Dil: Anlam ve Dil

herkese merhaba bugün size orjinali City kalacak New York Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Doçent Doktor olan Tehlikenin verdiği bir ders anlatacağız konumuz anlam ve değil Bu videoda daha çok bir kağıtta veya bilgisayar ekranında karşılaştığımız bazı ses ve işaretlerin nasıl anlam kazandığını odaklanacağız Örneğin karbeyazdır veya Merkür derken çıkardığımız sesler bir anlam ifade ediyor Ken şu an duyduğunuz ses beslenen eden bir anlam ifade etmez burada sormamız gereken soru şu bir sözcüğe veya değişen anlamını ne kazandırır İşte bu soru neyin anlamı olduğunu belirler bu soru temel bir anlam sorusu olarak da adlandırılabilir çünkü burada bir ifadenin veya cümlenin anlamını belirleyen şeye ya da temelini odaklanırız buna karşılık belirli bir sözcüğün ve yağ değişiminde ne anlama geldiğini merak eder bu sözcükler bu bilgi öbeklerini sınıflandırır Örneğin kedi ne demek veya gato ne demek gibi sorular tanımsal anlama ilişkin sorulardır tarımsal anlama ilişkin sorular da kedi kelimesine anlamını ne verir sorusundan çok Bu kelimenin anlamını odaklanırız Bu videoda da temel anlam sorularına bakacağız ve bu soruları cevaplamanın iki farklı yolunu inceleyeceğiz bu sorular bir sözcüğe veya değişen anlam veren şeyle ilgili sorulardır Aslında bu sorunun genel anlamda iki cevabı olduğunu söyleyebilirsiniz internal isterim verdiği cevaplar ile external isterim verdiği cevaplar internet listler zihinsel ve ruhsal durumların sözcük anlamını belirlediği görüşünü savunur Bunlar genel bir kategori olarak internal istiyorlar olarak adlandırılır ve bu da içselcilik demektir bu kişilere göre mu halleri bireylerin içinde veya daha doğrusu kafalarında yer bul bu olgu olarak karşımıza çıkar o yüzden içsel bir durum söz konusu yani internet sislere göre de işte bu ruh halleri anlamı belirler Diğer yandan external ister bireyin dışındaki bir olgunun anlamı belirlenmesi gerektiği görüşünü savunur bu görüşü savunanlar Genellikle bu olguları dünyamızın doğasıyla ilgili özelliklerle veya toplumda yer alan başkalarının uzmanlığıyla Açıklar ilk olarak İnternet istiyor ya bakalım interneti Story ilk olarak filozof Paul Grace tarafından ortaya atılmıştır Reis konuşmacının niyetinin anlamı belirlediğini savunur Peki bu Niyetler nelerdir Bunlar genellikle O an devrede olan amaç ve hedeflerimiz üniteler Örneğin basketbol maçı izlemek için televizyonunuzu açabilirsiniz ya da işe gitmek için otobüse binmek amacıyla evden çıkabilirim Grace bu belirli niyetlerin bir kağıtta veya Bilgisayar ekranında gördüğümüz belirli sesleri ve işaretleri anlamlı bu düşmüş aldım Grace bu teorisini konuşmacının veya yazarı niyetine göre bir cümlenin belirli bir anlamı olduğu görüşüne dayandırır Şimdi size bir cümle okuyayım Reis o Oxford da yaşamıştı bunun ne anlama geldiğini anlamışsınızdır Şimdi de Bu cümlenin anlamını p olarak adlandırıldı mu unutmayın burada temel anlam sorunlarıyla ilgileniyoruz tanımsal anlam sorularıyla değil Bu yüzden cümlenin anlamından çok cümleyi anlamlı kılan unsur a bakmamız gerekiyor göreyse göre bir değişim p anlamına gelmesi için konuşmacı veya yazarın Yani benim şimdi sayacağım 3 niyetle cümleyi kurması gerekir ilk olarak dinleyicilerin yani sizin p-y inanmanız gerekir bir ikinci olarak sizin p-y inanmanızı istediğimi Yani bu niyetle cümleyi kurduğumu anlamanız gerekir üçüncü olarak da benim cümleyi okurken sizin p-y inanmanızı istediğimin bilincine vardığınız dan p-y inanmanız gerekir şimdi ve bu teori bize bir değişim belli şekilde ifade edilişi ne anlama geldiğini gösterdi Yani az önceki değişimin bu cümleyi okurken ki niyetime