Doğru Grafiklerini Anlama

Bir yatırım şirketi, spesifik bir hisse senedinin 12 aylık performansını gösteren bir grafik oluşturuyor. Bir yıl boyunca bu hisse senedinin değeri, artmış mı, azalmış mı yoksa aynı mı kalmış? Bu eksen üzerinde, yani yatay eksen üzerinde ay ay ilerleyeceğiz. Temmuz, Ağustos Eylül, Ekim... Bu dikey eksen üzerinde de fiyatları görüyoruz. Örneğin, Temmuz ayında, bu senedin fiyatı 10 liranın biraz üstündeymiş sonra Ağustos'ta 11 lira civarına yükselmiş. Aydan aya incelemeye böyle daha devam edebiliriz. Bu tür grafiklere "çizgi grafiği" deniliyor; çünkü her ay için bir veri noktası var ve bu veriler bir çizgiyle bağlanıyor. Verilerin bir çizgiyle bağlanmasının sebebi, bir fiyattan diğer bir fiyata doğru olan gidişat bulunması. Dolayısıyla çizgi grafiği daha çok zaman içerisindeki değişimi göstermek için kullanılır. O halde sorulan soruyu cevaplayalım. Yıl boyunca, hisse senedinin değeri artmış mı, azalmış mı, yoksa aynı mı kalmış? Aydan aya değişikliklere bakarsak, örneğin, Temmuz'dan Ağustos'a bir fiyat artışı var. Sonra Ağustos'tan Eylül'e bir azalma olmuş sonra 2 ay boyunca sürekli yükselmiş sonra bir ay boyunca azalmış, bu azalma birkaç ay sürmüş sonra Şubat'tan Mart'a ciddi bir şekilde artmış; 17 liraya kadar yükselmiş ve sonra tekrar düşmüş. Ardından yükselmeye devam etmiş. Ama bize, senedin fiyatının her ay artıp artmadığı sorulmuyor; fiyatın yıl içindeki gidişatı soruluyor. Verilerin başladığı Temmuz'a bakarsak, fiyatımız 10 lira civarındaydı. Daha sonra, bazı aylarda düşüşler olmasına rağmen; genel gidişata göre fiyat artmış. Bunu rahatlıkla görebiliriz. Temmuz ayında fiyat 10 liraydı. Ama bir sonraki yılın Temmuz ayında, 16 liranın biraz üstüne hatta neredeyse 17 liraya kadar yükseldi. Görüyoruz ki fiyat oldukça yükselmiş. Burada bir sonraki Temmuz'un verileri yok ama gidişat yukarı yönlü. Bunu sadece grafiğe bakarak görebiliriz. Arada sadece bazı düşüşler olmuş ama genel gidişat yukarıya doğru.