir türlü de şekillendirebilir ve tekrar edeyim evrenden bahsettiğimiz de tüm popülasyonlar dan bahsediyor oluyoruz bireylerden ve hatta popülasyonu içerisindeki küçük gruplardan değil Şimdi bu bilgiyi cebimize koyalım ve sosyal Davranıştan söz edelim ne dedik belli bir Fiziksel özellik Eğer hayvanın çevresine uyumlanması nıs ağlıyorsa seçici olabilir Yine Aynı şeyden bahsediyoruz ama bu kez özelliğiniz fiziksel değil davranışsal yani Diyoruz ki türün uyumluluğuna katkıda bulunduğu takdirde belli davranışlarda seçici olabilir bu noktada şöyle düşünüyor olabilirsiniz yığınla insan davranışı var hangisinin seçici olduğunu nereden anlayacağız bu sorunun cevabını ki bu evrenseller de aramak lazım bunlar tüm insan kültürlerinde ortak olan davranış ve inanmışlardır mesela tıbbı ele alalım farklı kültürlerin hastalıklarla mücadele için çok farklı yöntemleri olabilir fakat ortak noktaları hepsinin de hastalıkla mücadele için uygun sistem ritüel ve faaliyetleri vardır bir diğer örnekte ortaklık törenleri dir evlilik gibi hakeza cenaze törenleri veya ölümle ilgili ritüeller yada dil veya grubumuzdaki diğer bireylere iletişim yeteneğimiz farklı farklı ifade edilse lerde bu özelliklerin tüm insan kültürlerinde ortak olduğu gerçeği insan türünün evrimleşmesi nde seçici rol oynamış olabilecekleri anlamına geliyor işte bunlar evrimin kültürü nasıl şekillendirebilir dine dair örnekler var fakat kültür üni Bu evrimini nasıl şekillendirdiği konusunda da kafa yormak mümkün Şimdi bundan onbin yıl öncesini avcı-toplayıcı toplumdan Ekin ekip biçen ve hayvanları evcilleştiren topluma geçiş aşamasını bir düşünelim bu gruplar çok fazla göç etmediği için yerlerinde sabit kaldıkları için nüfusları artmaya başladı bu nedenle de bu insanlar nüfus içinde patlak veren salgın hastalıklara karşı daha kırılgan hale geldi ve hayatta kalıp yürüyenler bu hastalıklara yenik düşmeyen insanlar olduğu için diyebiliriz ki kültürümüz Yani bu topraklar bağışıklık sistemimizin şekillenmesine katkı sağladı laktoz intoleransının ı yani süt ürünlerini sindirememe durumunu ele alalım İnsanların büyük çoğunluğu hayatlarının ilk yılında ihtiyaç duydukları besinin büyük kısmını ne olur Fakat sütü sindire bilmemizi sağlayan genler tipik olarak sütten kesilme mizin hemen ardından devre dışı kalır fakat anlaşıldı ki Kuzey Avrupalılar da böyle bir etki görünmüyor bu insanlar 6000 küsür yıldır o bölgede yaşayan sığır yetiştiricilerinin torunları sütteki laktozu parçalayan enzimleri kolyen genler onlar da hiçbir zaman devre dışı kalmıyor şimdi bir düşünelim o bölgede tarihte bir kış gerçekten çok sert geçmiş olsaydı ne olurdu süt proteinlerinin sindire bilen yani ekstra besinden nasiple ne bilen bireylerin hayatta kalma olasılığı artar vardı Ee öyle de oldu Sonuç olarak arkalarında sütü sindire Bilmem özellikleri sayesinde hayatta kalma becerisi daha yüksek olan nesiller bıraktılar onlardan olmayanlar bugün çok fazla süt ürünü tüketince şu an ağrısından kıvranıyor onlarsa İstedikleri kadar dondurma yiyebiliyor Çünkü atalarının kültürü Evrim lerini o yönde şekillendirdi a