Etik: Kimliksizlik Sorunu, 2. Bölüm

herkese [Müzik] merhaba bugün size orjinali Oha yoldaki bowling Green State Üniversitesi'nde felsefe bölümünde öğretim üyesi olan Molly gardner tarafından hazırlanan bir derste anlatacağız Bir önceki videoda kimliksizlik sorununu incelemiştik bu videomuzda ise bu sorun için önerilen çözümlerden bazıları ele alacağız önceki videoda bir dizi birbiriyle çelişen İddaa ortaya 60'lık ve kimliksizlik sorununun çözümü için iddialardan en az birini Redd etmemiz gerektiğini söylemiştik bu iddiaları hatırlayalım bir Banu Burak'ı kötülük etti İki Banu Burak'a zarar vererek ona kötülük etmiş oldu 3 Banu nun bura zarar verebilmesi nin tek yolu onu Aksi halde olacağından dahaki bu hale getirmek olurdu 4 Banu bura Aksi halde olacağından daha kötü hale getirmedi sorunun çözümü için her stratejinin reddettiği iddiaya göre stratejileri sınıflandırabiliriz zarar vermeden kötülük etme olarak adlandırabileceğimiz stratejiyle başlayalım Bu strateji ikinci iddiayı Yani eğer Banu Burak'a kötülük etmişse ona zarar vererek kötülük etmiştir iddiasını reddeder şimdi filozofların başvurduğu türden durumların bir örneğini bakalım arkadaşlar Sinan adlı bir adamın bir uçak bileti almaya çalıştığını ancak görevlinin ırkından dolayı ona bilet satmaya reddettiğini varsayalım daha sonra Sinan'ın bilet almak istediği Uçak düşüyor ve tüm yolcular ölüyor bir anlamda Sinan bu felaketten Kıl payı Kurtulmuş oluyor bu uçak düştü ve hala hayatta olduğu için daha kötü bir durum da değil ve hatta Aslında görevli ona bilet satmayı reddetmem iş olsaydı olacağından çok daha iyi durumda yine de görevlerin kendisine bilet satmaya reddetmesi doğru bir davranış değil bu örnekte yapılan yanlış Eylem karşı tarafa Görünürde zarar vermiyor Bu yüzden bu tutumu etik değerlerle bağdaştırmak yerine ortada bir hak ihlali adaletsizlik veya saygısız bir tutum olduğunu söyleyebiliriz Örneğin kişi haklarını temel alan bir ilkeye göre birinin haklarını ihlal ettiğimizde o kişi Haksızlık etmiş olabilirsiniz adaleti temel alan bir ilkeye göre bir haksızlık ettiğinizde o kişiye kötülük etmiş olursunuz saygıyı temel alan bir ülkeye göre birine saygısızlık ettiğinizde ona kötülük etmiş olursunuz pek çok filozofa göre bu ülkelerden en az biri kimliksizlik sorunu söz bu olduğunda Banu nun Burak'ı neden kötülük etmiş olabileceğini Açıklar yine de bu filozofların Banu neden bu ülkelerden birini ihlal ettiğini açıklamaları gerekir ve bu pek de kolay bir iş değil Örneğin ilk bakışta Burak'a dünyaya getirerek ona Nasıl kötülük ettiğini anlamak zor görünüyor ha Ayrıca böyle bir eylemi saygısızlık olarak görmekte zor ve ilk bakışta Banu nun Burak'ın hangi hakkını ihlal ettiği pek de anlaşılır görünmüyor Peki bu soruna farklı bir çözüm getirilebilir mi alternatif bir strateji Banu nun Burak'ı Aksi halde olabileceğinden daha kötü hale getirmediğini iddia eden dördüncü iddiayı reddetmek olacaktır bir filozof Casper her bu iddialarda Burak'ı yani çocuğun ismini kendi çocuğu ifadesiyle değiştirmedikçe Bu ilk üç iddaanın mantıklı olmadığını iddia ediyor iddiaları şu şekilde yeniden düzenliyor bir Banu kendi çocuğuna kötülük etti İki Banu kendi çocuğuna zarar vererek ona kötülük etmiş oldu 3 Banu nun kendi çocuğuna zarar verebilmesi nin tek yolu onu Aksi halde olacağından daha kötü hale getirmek olurdu 4 Banu kendi çocuğunu Aksi halde olacağından daha kötü hale getirmedi sorunu bu şekilde yeniden düzenlediğimiz de ilginç bir şey göze çarpıyor kendi çocuğu ifadesini hem önerme ile ilgili hem de nesne