bağlı olarak ne anlama geldiğini görmüş olduk Aslında cümlelerin farklı şekilde ifade eder işleri Yani farklı de işler Genellikle aynı anlama gelir Örneğin Bu dersi dinledikten sonra bir arkadaşını zagreus of orta yaşamıştı cümlesini söylediğinizde Bu cümlenin anlamı yine p olur Yani az önce söylediğim Grace Oxford de yaşamıştı değiş ile anlamı aynıdır bu durumda Bu cümlenin bize dışardan bakıldığında yada her söylenişinde ne anlama geldiğini açıklayabilecek bir olguya ihtiyaç duyulur gres bir cümlenin anlamının konuşmacının veya yazarın kullanış biçimine bağlı olduğunu savunur yani konuşmacı gres oksfort yaşamıştı cümlesiyle belirli bir kişinin İngiltere'nin belirli bir şehrinde yaşadı ifade etmek istiyorsa cümle bu anlamı kazanmış olur bu durumda belirli sesler ve işaretler kullanan kişinin niyetine göre anlam Ama bu Niyetler de bireylerde psikolojik olarak temsil edilen hedefler olduğundan bunun internet hiç bir teori olduğunu söyleyebiliriz yani burada her şey içseldir Şimdi de sözcükleri ve değiştirir anlamlı kılan şey nedir sorusuna eksenleri sizlerin vereceği cevabı bakalım eksenler İster anlamın cümleyi kuran kişi dışındaki bir olgu tarafından belirlendiği görüşünü savunur filozoflari patlamanın ünlü sözü ne ifade ettiği gibi anlamlar öylece zihnimizde yer almaz patlamam anlamları önemli bir şekilde dışa bağlı olduğunu savunur Bu argümanı da pek çok filozofun kabul ettiği iki koşula dayandırır ilk olarak bir terimin anlamını bilmek sadece psikolojik bir ruh hali içinde olmaktan ibarettir hatırlarsanız internetlerde anlamın konuşmacının niyeti doğrultusunda şekillendiğini yani psikolojik olduğunu savunuyordu bu durumda internet ister bu ilk koşulu kabul ederdi değil mi İkinci koşul ise bir ifadenin anlamı bu ifadenin neyle ilgili olduğunu belirler Örneğin bu bu olan bir canlı ifadesinin anlamı böbreği olan bir canlı grubunun ifade eder Sizinde böbreğimiz var benim de Köpeğimin de ve pek çok diğer canlının da bu durumda bebeği olan bir canlı ifadesiyle aynı anlamı taşıyan herhangi bir ifade Bu grubun tamamını kapsayacaktır yabancı kaynaklarda Renault Sözcü'de böbreği olan bir canlı anlamına geldiğinden bu iki ifade de aynı grubu kapsar Yani siz ben Benim köpeğim ve daha birçok canlı patlamam Bu ikinci koşulu kabul eder ancak ilk koşulun reddedilmesi gerektiği görüşünü savunur patlama göre anlamlar psikolojik ruh halleri ifade etmez yani anlamlar öylece zihnimizde yer almaz Fatma'nın bu sonuca düşünce deneyleri yaparak varır düşünce deneyleri bir olgunun doğru olup olmadığını belirlemek ve bu kavramın doğru bir şekilde hangi koşullarda uygulanabileceğini anlamak için filozofların kullandığı varsayımsal durumları ifade eder Bu deneyler dünyanın gerçekten nasıl Allah ailesine geçerek çevremizdeki dünyanın Başka ne şekilde olabileceğini düşünmemize yardımcı olur external izme ait en ünlü düşünce deneyi dünyamızdan başka iki dünya olarak adlandırılan Başka Bir gezegenin olduğu varsayımsal bir duruma odaklanır patlamış öyle bir durumu Kafamızda canlandırma mızı ister 1750 yılında dünyamızda yaşayan Oscar adlı bir olduğunu varsayalım hepimiz gibi tabii ki Oscar da hayatı boyunca suyla temas halinde olmuş bizim gibi su içmiş denizde yüzmüş suyun nehirde akışını hayranlıkla bakmış vesaire yani suyu gölleri ve Dereleri doldurup musluklardan akan renksiz kokusuz ve tatsız bir sıvı olarak görüyor Oscar bazen de su ıslaktır veya bir bardak soğuk su istiyorum gibi cümleler kuruyor ancak suyun kimyasal yapısı henüz keşfedilmedi nden su haşikio dur gibi cümleler kuramıyor Şimdi de ikiz Dünyada başka bir gezegen olduğunu varsayalım bu 3D dünyamıza yer alan