If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Bağımlı ve Bağımsız Değişkenler: Grafiğin Denklemini Yazalım

Bu videoda, son videoyu tepetaklak çevirip ve tam tersini yapacağız. Nasıl mı? Bu sefer, size grafiği veriyoruz ve bunu denklem şeklinde ifade etmenizi istiyoruz. Orijinal video Sal Khan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Burada bir grafik var t yatay eksendeki bağımsız değişken,, d ise dikey eksendeki bağımlı değişken. Biraz daha aşağıda ise bir tablomuz var Anladığım kadarıyla bu tablo grafik ile alakalı, T 1 iken, d 40 değerini almış T 2 olduğunda, d 80 olmuş Yani bu sayılar aslında grafikteki noktalara karşılık geliyor. Ve en altta da sorunun açıklaması var. Bakalım açıklamada ne diyor ? Spor salonu üyeliği satın alıyorsunuz. Bir spor salonuna üye oluyorsunuz Üye olacaksınız Üyelik aylık 40 lira. Yukarıdaki grafik ve tabloda, D, Üyelik için ödediğiniz ücreti, T ise kaç ay üye olarak kaldığınızı gösteriyor. Üyelik için ödeyeceğimiz toplam paranın, Üye olarak kalacağımız ay sayısı ile olan ilişkisini inceliyoruz. Yani kısacası Üyelik için ödeyeceğimiz toplam paranın Üye olarak kalacağımız ay sayısı ile olan ilişkisini inceleyeceğiz Bizden d’nin t cinsinden verildiği bir eşitlik yazmamız isteniyor. Ne yapmamız gerektiğini daha iyi anlayabilmek için bir tabloya bakalım. Tabloya baktığımızda eğer 1 ay üye kalırsak 40 lira, 2 ay kalırsak bir 40 lira daha ödüyoruz. Yani toplam 80 lira. Grafikte de aynı durumu görebiliyoruz. Sıfır ay üye kalırsak, Yani üye olmazsak kısacası hiçbir şey ödemeyiz, değil mi ? Üyelikte 1 ay kalırsak 40 lira, Bir ay daha kalırsak, 40 lira daha, yani 80 lira öderiz. Eğer bunu bir eşitlik olarak yazmam gerekirse ki benden istenen tam olarak bu, Bağımlı değişkenin para olması gerekiyor, değil mi? Yani üyelik için ödeyeceğim toplam ücret. Bu ücret toplam ücret üyelikte kalacağım süreye bağlı olarak değişecek. Kaç ay üye kalırsanız ne kadar süreyle üye kalırsanız o kadar fazla para ödersiniz, öyle değil mi? Bir ay için ödeyeceğiniz ücret iki ay için ödeyeceğiniz ücretten tabiki az olmalıdır. Üye olarak kalacağım her ay için 40 lira ödemem gerekeceğine göre 40 lira çarpı ay sayısı diyebilirim. O zaman bu eşitliği şöyle 40’ın yanına bir çarpı işareti Ve yanınada t ekleyerek yazabilirim Ya da, t'yi direkt 40’ın yanına koyabilirim, Aynen böyle! Evet, sanırım doğru yaptık. Çünkü eğer süre sıfıra eşitse yani ay sayısı sıfırsa, bu tabloya ve grafiğe göre hiçbir ücret ödemeyeceğim Çünkü süre sıfırsa zaten üye olmadım demektir, dolayısıyla bir şey ödememe gerek yok! gerek yok. Peki üyeliği başlattığımızı düşünelim. Eğer üyelik başlangıcında ödenmesi gereken ek bir ücret daha olsaydı, onu buraya yazardık ve aylık ücreti de üzerine eklerdik, ama ek bir ücretten de bahsedilmemiş. O halde, bu doğru görünüyor. Ödediğim toplam ücret, 40 çarpı üye olarak kalacağım ay sayısına eşit! Bu kadar basit... Üye olarak kalacağım süre, bağımsız değişken oluyor, Ve ödeyeceğim toplam ücreti yani bağımlı değişkeni etkiliyor.