If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

10, 100 ve 1000’le Çarpalım ve Bölelim

Bu videomuzda, tam sayıları 10, 100 ve 1000 ile çarpmayı ve bölmeyi öğreniyoruz.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Selam Bu videoda bir sayıyı 10 ile yüz ile veya 1000 ile çarptığımızda neler olacağını göreceğiz hemen bir örnek soru çözerek başlayalım ve diyelim ki 237 çarpı on işleminin sonucunu bulmak istiyoruz Şimdi lütfen videoyu duraklatıp önce Kendi başınıza çözmeyi din ve gelen bu sorunu çözmenin bir yolu elimizde 237 adet 10 olduğunu düşünün basamak değerlerini yazayım Burası binler basamak Burası yüzler basamağı yerden kazanmak için sayıları rakamla yazıyorum Bazen binler veya yüzler kelimelerinin yazıldığını görebilirsiniz Burası onlar basamağı ve Burasıda birler basamağına elimde yedi adet 10 varsa buraya yedi yazarım elimde 30 adet 10 varsa onu da böyle yazarım Çünkü o bu adet 13 adet 100 demektir elimde 200 adet 10 varsa onu da aynen böyle yazarım Çünkü 200 adet 12 adet bin demektir peki buradan o tüm basamaklar bir basamak sola Kaydır önce Birler basamağında olan rakam artık onlar basamağında önceden Onlar basamağında olan rakam artık Yüzler basamağında önceden Yüzler basamağında olan rakam artık binler basamak belki Birler basamağında Ne var orada bir rakam gelmeli elimizde Artık birler basamağı yok O nedenle buraya sıfır yazacağız O halde 237 çarpı 12370 şöyle de düşünebiliriz bir sayıyı 10 ile çarpınca sayının sonuna bir adet sıfır yazıyorum ama fark etmeniz gereken asıl şey sayının Bu bir basamak sola kaymış oldu pek bir yer yönde gidersek ne olur acaba diyelim ki elimizdeki sayı 450 olsun Ve bu sayıyı ona bölelim zihninizde hemen canlandırabilirsiniz bir sayıyı 10 ile çarpınca basamaklarını bir basamak sola kaydırıyor ise kol sayıyı ona bölünce basamaklarını bir basamak sağa Kaydır Yüzler basamağında Evet 4 var Onlar basamağında 5 fark Birler basamağında hiçbir şey yok önceden Yüzler basamağında olan rakam artık onlar basamağında olacak Yani buraya dört yazacağım önceden Onlar basamağında olan rakam artık Birler basamağında olacak Yani buraya beş yazacağım önceden Birler basamağında bir şey mutlu olsaydı O durum bu videonun konusu ol o zaten Ama siz yine de burada sıfır Yazmasaydın neler olabilirdi bir düşün 4 150/10 kısaca 45 bütün basamakların bir basamak sağa kayması konusu bir yana gördüğünüz gibi bir sayıyı ona böldüğümüzde sondaki bu sıfırı sayıdan atıyor şimdi konuyu biraz daha açalım işlemimiz şu olsun 359 çarpı yüz şimdi lütfen videoyu duraklatıp önce Kendi başınıza çözmeyi deneyim bu sorunu çözmenin iki yolu var ilk olarak bu işlemin sonucunu 359 adet 100 olduğunu düşünebilirsiniz basamakları yazayım Burası onbinler basamak Burası binler basamağı Burası yüzler basamağı Ama burası onlar basamağı ve Burasıda Birler basamağında 9 adet 100 varsa buraya dokuz yazarız 50 adet ne varsa buraya beş yazarız Çünkü el adet 105 adet bin demektir 300 adet 100 varsa buraya 3 yazarız Çünkü 300 adet 100 3 adet 10000 demektir daha bi bu sayıda da onlar ve birler basamağı boş gördüğünüz gibi tüm basamaklar iki basamak sola karardı önceden Birler basamağında olan rakam artık Yüzler basamağında önceden Onlar basamağında olan rakam artık binler basamağında önceden Yüzler basamağında olan rakam artık on binler basamağı