If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Saçılım Grafiği: İnsanlar Zamanla Daha Az Sigara İçiyor

Sal sigara içme oranının her yıl 0,5 puan azaldığını gösteren serpme grafiğini seçiyor. Orijinal video Sal Khan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Amerika'da uzun vadeli bir araştırma için 1967'dan beri her birkaç saniyede bir sigara içen insanların yüzdesi kayıt altına alınmış. Ve bu yüzdenin aykırı değer olmaksızın, negatif doğrusal bir ilişki ile değiştiği gözlemlenmiş. Ortalama olarak bu yüzde, yani sigara içen insanların yüzdesi, her sene 0,5 puan azalmış. Soruda bize aşağıdaki grafiklerden hangisinin yukarıda verilen tanımlamaya uyduğu soruluyor. Grafikleri incelemeye başlayalım. Birinci grafiğe baktığımızda negatif doğrusal bir ilişki görüyoruz. Yıllar geçtikçe, sigara içen insan sayısının ya da daha doğrusu yüzdesinin azaldığını görüyoruz. Burada da negatif bir ilişki var yıllar geçiyor ve sigara içenlerin yüzdesi azalıyor. Üçüncü grafikte de negatif bir ilişki var, ama bu ilişi çok doğrusal bir ilişki değil, Bu noktalar arasına bir doğru çizecek olursak çizginin üzerinde olmayan birkaç nokta olacaktır bunlar da aykırı değerleri gösterir. Sonuncu grafik ise pozitif bir korelasyon yani ilişki gösteriyor. O halde, bu seçeneği hemen eleyebiliriz. Soruda bir de bize aykırı değerler olmadığı bilgisi verilmişti. Bu yüzdenin aykırı değer olmaksızın, negatif doğrusal bir ilişki ile değiştiği söyleniyor. Eğer 3. Grafiğe bir doğru oturtmaya çalışırsak, Bu noktaları kapsayacağını düşünüyorum, Ancak buradaki bu nokta, doğrunun üzerinde olmayacaktır. Bu nokta 1967'den 12 ya da 13 sene sonrayı yani 1980'i gösteriyor. Bu senede doğrusallığı bozan bir veri elde edilmiş. Fakat bize doğrusallığa aykırı bir değer olmadığı söyleniyordu. O halde, 3. Grafik de tanımlamaya uymuyor. Seçenekler ikiye düştü. Birinci ve 2. Grafik arasında kaldık. Soruda verilen son bilgi ise, yüzdenin her sene 0,5 puan azaldığı. Şimdi doğru cevabı bulmak için bu bilgiyi kullanmaya çalışalım. Birinci grafikte 1967 ile başlıyoruz ve insanların aşağı yukarı yüzde 55'i sigara içiyor. 10 sene geçtikten sonra, yüzde 45'e geliyoruz yüzde 45'in biraz altında bir değer bu aslında. 10 senede aşağı yukarı yüzde 10'luk bir azalma olmuş. 10 sene daha geçtiğinde, yüzde 10'dan daha fazla bir azalma gözlemliyoruz. Bu gözlemlere dayanarak birinci grafikteki azalmanın senede yüzde 1'den fazla olduğunu söyleyebiliriz. Yani bize verilen bilgi ile uyuşmuyor çünkü senede yüzde 0.5 puan azaldığını biliyoruz. İkinci grafiğe baktığımızda ise yüzde 42 ile başlıyoruz ve 10 sene sonra yüzde 37'ye geliyoruz. Yani 10 sene içerisinde sigara içen insanların içmeyenlere göre yüzdesine yüzde 5'lik bir düşüş yaşanmış. Bu gözlem soruda verilen bilgi yani her sene 0,5 puanlık bir düşüş olduğu ile örtüşüyor. O halde hem cevabı hem de 1967'den bu güne, sigara içen inşaların yüzdesini gösteren grafiği bulduk. Evet 2. Grafiği seçiyorum.