Antik Dönem: Epikür’ün Mutsuzluğa Çaresi

herkese merhaba bugün size orijinali Kaliforniya Üniversitesi'nde felsefe dersleri veren Doçent Doktor montaj Ajansı tarafından hazırlanan bir ders anlatacağım konumuz ipi kür felsefesinde mutsuzluğun 4 parçalı tedavisi olarak bilinen tetra pharmakos hemen ilkelerini sıralayarak başlayalım iki şu Tanrı'dan korkmak için bir neden yok İkincisi ölüm endişe edilecek bir şey değildir bir 3. ilke hayatta iyi şeyleri elde etmek kolaydır ve dördüncüsü hayattaki korkunç şeylere katlanmak kolaydır tümü tetra pharmakos olarak bilinen bu dört İlke epikür felsefesinin ilk 4 Ana Doktor indir ne demek os kelime anlamıyla 4 parçalı tedavi anlamına gelir ilk olarak 4 ilacın karışımı için kullanılan bu Terim epikür felsefesinde Tıpkı modern Bilişsel davranışçı terapi gibi kaygıyı hafifletmek üzere uygulanabilecek kolay anlaşılabilir 4 ilkeyi kapsar epical Bu dört ilke ile ilgili şöyle demiş Bu fikirler üzerinde hem tek başınıza hem de sizin gibi birisiyle gece gündüz meditasyon yapın ister uyanık ister rüyada olsun asla rahatsız hissetmeyeceksiniz bu peki bu ilkeler nasıl da huzurlu olmamızı sağlayabilir Buna cevap verebilmek için tekrar parmak olsun her bir ilkesini kısaca açıklayabiliriz ilk ile başlayalım ve Tanrıdan korkmak için bir sebep yok Antik dönem din anlayışında Tanrı korkmamız gereken çok güçlü bir varlık olarak karşımıza çıkar Zeus ve Yıldırımların ı ya da Poseidon ve üç dişli mızrağını sağlamasıyla yarattığı fırtına ve depremleri düşünün bu Tanrıların onlara kurbanlar sunarak yapıştırılabilecek ne olan inanç çok fazla sıkıntı ve kaygı yaratıyordu aynı zamanda korkunç sonuçlara yol açıyordu ancak hem teolojik hem de bilimsel açıdan bakıldığında ilahi bir gücü doğal afetlerin nedeni olarak düşünmek için bir sebep yoktur epikür Doğa hakkındaki bilimsel incelemesinde insanlarla birlikte tüm canlılar dahil evrene ve evrenin başlangıcına dair kapsamlı bir açıklama yapmıştır bu açıklamasıyla Doğa felsefesinde bir yaratıcı ya da koruyucu olarak ya da doğa olaylarının s bu olarak Tanrıya başvurma gereksinimini de ortadan kaldırmıştır bre püre göre eğer tanrıyı zarar görmesi mümkün olmayan ve mutlu yaşayan bir varlık olarak düşünürsek tarlanın insanların eylemlerinden hiçbir şekilde rahatsız olmaması yada etkilenmemesi gerekir E tabi bu durumda kızgınlık ya da acıma gibi ilahi mükemmellikle bağdaşmayan Duygulardan da etkilenmez epikür e göre Aslında İster doğal afetlerle ister öbür dünyada olsun Tanrı insanların cezalandıran bir varlık olarak temsil etmek saygısızca Iğdır ve ayrıca Tanrı etkilemek ya da karşılığında bir fayda görmek için Tanrıya kurbanlar sunmak kutsal olmayan bir eylemdir bu işte bu da bizi iki İlke getiriyor ölüm endişe edilecek bir şey değildir bu İlke İle bağlantılı olarak Burada anlatılmak istenen de tanrının sizi öldükten sonra cezalandırılacağını dair bir endişe duymanıza gerek olmadığıdır bir dahası Doğa bilimleri bize bedenimiz çürüdüğünde canlı varlığın da ortadan kalktığını söylüyor ve öbür dünyada işkence görebilecek veya ödüllendirilecek Ruhani