If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Tam Sayılı Kesirlerde Çarpma

Sal Khan, tam sayılı kesirlerle çarpmayı tanıtıyor. Orijinal video Sal Khan ve Monterey Institute for Technology and Education tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

1 tam 3 bölü 4 ve 7 tam 1 bölü 5'i çarpın. Cevabınızı sadeleştirin ve tam sayılı kesir olarak yazın. Öncelikle bu tam sayılı kesirlerin her birini bileşik kesir olarak yazalım. Çünkü tam sayılı kesirleri çarpmak zor, en azından benim için kolay değil. Bazıları hata yapabilir ama bileşik kesirlere çevirirseniz çok daha kolay, çok daha kolay olacaktır. Hepsini bileşik kesirlere çevirelim. 1 tam 3 bölü 4 ile başlayalım. Paydamız 4 olarak kalacak, ama bileşik kesir olduğu için payımız 4 çarpı 1 artı 3 olacak. Bunun böyle olmasının sebebi, 1'in 4 bölü 4'e eşit olması. Başka bir deyişle, 1, 4 tane 1 bölü 4'ün toplamına eşit değil mi? 1, 4 bölü 4 ediyor, üstüne 3 tane daha 1 bölü 4 ekliyoruz. O zaman, 4 bölü 4, artı 3 bölü 4, eşittir 7 bölü 4 olacak. Bu da 1 tam 3 bölü 4 ile aynı şey demek. Şimdi 7 tam 1 bölü 5'i yapalım. Yani aynı 7 tam 1 bölü 5'e yapalım. Aynı işlemi uygulayacağız ama bu sefer 1 bölü 5 üzerinden işlem yapacağız. Paydamız o olacak. 5 kere 7'yi alalım. Şöyle düşünün. 7, 35 bölü 5 ile aynı şey, değil mi? 5 kere 7, 35. Artı buradaki payı alacağız. Yani 7, 35 bölü 5 artı bir tane daha 1 bölü 5'imiz var. 35 artı 1 elde ettik. Bu da 36 bölü 5'e eşit. O zaman 7 bölü 4 ile 36 bölü 5'i çarparsak sonucu bulacağız. 7 çarpı 36'yı payımız olarak alalım ve 4 çarpı 5'i de paydamız olarak alacağız. Ama sonucumuzdaki sayılar çok büyük olacak. 7 ile 36'yı kafamda çarpamayabilirim, ya da hemen çarpamayabilirim en azından. Bakalım bunları sadeleştirebiliyor muyuz, ona bakalım. Hem payda hem de payda da 4 ile bölünebilen sayılar var, değil mi? O zaman ikisini de 4'e bölelim. Payda 36'yı 4'e böldüğümüzde ne olacak? 9 elde ederiz. Eğer payda herhangi bir sayıyı 4'e bölüyorsak, paydadaki sayıları da 4'e bölmemiz gerek. Burada 4 ile 4'ün bölünmesinden de 1 kalıyor. Elimizde 7 çarpı 9 kaldı. Peki, 7 çarpı 9 kaç olacak? O da 63 eder. Bölü 1 çarpı 5'i de yazalım. Böylelikle cevabımızı bileşik kesir olarak bulduk. Ama cevap, tam sayılı kesir şeklinde isteniyor bizden değil mi? O zaman 63 bölü 5 kaç eder? Bunu anlamak için, 63 'de 5 kaç kere var ona bakacağız. 5, 6'da bir kere var. 1 çarpı 5 eşittir 5. Çıkaralım. 6 eksi 5 eşittir 1. 3'ü aşağı getirdik. Aşağıya indirdik. 13'ün içinde 5 iki kere var. Evet, demek ki 63'de 5, 12 kere varmış. 12 kere 5, 60. 63'den çıkaralım ne olacak? 3 kalıyor. Demek ki 12 tam 3 kalana ve 3 bölü 5 kalana eşit oluyor. Bundan buna geri dönmek isterseniz yapmanız gereken şey şu: 12, 60 çarpı 1 bölü 5 ile aynı şey veya 60 bölü 5 ile. 60 bölü 5, artı 3 bölü 5, eşittir 63 bölü 5. Bunların ikisi de aynı.