If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Etik: Ölümün Kötülüğüne Karşı Simetri Argümanı

Hemen hemen herkes ölümden korkar. Peki bu korku mantıklı mı? Ölümden korkmalı mıyız? Bu videomuzda, ölümün kötülüğüne karşı Simetri Argümanını tartışıyoruz.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

herkese merhaba bugün size orjinal isitin Holi Üniversitesi'nde felsefe dersleri veren Yardımcı Doçent travesti merman tarafından hazırlanan bir derste anlatacağız konumuz ölümün kötülüğüne karşı simetri argümanı hemen hemen herkes ölümden korkar Peki bu mantıklı bir korku mu Dur ölümden korkmalımıyız ve korkmamız gerekiyorsa bunun sebebi ne olabilir ölüm bizim için kötü bir şey olduğu için ölümden korkmalıyız Antik Yunan filozofu epikür ölümün bizim için kötü bir şey olduğunu reddetmiş ve Ölümden korkmayın mantıksız olduğunu belirtmiştir epikür'ün izinden giden filozofluk retrus şeylerin duası üzerine adlı epik bir şiir yazmış ve epikür'ün argümanın izinden giderek ölümün bizim için kötü bir şey olmadığından bahsetti Ama bu argümanın etkileri günümüz filozofları üzerinde Hala sürüyor şimdi look read you sunar dumanına Bir bakalım pek çok insan vakti geldiğinde ölmenin kötü bir şey olduğuna İnanır ve çok daha sonra ölmeyi tercih eder Örneğin çoğu insan sağlıklı ve mutlu bir kişinin 70-80 Hatta 90 değil de altmış yaşında ölmesinin kötü bir şey olduğunu düşünür ancak rulet yüz bunu fark etmiştir hiç kimse daha önce doğmamış olmanın kötü bir şey olduğunu düşünmez Örneğin hiç kimse bin 976 bin 966 veya 1956'da değil de 1986'da doğmuş olmanın kötü bir şey olduğunu düşünmez ilk bakışta bu asimetrik düşünceler bize mantıksız gelir Eğer olması gerekenden daha önce ölmek daha uzun süre iyi bir hayat yaşama mı engellemesinde ötürü benim için kötüyse aynı sebepten dolayı bu daha erken doğabilecek Ken daha geç bir tarihte doğmuş olmam neden kötü bir şey olarak algılanmaz Sonuç olarak 60 yaşındaki kişi 60 değil de 70 yaşında ölseydi on yıl daha mutlu bir hayat yaşayabilirdi aynı şekilde 60 yaşındaki kişi 1957'de değil de 1947 yılında da olsaydı on yıl daha mutlu bir hayat yaşayabilirdi bu kişinin 70 değil de altmış yaşında ölmesi kötü bir şeyse aynı kişinin 1947'de değil de 1957'de doğması neden aynı şekilde kötü olarak algılanmaz öküz bu iki durumla ilgili simetrik düşüncelerimiz olması gerektiğini savunmuştur yok etmiyorsun argümanını daha basit bir şekilde düşünebiliriz roket yüz simetri argümanını şu şekilde Açıklar ilk önermeye göre bir kişinin daha önce doğmamış olması kötü bir şey değildir ikinci önermeye göre bir kişinin daha önce doğmamış olması kötü bir şey değilse bir kişinin daha geç ölmemesi dek bir şey değildir Sonuç olarak da daha geç ölmemek kötü bir şey değildir pek çok filozof simetriler güvenle pek ikna edici bulmaz Ancak bu geçerli bir Ercümen Save sonuç kısmına reddedecek Seki ki önermeden birini de Redd etmemiz gerekir çimete organına karşı verilen en bilinen cevaplardan birinde ikinci önerme reddedilir Bunun sebebi olarak da mantıken daha önce doğmuş olmanın imkansız olması ancak aynı mantığa göre daha geç ölmenin imkansız olmaması gösterir varlığınızın fiziksel varlığınıza ve şu anki genetik yapınıza bağlı olduğunu düşünüyorsanız fiziksel varlığınız ve genetik yapınız anne babanızdan ve onların anne babasından Kısacası soyundan gelmektedir Bu durumda 1820 de doğmaz imkansız olur Çünkü siz de aynı genetik yapıya sahip birinin o dönemde doğması mümkün değildir Ancak aynı fiziksel Varlık ve genetik yapıyla doğduğunuz zamandan daha erken dolmanın mümkün oldu değil Örneğin tüp bebek yöntemiyle bir laboratuvarda oluşturulduğunu öğrenmiş olabilirsiniz Ayrıca sesin oluşması için kullanılan ikamette zigota dönüştürülmeden önce 30 yıl bekletilmiş olsun ancak sizin yine de 30 yıl önce doğmuş olmanız imkânsızdır Peki neden ben insanların kişiliklerinin değerlerinin ilgi alanlarının hedeflerinin büyüdükleri çevre tarafından şekillendirildiği göz önünde bulundurursak 30 yıl önce de olsaydım Punk değil de rock müziği daha çok sevebilirdim Black