If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Hinduizm: Brahman, Atman, Samsara ve Mokşa

Hinduizm, dünyanın en eski ve en büyük dinlerinden ve uygulama açısından da en çeşitli olanlardan biridir. Bu video ile Hinduizm’in temelinde yer alan Brahman, Atman, Samsara ve Mokşa gibi temel manevi fikirlere genel bir bakış sunuyoruz.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Selam Bu videoda arkadaşlar dünya üzerindeki en yaygın dinlerden biri olan ve bir milyardan fazla mensubu olan Hinduizm den bahsedeceğiz Hinduizm birçok açıdan ilginç bir din Öncelikle dünya üzerindeki en eski dinlerden biri olarak görüldüğünü söyleyebiliriz bazı tarihçiler hinduizmin temellerinin günümüzden 5000 yıl öncesine ait olduğunu savunurlar indus Vadisi uygarlıkları tarafından uygulanan bazı öğeleri olan hinduizmin ve dik dönemden etkilendiğini de söyleyebiliriz aslına bakarsanız bugün uygulanış biçimi ile hinduizmin köklerinin ve dik döneme adını veren Vedalar tarafından atıldığını söyleyebiliriz ve dağların yani hintlerin dini metinlerin Hint arayan bir kökenden geldiği ve Orta Asya'dan gelip Avrupa'yı kolon iyileştiren insanlarla bu mantıklı olduğuna İnanılır bunun sizinle alakalı etkileyici bilgilerden bir diğeri Binlerce yıl boyunca birçok kültürün birleşmesinden meydana gelmiş olmasıdır bu kültürler Hint alt kıtasında bir araya gelmişlerdir ve Bugün bile birçok farklı gelenek kültür ve inanış sonucu hinduizmi farklı şekillerde anlayan ve uygulayan insanlarla karşılaşmanız mümkündür Tüm bu farklılıklar yanında Bu videoda hinduizmin temelini oluşturan bazı kavramlardan bahsedeceğiz ve temel kavramlara geçmeden önce Hindu isminin nereden geldiği hakkında biraz konuşmak istiyorum Hindu Hinduizm dinin mensuplarına verilen isimdir arkadaşlar bugün indus Vadisi olarak adlandırdığımız yerin ismi sanskritçe desin budur ve sind bugün Hindistan'da ki bir yerin adıdır persler aynı yere hindus demişler Ve bu Latince bu olarak geçmiştir Bu yüzden hinduizmin indus Nehri ötesinde yaşayan insanların kültürel ve dini uygulamaları olduğu söylenebilir bir aslına bakarsanız Hindistan İsmi bile bu kökten türemiş bir isimdir Evet Hindistan induced an türemiştir ama indus tak indus ve sindu dan türemiş birisidir ve bunların hepsi Hindu ile alakalı kelimelerdir persçe ya da antik Farsça'da bunu açıkça görebiliyoruz az önce de söylediğim gibi hinduizmde birçok farklı uygulama gelenek ve ritüeller vardır ama bu videoda hinduizmin Ruhani merkezindeki kavramlara odaklanacağız beraber bunların hemen hemen hepsinin vedalardan geldiğini bir kere daha hatırlatmak istiyorum Vedalar ilahiler ritüel ve Felsefe içerirler ve dağların daha çok maneviyat ve felsefeye oda bu hiç bölümlerine utan İnşaat adı verilir ubani shot oturmak ya da yaklaşmak anlamına gelen bir kelimedir Ve çoğu insan tarafından Tanrı'ya ya da gerçekliğe yaklaşmak ya da öğrenmek amacı ile bir öğreticinin yanına oturmak olarak yorumlanır bir hinduizmdeki Temel kavram bırakmandır bırakmanı Tanrı bırakma ile karşılaştırma Yalım ve karıştırmayalım lütfen arkadaşlar bırakmadan zaman zaman bırakmanın yansıması olarak bahsedilir ama bırakma üstün gerçekliktir bir şekil sizdir cinsiyetsizdir vücutsuz dur tanımlanamaz sadece deneyimle ne bilir bir Hindu inanışına göre insanların hepsi bırakmanın bir parçasıdır ve bireysellik olarak deneyimlenen şey aslında bir yarı İlizyon dur burada bir birey burada başka bir birey olduğunu düşünelim ve gerçeklikle aramızdaki ayrım bu maruz kaldığımız gerçeklik ilizyonun adamaya adı verilir Maya sadece duygularımız aracılığıyla deneyim dediğimiz İlizyon ya da yarı ilizyonu değil egomuz ve kimliğimiz gibi kavramları da kapsar ve herkesin bir parçası olup da kimlikten bile daha derinde yer alan kavramada herkesin parçası olan ve kimliğinden bile daha derinde yer alan kavramada atman adı verilir ve ekranda gördüğünüz çizime göre atman bırakmanın bir parçasıdır zaman zaman karşınıza atman Tire bırakman olarak çıkmasının sebebi de atman ve brahma'nın aynı şey olmasıdır ama arada bizi bu gerçeklikten ayıran bir illüzyon var Anlaştık