Ana içerik

İstatistik ve Olasılık

Konu: İstatistik ve Olasılık > Ünite 6

Ders 2: Örnekleme ve Gözlemsel Çalışmalar

Örneklemlerde ve anketlerde yanlılığı belirleme

Bir örneklem anketini planlarken potansiyel yanlılık kaynaklarını belirlemek önemlidir.

Potansiyel yanlılık olduğunu söylediğimizde, sonuçların olduğundan fazla mı az mı tahminde bulunacağını iddia edebilmemiz gerekir.

Her bir senaryodaki yanlılık kaynağını tanımlamaya çalışın ve yanlılığın yönünü tahmin edin (olduğundan fazla veya az tahmin).

Senaryo 1

Derya bir yayın sunucusudur ve dinleyicilerinin şovunu ne kadar beğendiğini merak etmektedir. Çevrim içi bir anket yapmaya karar verir ve dinleyicilerinden web sitesini ziyaret etmelerini ve ankete katılmalarını ister.

Anket,

200

katılımcının

% 89

'unun bu programı "sevdiğini" gösterir.

soru a

Bu senaryoda yanlılığın en endişe verici kaynağı hangisidir?

soru b

Bu senaryoda hangi yönde yanlılık en olasıdır?

(A şıkkı)
Tüm dinleyicilerden programı sevenlerin yüzdesine ilişkin olarak, $% 89$ ‍ muhtemelen eksik bir tahmindir.
(B şıkkı)
Tüm dinleyicilerden programı sevenlerin yüzdesine ilişkin olarak, $% 89$ ‍ muhtemelen fazla bir tahmindir.
(C şıkkı)
$% 89$ ‍ muhtemelen yansız bir tahmindir.

Senaryo 2

Derya bir yayın sunucusudur ve dinleyicilerinin şovunu ne kadar beğendiğini merak etmektedir. Kendisine bundan sonra hayran e-postası gönderecek olan

100

dinleyiciye anket uygulamaya karar verir.

Dinleyicilerin tümü cevap vermez, ancak

97

dinleyiciden cevap veren

94

'ü bu programı "sevdiğini" söylemiştir.

soru a

Bu senaryoda yanlılığın en endişe verici kaynağı hangisidir?

soru b

Bu senaryoda hangi yönde yanlılık en olasıdır?

(A şıkkı)
Sonuçlar, şovu beğenen dinleyici yüzdesini muhtemelen olduğundan az tahmin etmiştir.
(B şıkkı)
Sonuçlar, şovu beğenen dinleyici yüzdesini muhtemelen olduğundan fazla tahmin etmiştir.
(C şıkkı)
Sonuçlar muhtemelen yansız bir tahmindir.

Senaryo 3

Bir milletvekili şehrindeki kişilerin internet gizlilik hususlarıyla ilgili neler düşündüğünü bilmek istiyor ve isimleri telefon rehberinden rastgele seçilen

100

kişiyi arayarak bir anket uyguluyor (cep telefonları ve listelenmeyen numaraların rehberde olmadığına dikkat edin). Milletvekilinin ofisi seçilen

100

kişinin hepsinden yanıt alana kadar bu numaraları arıyor.

Yapılan anket, katılımcıların

% 42

'sinin internet gizliliği konusunda ''çok duyarlı" olduğunu göstermiştir.

soru a

Bu senaryoda yanlılığın en endişe verici kaynağı hangisidir?

soru b

Bu senaryoda hangi yönde yanlılık en olasıdır?

(A şıkkı)
Şehirde internet gizliliğini önemseyen kişilerin yüzdesine ilişkin olarak, $% 42$ ‍ muhtemelen eksik bir tahmindir.
(B şıkkı)
Şehirde internet gizliliğini önemseyen kişilerin yüzdesine ilişkin olarak, $% 42$ ‍ muhtemelen fazla bir tahmindir.
(C şıkkı)
$% 42$ ‍ muhtemelen tarafsız bir tahmindir.

Senaryo 4

Bir milletvekili şehrindeki kişilerin internet gizliliği hususlarıyla ilgili neler düşündüğünü bilmek istiyor ve rastgele rakam çevirerek insanları aramak suretiyle bir anket yapıyor. Bu anket dahilinde kullanılan bilgisayarlar, rehberde olmayan telefon numaraları ve cep telefonu numaraları görünebilsin diye rastgele telefon numaraları oluşturuyor. Milletvekili

1.000

'den fazla rastgele telefon numarası arıyor—çoğu kişi yanıt vermemiştir—ve bu işlemi

100

katılımcıya ulaşana kadar sürdürüyor.

Yapılan anket, katılımcıların

% 46

'sının internet gizliliği konusunda ''çok duyarlı'' olduğunu göstermiştir.

soru a

Bu senaryoda yanlılığın en endişe verici kaynağı hangisidir?

soru b

Bu senaryoda hangi yönde yanlılık en olasıdır?

(A şıkkı)
Şehirde internet gizliliğini önemseyen kişilerin yüzdesine ilişkin olarak, $% 46$ ‍ muhtemelen eksik bir tahmindir.
(B şıkkı)
Şehirde internet gizliliğini önemseyen kişilerin kişilerin yüzdesine ilişkin olarak, $% 46$ ‍ muhtemelen fazla bir tahmindir.
(C şıkkı)
$% 46$ ‍ muhtemelen yansız bir tahmindir.

Senaryo 5

Bir lisenin yöneticileri, öğrencilerinin yüzde kaçının sigara içtiğini belirlemek istiyor. Rehber öğretmenler, hafta boyunca ders programlarını düzenlemek için onlara gelen öğrencilere sigara içip içmediklerini soruyor.

Verilere göre öğrencilerin

% 5

'i sigara içiyor.

soru a

Bu senaryoda yanlılığın en endişe verici kaynağı hangisidir?

soru b

Bu senaryoda hangi yönde yanlılık en olasıdır?

Senaryo 6

Bir lisenin yöneticileri, öğrencilerinin yüzde kaçının sigara içtiğini belirlemek istiyor. Rehber öğretmenler sigara içme alışkanlığına ilişkin bir anket yapmak üzere rastgele şekilde bir örneklem grubu seçiyorlar. Sorulan sorulardan bir tanesi şöyledir: "Eğer

18

yaşından küçükseniz, yasaya aykırı şekilde sigara içiyor musunuz?"

Verilere göre öğrencilerin

% 5

'i sigara içiyor.

soru a

Bu senaryoda yanlılığın en endişe verici kaynağı hangisidir?

soru b

Bu senaryoda hangi yönde yanlılık en olasıdır?

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Giriş Yap

Sıralama ölçütü:

Henüz gönderi yok.

İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.