Ölçü Problemi: Kan Bağışı

Bir hastanemiz, geçenlerde bağışçılardan, toplam 80 adet, yarım litrelik kan topladı. Hastane ise, kan bağışlama kampanyalarında, 8 adet 4 litrelik kan toplamayı umuyordu. Acaba hedeflerine ulaştılar mı? Hastane, hedeflerinden ne kadar fazla, ya da ne kadar az kan topladı? Bulalım... Yani, aslında 80 adet yarım litrelik kan topladılar. Bunun ne kadar 4 litrelik kan edeceğini bulmamız yeterli. Daha doğrusu, 8 adet 4 litrelik kandan, az mı olacaktır, çok mu olacaktır? Onu bulalım... Şimdi, 80 adet yarım litrelik kan ile başlıyoruz. Adım adım haraket edelim. Her bir 4 litrelik kana, kaç adet yarım litrelik kan düştüğünü bulmamız gerekiyor. O zaman, yarım litreliklerden, litreliklere geçelim ki, daha sonra, 4 litreliklere de, kolaylıkla geçebilelim. Ama, en baştan bir 4 litreliğe, kaç yarım litreliğin düştüğünü biliyorsanız, zaten soruyu hemen çözebilirsiniz. O zaman önce litrelere çevirelim. Yani şu an, 80 adet yarım litrelik var, Bunu ne ile çarpıp bölersek, litre elde etmiş oluruz? Şöyle düşünelim, küçük bir birimden, daha büyük bir birime gidiyorsunuz. Yani bu büyük birimden elinizde daha az olacak. Böleceğiz. Bu rakam litre cinsine döndüğünde, azalacak. 2 kat azalacak çünkü iki yarım litre 1 litre eder. 2 ile çarpmayacaksınız. Daha fazla litreye sahip olmamalısınız. 2 ile böleceksiniz. 1 bölü 2 kere, diyebilirsiniz buna. Bu 2 ile bölmek ile aynı şeydir. Şimdi, 2 yarım litrelik başına, 1 litrelik düşüyor. Yani sonuç olarak, 80'i alıyorsunuz, 2'ye bölüyorsunuz veya 1 bölü 2 ile çarpıyorsunuz, böylece, elinizde 40 litre oluyor. Kafanızda bunu iki farklı yoldan yapabildiğinden emin olmak istiyorum. Çünkü bunu sadece yaparken, kağıdınız olmuyor birimleriniz de olmuyor, sadece düşünüyorsunuz 80 yarım litrelik var, 2 yarım litrelik de 1 litre ediyor. böylece, sahip olduğum yarım litrelerin yarısı kadar litreye sahip olacağım. yani, 40 litrem olacak. Ama sorunlar daha karmaşık hale geldiğinde, birimlerin birbirini götürmesine dikkat etmek lazım. Bölen ve bölünendeki yarım litreler birbirini götürür. Sadece litre kalacak elimde, 80 kere 1 bölü 2'de, 40 edecek. Yani şu an elimizde 40 litre var, ve şimdi bunu 4 litreliklere çevireceğiz. Evet her bir 4 litrelikte , 4 adet 1 litre olduğunu biliyoruz. Bu kez daha küçük bir birimden, daha büyük bir birime gidiyoruz. 4 birimlik bir fark olduğunu biliyoruz, evet... Daha büyük bir birime gidiyor olduğumuz için, beynimiz, 4 ile bölmemiz gerektiğini anlamıştır. 4 kat daha az 4 litreliğe ihtiyacım var. Çünkü, bu birim litreye göre daha büyük . Ayrıca tüm birimlerin çalıştığını anlayabilmek için, bölen de, bölünen de litre biriminde olmalı. Bunu, 4 litreliklere çevirmek istiyoruz. 4 litre , 4 adet 1 litre eder, değil mi? Litreler birbirini götürecektir. 4 ile bölüyor olduğumuzu unutmayın. 40 çarpı 1 bölü 4, evet, 40 bölü 4 ile aynı şeydir. Daha büyük bir birime gidiyoruz. 40 kere 1 bölü 4, 10 eder. Geriye kalan birimler ise 4 litreliktir. Yani, 80 adet yarım litrelik toplanan kan, 10 adet 4 litrelik eder. Hedefleri sadece 8 adet 4 litrelikti. Hedeflerine ulaştılar mı? Evet ulaştılar! Peki, bu hastane, hedefinden ne kadar fazla kan topladı? Hedefleri 8 idi, onlar da,10 topladılar. Hedeflediklerinden, 2 tane, 4 litrelik fazla toplamış oldular.