işlemin sonucunda 35900 bu soruyu çöz benim diğer yoluna geçelim bu işlemi şöyle de yazabiliriz 359 çarpı on çarpı on zaten biliyorsunuz bir sayıyı orada çarpınca Tüm basamaklarını bir basamak sola kaydırıyor oha Bu bir sayıyı 10 ile iki kere çarparsak tüm basamakları iki basamak sola kaydırır Bu da zaten az önce yaptığımız işlem Belki şu ana kadar işledik lerimizi düşünürsek şu işlemin sonucu için ne dersiniz 70 5000/100 şimdi lütfen videoyu duraklatıp önce kendi başımıza çözmeyi deneyin bir sayı 10'a bölersek tüm basamaklarını bir basamak sağa kaydırma mız gerektiğini zaten biliyoruz bir sayı 100'e bölmek demek o sayıyı iki kere ona bölmek demektir Buda şu demek sayının tüm basamaklarını iki basamak sağ kaydıracak Yani önceden on binler basamağında olan rakam artık Yüzler basamağında olacak önceden binler basamağında olan rakam artık onlar basamağında olacak önceden Yüzler basamağında ol ve Tamam artık birler basamağını ağır Böylece işlemin sonucunda yedi adet 10000 yerine elimizde Artık yedi adet 100 var 5 adet bin yerine elimizde Artık 5 adet olmak sıfır adet 100 yerine elimizde Artık sıfır adet bir Bu da 750 demek bir diğer çözüm yolundaki Bunu zaten işlenmişti şu bir sayı 100'e bölüyor sanız ve sayının sonunda bunda olduğu gibi sıfırlar varsa bu sıfırlarından ikisini atarsınız burada asıl önemli olan Bunu neden yaptığınızı bu Umarım örüntü yakalamışsınız dır gelin iki örnek soruları çözelim diyelim ki sokakta yürürken bir yanınıza gelip şöyle dedi dostum Söyle bakalım 164 x1000 kaç yap sonra bununla yetinmeyip şunu da sordu dostum 109 A101 Bim kaç yapar şimdi lütfen videoyu duraktadır önce kendi başımıza çözmeyi Deneyin ve size böyle sorular sorulursa sokakta bilmiyorum yani değerlendirebilirsiniz de kaçabilirsiniz belki örüntüyü çoktan kavramış sınız dır nasıl yüzüne çarpmak 10 ile iki kez çarpmak dmx bir ile çarpmak 10 ile üç kez çarpmak demektir O halde Bu işlem şuna eşittir 164 Evet bunu çerçeve için Ağlayım 164 X10 X10 X10 sayımızın tüm basamaklarını üçbasamak sola kaydırır ağız 164 teki 4 artık Birler basamağında değil binler basamağını olacak Çok mantıklı aslında elimizde 4 adet bir varsa ve bunları bin ile çarparsak 4 adet dinimiz onlar şu anda olan rakamda artık on binler basamağını Yüzler basamağında olan rakam yüz binler basamağında tabi yeni sayıyı düzgün yazabilmek için Yüzler basamağında bir rakam olmalı şu anda yok Onlar basamağında bir rakamlı şu anda yok Birler basamağında bir rakamlı şu anda yok İşte yeni sayımız ortaya çıktı 164.000 yaptığımız işlem Bu videoda gördüğümüz örüntüyle tutarlı Sayın sana 3 adet sıfır eklenir Peki bu işlemin sonucunu sayının tüm basamakları basamak sağ kayacak öyle değil 1 2 ve 3 basamak sağ kaydıracak Yani önceden yüz binler basamağında olan rakam artık Yüzler basamağında olacak önceden on binler basamağında olan rakam 12 13 basamak sağ kayarak onlar basamağına gelecek önceden binler basamağında olan rakam 1 2 ve 3 basamak sağ kayarak birler basamağına gelecek şöyle de yapabilirsiniz bir sayıyı Özellikle de sonunda 3 adet sıfır olan böyle bir sayıyı bine bölüyor sanız bu sıfırları atarsınız Yani yeni sayımızda bir adet 100.000 yerine bir adet 100 olur Yeni sayımızda 9 adet 10000 yerine dokuza de ton olur Yeni sayımızda 8 adet bin yerine 8 adet bir Böylece yeni sayımızda ortaya çıkmış olur 198o