mı bu hinduizmin temel inanışlarına göre kişiliğin merkezi olan atman yani bırakman örümcek kaybolmuyor devam ediyor ve kendini bir başka gerçekliğe tabi kılıyor bu ve bunun içinde eden ölümünden sonra bu birey bir başka kimlik ya da gerçekliği alabiliyor ve bunu başka bir hayat olarak deneyimlemeye başlıyor bir hayattan sonra bir başka Hayat ya da bir gerçeklikten sonra bir başka gerçeklik kavramından da ruh göçü ve enkarnasyon ya da sonsuz Doğum ve yeniden doğum döngüsü anlamına gelen samsara olarak bahsedilir tüm bunlar bu sonsuz döngü den kaynaklanır lar Hindu inanışına göre ölümden sonra elde edilen Hayat ya da gerçeklik bu hayatta ya da gerçeklikte yaptıklarınız ile alakalıdır bu yaptıklarınıza karma adı verilir ve karma sadece yaptıklarınıza değil yaptıklarınızın Sonuçlarına da atıfta bulunur ve hem bu hayatta hem de bundan sonraki gerçeklikle ilgilidir bunların yanında bir darma 10'dan bahsetmek istiyorum size arkadaşlar Bir de darma darma içinde Bulunduğunuz hayat ve gerçeklikte nasıl bir rol oynamanız gerektiğini alakalıdır Kısacası darma ayı içinde Bulunduğunuz gerçeklikte yapmanız gereken şeyler karmayı da bu şeyleri yaptığınızda bir sonraki gerçekliğin izde karşılaşacağınız sonuçlar ve bunların sonsuz döngü üzerindeki etkileri olarak özetleyebiliriz hinduizmde bu yarı gerçekten mutlak gerçekliğe Uyanış ve bu döngüden Kaçış teması vardır rubani şartlarda yer verilen temel kavramlardan Biri budur Eğer bu döngüden kaçabilir yani aydınlanana bilirsiniz Örneğin bu bireyin aydınlandığını düşünelim buradaki atman ya da birey için artık mayanın ötesini görebildiği bırakman a yeniden kavuşmuş olduğu ve atman ve brahma'nın da birleşmiş olduğu kabul edilir O kadar yani sonsuz doğum-ölüm döngüsünden kurtulmaya da moksha adı verilir bu kavramların anlaşıldığından emin olmak için upanisadlar da ki bazı alıntılar inceleyelim mi beraber burada işe Hopa nişandan iki versiyon var İki versiyon olmasının sebebi sanskritçe den İngilizce ya da herhangi bir dilden başka bir dile çeviri yaparken yorumun bir şekilde her zaman işin içine girmesi ve metinlerin birebir aynı olmaması bu az önce de söylediğim gibi Bu Vanish adlar arasında en önemli olanlardan biri olan iş upanişad dan aldığım bir kısım iş Avrupa nişat 4 vedanın biri olan ya You're veda yaşıyor ve da ya da diğer okunuşuyla yayılır ve denen bir bölümüdür İngilizce'ye çevrilmiş olan bu versiyonların şimdi Türkçesine bakalım yani çevirin çevirisine bakıyoruz şu anda şöyle diyor Bilge insan her şeyi özünde bu Özü de her şeyin içinde tutar bu yüzden de kimseden nefret etmez kahinler için her şey özü ile birleşmiştir bu birliğe sahip olan birine hangi yanılsama hangi tasa yaklaşabilir ki bu da yine aynı satırların bir başka çevirisi ikinci versiyon özünü her şeyde ve her şeyi de Özünde gören biri Ondan yani özünden vazgeçmez her şeyi özel olarak algılayan biri bu Birliği her yerde görürken nasıl yanılgı ve tasaya düşebilir yani Mesela biriyle bir tartışmaya girebilirim ama eğer ben bir başka bir başkası ile aynı bırakman olduğumu anlarsan Yani eğer o Ben ben de Oysa ko kişiye karşı hissettiği negatif duygular kızgınlık anlamsızlaşır Her şey bir olması kavramını biraz daha iyi anlayabilmek için bir de sana vedanın bir bölümü olan Çan dog ve Aşağıdan bir alıntı yapalım şöyle doğuya ve Batıya Akan nehirler denize ulaşıp denizde birleştikleri nde nasıl daha önce ayrı nehirler olduklarını unutuyorlar sa saat özlerinde kavuşan canlılarda ayrılıklardan kurtulurlar saat Özden gelmeyen hiç birşey yoktur Herşey içinde en İçöz oduro gerçektir o oğlu Özgür sen olsun şive Take to Sun buradaki o bir birey olarak değil de cinsiyetsiz bir varlık gibi arkadaşlar son satır çanta glopan iş Hatta bir öğretmen ve oğlu arasında geçen bir diyalog kanalına ve ve şive Take to da öğretmenin oğlunun ismi öğretmene söylemeye çalıştığı şey nehirlerle insanlar arasında bir benzetme yapıp biz her ne kadar farklı olduğumuz düşünsek de bir zaman gelecek ve aynı nokta bu edeceğiz bunun için oğluna da Farklı olmadığını atman ve brahma'nın aynı olduğunu anlatmaya çalışıyor a