Yerine Koyma Yöntemiyle Denklem Çözümü

Murat, ilginç konulara ilgi duyan bir arkadaşımız, hot dog yani sosisli sandviçi de çok seviyor. Hatta hot dog yeme yarışmasına katılmak istiyor ve bunun için antrenman yapıyor. Yarışmanın kuralları çok basit: 10 dakika içinde en fazla hot dog yiyen yarışmanın galibi olacak! R, Murat’ın 1 dakika içinde yiyebildiği, N ise yarışmada yiyeceği toplam hot dog sayısı olsun. R ve N’yi kullanarak aşağıdaki eşitliği yazabiliriz. Bu eşitlik göze son derece mantıklı görünüyor, öyle değil mi? N toplam hot dog sayısıydı ve yarışma da 10 dakika sürüyordu. O halde, N’yi 10’a böldüğümüzde, Murat’ın bir dakikada ortalama kaç tane hot dog yediğini bulmuş oluruz. Şimdi, gelelim asıl ilginç olan kısma… Soruda bize verilen bir bilgi daha var. Murat dakikada 6 tam 4 bölü 5 tane hot dog yiyebiliyormuş! Vay be ! Bu R’nin değeri! Buna göre, Murat’ın yarışmada kaç tane hot dog yiyeceğini bulmamız isteniyor. Yani N’yi bulmamız gerekiyor. Acaba Murat’dan daha çok yiyenler de var mı? Neyse biz matematiğe dönelim ve soruyu çözmeye başlayalım. N bölü 10 eşittir 6 tam 4 bölü 5. Bunu biliyoruz. Biraz önce de söylemiştik. R’nin 6 tam 4 bölü 5 olduğunu yani Murat’ın 1 dakikada 6 tam 4 bölü 5 tane hot dog yiyebildiğini biliyoruz. Bu soruyu çözmenin birkaç yolu var. Bir sayı 10’a bölünmüş ve sonuç 6 tam 4 bölü 5 olmuş. O halde bu sayı 6 tam 4 bölü 5 çarpı 10 olmalıdır diye düşünebilirsiniz. Bu konuya mantıksal bir yaklaşım. 6 tam 4 bölü 5 çarpı 10 işleminin sonucu 60 artı 8, eşittir 68 olacağını bulabilirsiniz. Yani, eşitliğin iki tarafını da 10 ile çarpmak birinci yöntem. Diğer bir yöntem ise, N’nin yerine sayı koyarak deneme yapmak olabilir. Bu biraz daha uzun sürecektir ama bu şekilde eşitliğin nasıl çalıştığını daha iyi anlarsınız. Aslında burada zaten seçenekler verilmiş olduğu için, hiç de kötü bir fikir sayılmaz. Ne demiştik? Bir sayıyı 10’a bölmüşüz ve 6 tam 4 bölü 5 bulmuşuz. O halde, 10 çarpı 6 tam 4 bölü 5 bize bu sayıyı vermeli diye düşünerek, 68 sonucuna ulaşabilirsiniz. Ya da burada verilen sayıları deneyebilirsiniz. Yani cevaptan yola çıkarak hangi seçeneğin doğru olduğunu bulmaya çalışacağız. Mesela 65. 65 bölü 10, 6 buçuk eder. 6 virgül 5 eder. Ve soruda verilen R değeri bu değil, o halde 65 doğru seçenek olamaz. 56 bölü 10 ise 5 virgül 6 eder. Bu da doğru değil. Peki, 68? 68 bölü 10, 6 virgül 8 yani 6 tam 8 bölü 10 eder. Ve bunu da sadeleştirdiğimiz zaman 6 tam 4 bölü 5 eder. Yani 68 doğru! Gelin, son olarak 45'i de deneyelim. 45 bölü 10 4 buçuk eder, dakikada 4 buçuk hot dog. Bu da doğru değil. Biliyoruz ki Murat çok daha fazlasını yiyor. Siz yine de bu konuda Murat’ı kendinize örnek almayın, midenizi bozmayın. Gördüğünüz gibi bu soruyu değişik yöntemler kullanarak çözmek mümkün. Önemli olan bu iki değişken arasındaki ilişkiyi anlayıp, Birindeki değişikliğin diğerini nasıl etkilediğini gözlemleyebilmek. Konunun özü bu.