bir varlık yok bu ölüm bizim için hiçbir şey değil Çünkü ne yaşarken neden ölürken bizi etkileyebilir bu yaşarken bizi etkilemez Çünkü henüz ölmemiş izdir ve öldüğümüzde de bizi etkilemez Çünkü artık var olmayız antik dönemdeki gibi Yeraltında hadisin karanlığında sonsuza kadar yaşamak korkusu ya da cehennemde işkence görmek gibi ortaçağa endişeleri temelsiz dir bir daha geç ölmüş olsaydınız deneyimli yiyebileceğiniz şeylerin kaybına Üzülmeye gelince bunun içinde endişelenmek gereksizdir Tıpkı Daha doğmadan önce deneyim diyebileceğiniz şeyler için endişelenmenin gereksiz olması gibi Bu bakımdan doğumdan önceki zaman ve öldükten sonraki zaman eşittir çok uzak bir gelecekte hayatta olmayacağınız a Üzülmek de çok uzak bir geçmişte hayatta olmadığınıza üzülmek kadar gereksizdir Aslında Hayattaki her şeyin sınırlı olduğunun ve belli bir noktadan sonra tüm çabaların ve ıstırabın mutlaka bu verdiğinin farkına varmak rahatlatıcıdır ölüm korkusu ve daha fazla yaşam özlemi ortadan kalktığında ise neredeyse tüm diğer Korkular da ortadan kalkar ve sahip olduğumuz hayattan özgürce zevk almaya başlarız Bu da bizi tetra parmak olsun üçüncü ilkesine getirir hayatta iyi şeyleri elde etmek kolaydır Bir sahip olmak istediğimiz şeyler üzerine düşünecek olursak gerçek ihtiyaçlarımızın sınırlı olduğunu ve doğadan kolaylıkla elde edilebileceğini elde edilmesi zor olan şeylere de aslında ihtiyacımız olmadığını farketmek rahatlatıcıdır bir nefes almamız için hava susuzluğumuzu gidermek için su soğuktan korunmak için ateş ve üzerinde durabilecek Bir zemin içinse Toprak doğada mevcut mineraller bitkiler ve hayvanlar barınma ve işlenme ihtiyacımızı karşılıyor etrafımızda arkadaşımız olabilecek pek çok insan var sadece hayatta kalmak için değil aynı zamanda Aracımızın çoğunu hafifletmek için de yeteri kadar şeye sahip olduğumuzun farkına Vardığımızda doğal olarak rahatlar ve huzura kavuşuruz bu gerçek rahatlama ve mutluluk mümkün hale gelir işte o zaman sadece hayatta kalmaya ihtiyacımız olanı sağlamaya ya da ilahi güce ve ölüme dair korkularımızı ortadan kaldırmaya odaklanmak yerine aynı zamanda var olan şeylerin duasını anlamaya çalışarak evreni daha derin daha estetik bir şekilde değerlendirmeye de odaklanabilir zepür bu durumu tanrısal olarak tanımlar Çünkü biz bu durumdayken Yenilmez doğadan korkmayan tam tersi ondan Sev kalan mutlu varlıkları oluruz şimdi hayattaki işlerin kolaylıkla elde edilebileceği fikre size şüpheli görünüyorsa epikür'ün 3 bölümü ayırdığı Arzuları bir düşünelim hava-su yiyecek veya barınak gibi doğal ve gerekli olanlar bu pahalı yiyecek içecek ev veya cinsel arzularımız gibi doğal olan fakat gerekli olmayanlar ve de epikür'ün içi boş Ya da boş olarak nitelendirdiği ne doğal ne de gerekli olanlar Şöhret zenginlik Zafer Siyasi güç ve ölümsüzlük Arzuları çok yaygın olsalar da hepsi boştur bro onların peşinden koşmak mutluluktan çok mutsuzluk getirir Ancak bu onların elde edilmesi zor ya da imkansız olduğundan değil bu yöndeki çabaların boşuna ve sinir bozucu olmasından Ayrıca bu arzuların sınırlarının