Mirror dizisini değil de Alacakaranlık Kuşağı izlemeyi tercih edebilirdim Ya da bilgisayar oyunları değil de kutu oyunları daha çok sevebilirdim farklı bir aile farklı arkadaşlarım farklı hedeflerim farklı Kariyerim ve hatta farklı değer yargılarım olabilirdi sizin oluşma nızı sağlayan Zigot 30 yıl önce oluşturur saydı şu an olduğunuz kişiden çok daha farklı bir kişi olabilirsiniz Yani bu aslında Ama siz olmazdı bu siz olsanız ve bu haliniz daha uzun ve daha mutlu bir ya bir hayat bir yaşam yaşasa bile arkadaşlar sizin var olmanızı isteyeceğiniz bir haliniz olmayabilirdi Bunlar oldukça haklı sebepler ancak ikinci önermenin hatalı olduğunu gösterme konusunda yeterli değiller Evrendeki her şeyi aynı kalırsa 30 yıl önce doğmuş olmanız mümkün olmayabilir ancak evrene dair bazı şeyler değişirse Bu mümkün kılınabilir Örneğin Samanyolu 30 yıl daha önce oluşmuş olsaydı dünyada 30 yıl daha önce oluşurdu ve siz dahil herkes 30 yıl daha önce doğmuş olurdu vücudumuz aynı kalırdı aileniz arkadaşlarınız estetik algınız zevkleriniz ilgi alanlarınız ve değer yargılarınız da aynı kalırdı Yani bu olguların varlığınız için önemli olduğunu düşünseniz bile daha önce doğmuş olmanız mümkün olabilirdi bu noktada şunu düşünüyor olabilirsiniz ama Samanyolu'nun 30 yıl önce Bu fiziksel olarak mümkün değil ki aklı olabilirsiniz Ancak bu ikinci önemlidir etmek isteyenlere durdurmaz Çünkü daha geç ölmek fiziksel olarak mümkün olmayabilir Ancak daha uzun yaşamanın fiziksel imkansızlığı ölümün kötü bir şey olmasını engellemez Tıpkı bazı açı bazı acıları durdurmanın fiziksel imkansızlığı Bu acıların kötü olmasını engellemediği gibi bu argüman için gerekli olan ihtimal dünyanın farklı şekillerde ve farklı fiziksel yasalarla nasıl daha farklı bir yer olabileceği ihtimal armandaki ilk önermeler ederek daha erken doğmuş olmanın kötü bir şey olduğunu kabul edebiliriz bu Tabii ki şaşırtıcı bir sonuç Ancak ölüm üzerine kafa yoğurduğumuz da bizi bu sonuca ulaştıracak sebepler bulabiliriz bu sebeplerin ikisinden kısaca bahsetmek istiyorum İlk olarak doğumun aksine ne zaman öleceğimizi bilemeyiz Bu da hem bu kötü olayı ne zaman olacağına hem de bunun hayatımızı nasıl etkileyeceğine dair bir belirsizliğe sebep olur bu belirti ve insanlarda kaygıya sebep olur bu kaygı da aslında öyle olmasa bile ölümün olası kötülüğünü daha da gözler önüne serer ikinci olarak seçimlerimiz ne zaman öleceğimizi etkiler ancak ne zaman doğduğumuz etkilemez birtakım risklerden kaçınarak bölümümüze erteleyebiliriz Örneğin sigara içmezsiniz sağlıklı bir beslenme düzeniniz vardır spor yaparsınız ya da ne bileyim gidip de aslanlarla düşmezsiniz liste böyle uzayıp gidebilir yani günlük olarak yaptığımız seçimler daha erken gelmemize sebep olabilir ancak bu seçimler daha erken de olmamıza sebep olamaz bu da devamlı ölümü düşünmemiz eve Doğumdan çok ölümün kararlarımız a yansımasına sebep olur John Martin pişir gibi bazı filozoflar simetri argümanın ilk önlenmesini reddeder Fisher hem olması gerekenden daha sonra dolmanın hem de olması gerekenden daha önce ölmenin bizim için kötü olabileceğini savunur fişe göre bu iki Kötü duruma karşı farklı tutumlar ta kılmamız gerekir olması gerekenden daha önce ölmenin bizim iç ne olduğunu düşünerek üzülebilir iz ancak olması gerekenden daha sonra doğmuş olmayı kötü olarak algılayacak da buna karşı kayıtsız kalmalıyız İnsanlar genellikle gelecekte olabilecek kötü şeyler hakkında endişelenmeye eğilimlidirler ve geçmişte olan kötü şeylere kafayı çok takmazlar takılan bu tutumlar göz önüne alındığında fikrin getirdiği çözüm işe yarayabilir Sonuç olarak simetri argümanın ilk önlenmesini reddetmek için mantıklı sebeplerin olduğunu söyleyebiliriz olması gerekenden daha sonra doğanın kötü bir şey olduğunu kabul etmek ilk başta mantığa aykırı mis gibi görünebilir ancak olması gerekenden daha önce ölmeyi odaklanmanın çok da mantıksız olmadığını kabul ettiğimizde bunun da mantıksız olmadığını anlayabiliriz ancak hiçbir zaman ya da neredeyse hiçbir zaman neden önce doğmadı ımız üzerine düşünmeyiz Biz o