her şeyin birebir kopyası bulunuyor Yani bu ikiz dünyada romanında Nil Nehri'nin de bir kopyası var hatta oscar'ın birebir kopyası var Bu oskara da oscar'ın ikizi diyelim Bu ikiz dünyada Dünyamız gibi görünüyor Ancak bu ikiz dünyada gölleri Dereleri doldurup musluklardan akan şey taş iki o değil Bu maddenin farklı bir kimyasal yapısı var Buna ilk jz diyebiliriz yani ikiz dünyada oscar'ın ikizi x-y-z maddesiyle temas halinde bu durumda oscar'ın ikizi şuna benzer cümleler kuracaktır şu ıslaktır bir bardak su istiyorum patlama göre Oscar ve oscar'ın ikizi psikolojik anlamda birbirlerinin kopyası İkisi de göllerle Dereleri dolduran bir sıvı dan bahsediyor İkisi de kulağa tamamen aynı gelen cümleler kuruyor ikisi de aynı şekilde bu sıvı ile ilgili hissettiklerini söylüyor ancak patlama göre ikisi birbirinden farklı oskanın düşündüğü ve bu cümleler H2O olan suyla ilgiliyken Oscar ikisinin kurduğu ve düşündü cümleler suyun ikizi olan x-y-z maddesiyle ilgili Oscar bir bardak haşikio isterken oscar'ın ikisinin bir bardak x-y-z istediğini görüyoruz Bu iki insan psikolojik anlamda aynı olsalar da ve su ile ilgili aynı cümleleri kursalar da bu cümlelerin farklı anlamlara gelmesi anlamın tamamen ilk dünya ile ilgili olamayacağını gösterir patlamanın da dediği gibi anlamlar zihnimizde öylece yer almaz eksenleri senin argümanını destekleyen bir başka örneği daha bakalım bu da yine patlama geliştirdiği bir örnek bu örnekte kayın ağacı ile Karaağaç arasındaki farkı bilmediğinizi varsayalım ikisinin de Kuzey Amerika'da yetişen ve yaprak döken ağaçlar olduğunu biliyoruz Ancak iki ağaçla ilgili başka bir bilgimiz yok bu durumda kayın ağaçları Çok hoş ve karaağaçlar çok hoş ifadelerini düşünürken İçinde bulunduğumuz psikolojik bu hali aynı hoş geldiniz yani anlam Bir ifadenin neyle ilgili olduğunu belirlediği ne göreve anlamda bireyin ruh halinden ibaret olduğuna göre bizim için kayın ağacı ve Karaağaç aynı anlama gelir Çünkü kayın ağacı ya karaağacı düşünürken İçinde bulunduğumuz psikolojik bu hale aynı olur Bunun kulağı mantıklı gelmediğinin farkındayım Çünkü hepimiz aslında aynı dili konuşuyoruz ve kayın ağacı ve Karaağaç kelimelerini bizden daha bilgili bir insanın kullanacağı şekilde kullanıyoruz yani Karaağaç kelimesini kullanırken bunu tıpkı bir ağaç uzmanının yapacağı gibi bilinçli yapıyoruz ve aklımıza Karaağaç görüntüsü geliyor aynı şekilde kayın ağacı derken de kastettiğimiz ve aklımıza gelen görsel bir kayın ağacı oluyor bu durumda anlamların psikolojik Bu hallerinden ibaret olmayacağını ve anlamını tamamen İç dünya ile ilgili olmadığını söyleyebiliriz bu örnekler sizi ikna etmeyi başardı ysa Şimdi de hangi dış olgular anlamlı ilişki nedir sorusuna geçebiliriz verdiğim her iki örnekte bireyi bu ve fiziksel çevresinin anlamı etkilediğine dair kanıtlar taşıyordu yani bireyin fiziksel çevresinde yer alan şeyler bireyin kullandığı sözcükleri ve deyişleri etkiler Hatta bazı uzmanlar dış sosyal çevrenin de anlamı etkilediği görüşünü savunur eksenleri sizlere göre doğal ve sosyal çevremizde kurulan nedensel ve tarihsel bağlantılar kurduğumuz cümlelerin ve değiştirin ne anlama geldiğini belirler Şimdi de videoda gördüklerimizi bir özetini yapalım ilk olarak sözcüklerimiz ve cümlelerinizi anlamlı kılan şey nedir sorusuyla başlamıştık internal ister bireyin psikolojik bu halinin bir parçası olan karmaşık niyetlerin anlamı belirlediği görüşünü savunuyordu buna karşılık eksenler ister ise bireyin doğal çevresi gibi bazı dış unsurların cümleleri ne anlama geldiğini belirlediğini savunuyordu temel anlama ilişkin soruları İşte bu iki görüşe göre cevaplayabilir İzbe XO