olmamasından kaynaklanır herhangi bir doğal ihtiyaçla ilgili olmamakla birlikte bizi tatmin edecek ve Rahat huzurlu bir yaşam sürdürebilme mizi sağlayacak miktarda bir zenginlik nüfus veya yaşam süresi yoktur bu mutlu olmak ya ve salı olmak için ne kadar az şeye ihtiyacımız olduğunu ve ihtiyaçlarımızı karşılama da doğanın ne kadar Bonkör olduğunu idrak ettiğimiz de yaşam kolay bir hale gelir tüm zevk lerimizi sadece iki Türe indir gelebiliriz bir tarafta epikür'ün kinetik zevk dediği keyifli hoş ve tatlı uyarıcı hal var bardy diğer tarafta ise epikür'ün safic zevk dediği tüm acılar giderildiğinde gelen huzurlu tatmin olmuş kendi kendine yeterli ve kendine güvenen hal var Her iki türlü zevkinde iyi olduğunu söyleyebiliriz Ancak her ikisi de doğaları gereği sınırlı en yoğun kinetik zevkler doğal ihtiyaçlarımızın karşılanmasında An Gelir Bu nedenle susadığı mı zaman su içiyoruz acıktığımı zaman yemek yiyoruz üşüdüğümüzde ısınıyoruz bu doğal ve gerekli arzular bu getirildiğinde satik zevkin daha istikrarlı haline Ulaşırız bu noktada artık zevkimizi artıra mayız sadece çeşitlendirme biliriz Örneğin çikolatalı veya vanilyalı dondurma yiyebilirim ya da her ikisini birden yiyebilirim ancak belli bir noktadan sonra dondurma ya da başka bir şey yemek benim için daha eğlenceli hale gelmez biri çok susadığında en çok arzu ettiği şey sadece sudur aynı şekilde çok aç olduğunda da basit yemekler ister daha basit sebeplerin keyfini çıkarmaya alışınca beklenmedik iyi şeylerin olması halinde elde edeceğiniz lüks şeylerden alacağımız keyif de artar bu işte bunun için sadece Ekmek ve su ile yaşayan epikür arada bir peynir getirilmesini isterdi Böylece kendi tabiriyle Kendini şu artırdı bu hayatını zevki adamış hazcı bir filozofun tabiatı epikür her öğünde her zaman peynir bulundurma zahmetine girmiyor duydu ve genel bir kural olarak bir arzuyu tatmin etmek için çabalamaktan Sao Arzu'yu ortadan kaldırmanın daha iyi olduğunu düşünüyordu Aslında bu felsefeye göre daha sonra büyük bir zevkin tadını çıkarmak için genellikle bir zevkten vazgeçmek gerekir Tıpkı daha sonra daha büyük bir acıdan kaçınmak için genellikle biraz acı çekmenin gerekli olduğu gibi bu işte bu bizi tetra parmak olsun dördüncü ve son ilkesine getiriyor bu hayattaki korkunç şeylere katlanmak kolaydır bu mesela akut Ağrı şiddetli olmasına rağmen kısadır ve kronik Ağrı Uzun sürmesine rağmen şiddetli değildir çok acı uzun zaman boyunca çok yoğun halde devam ederse yaşamı sona erdirme seçeneği daima vardır bu noktada bize hiçbir zarar gelmez Bu bir kez daha doğanın sınırlarının bize nasıl fayda sağladığın dan dolayı minnettar olmalıyız rahatla malıyız ve bundan huzur duymalıyız bu takdir entellektüel bir araştırma ve felsefi tartışma biçimini aldığında hayattaki Can sıkıntılarını acıları ve üzüntüleri dengelemek ve telafi etmekten daha fazlasını sunar ipi Gür hayatının sonunda ağrılı böbrek taşlarından bu sahip olmasına rağmen arkadaşı idomeni USA felsefi sohbetlerimizi hatırladığımda hissettiğim Sevinç bana bu ağrıları unutturuyor diye yazmıştır hoşçakalın