ile ilgili olarak iki anlamı var önerme ile ilgili anlamı kendi çocuğu ifadesi bu açıklamaya Uyan herhangi bir kimseye atıfta bulunurken nesne ile ilgili anlamında kendi o ifadesi bura atıfta bulunur bu anlam farkını aktris Zaza gabor'un şu esprisi ile daha iyi kalacağınızı düşünüyorum Zaza gabor bir gün bir gazeteciye kocamı neredeyse sonsuza kadar genç ve sağlıklı tutmanın bir yolunu buldum der gazeteci de şöyle cevap verir ebedi gençlikten mi bahsediyorsunuz bu inanılmaz Peki nasıl başardınız gabor da her beş yılda bir yenisiyle değiştiriyorum diye cevap verir gabor'un bu eğlenceli cevabı kocam ifadesinin iki anlamı üzerinde duruyor önerme ile ilgili anlamında gabor'un kocası neredeyse sonsuza kadar genç ve sağlıklı kalıyor fakat nesne ile ilgili anlamında kalmıyor her kendi çocuğu ifadesinin nesneyle ilgili anlamında dördüncü iddiayı doğruladı iddia ediyor Banu Burak'ı Aksi halde olacağından daha kötü duruma düşürmedi Bununla birlikte Eğer buna uygun anlamı nesneyle ilgili çok anlamlı değil de önerme ile ilgili anlamı olduğunu savunuyor Eğer kendi çocuğu ifadesinin önerme ile ilgili anlamına bakarsak dördüncü ifadenin yanlış olduğunu görebiliriz Eğer Banu Burak'ı dünyaya getirmeseydi Tarık adını verebileceğimiz başka bir çocuğu olurdu ve Tarık'ın sağlığı kötü olmayabilirdi bu şekilde bakarsak kendi çocuğu bırak Aksi halde çocuğu olabilecek Tarık tan daha kötü durumda filozof Casper herrin bu iddiasını savunurken en çok zorlandığı nokta kimliksizlik sorunuyla ilgili olan anlamı nesneyle değil de önerme ile ilgili anlamı olduğuna eleştirmenleri ikna etmek kimliksizlik sorunun çözümüne yönelik üçüncü bir yol ele alalım Bu üçüncü yola acıya göğüs gelme stratejisi diyebiliriz ve bu stratejide birinci dairede Race göğüs gelmesine test ile ilgili en gelişmiş argüman 2014 tarihli kimliksizlik sorunu ve geleceğin insanlarının ettiği ad rüyada filozof devlet bunun tarafından sunulmuştur Bu kitabı kimliksizlik sorunu hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyen herkese tavsiye ederim buranın birinci daire etmek için sundu argüman büyük ölçüde olumsuz diğer filozofların diğer iddiaların her birini reddetme yöntemlerini dikkatle değerlendiriyor ve bu girişimlerin hiçbirinin başarılı olmadığını iddia ediyor diğer iddialar Mantıklı olarak birinci iddianın yanlış olmasını gerektirdiğinden bunun Banu nun çocuğuna kötülük etmediğini ve gerçekten de yanlış bir şey yapmadığını sonuçlar Yani bu sonuca varır buranın bu sorunu çözmek için üçüncü iddiayı reddeden stratejiye yaptığı eleştiri tam olarak ikna edici değil hatırlarsanız 3. iddiaya göre Banu nun Burak'a zarar verilmesinin tek yolu onu Aksi halde olacağından daha kötü hale getirmesi jdidi 3. dair edenler zarar vermeye dayalı strateji olarak adlandırabileceğimiz stratejiyi a birini daha kötü duruma düşürmeden de ona zarar vermenin mümkün olduğunu iddia ediyorlar bunun nasıl mümkün olabileceğini görmek için şöyle bir duruma ele alalım çiğ kask Ahmet çalıların içine saklanarak silahını veriye Doğrudur Ahmet'in başındaki Selim isimli adam Ahmet'in yanında durur ve o da kendi silahını veriye doğru rahmet silahını ateşleyerek veriyor öldür Eğer Ahmet silahın ateşleme Seydi bunu Selim yapacaktı ve Veli de tam olarak aynı şekilde aynı zamanda ölmüş olacaktı Bu olayda Ahmet veriye Zarar vermiş gibi görünüyor Veli öldürdü ve ona zarar vermiş oldu yine de Ahmet Veli'yi Aksi halde olabileceğinden daha kötü bir duruma düşürmedi Çünkü Ahmet Veli vurmasaydın vuracaktı bu olay birini daha kötü bir duruma düşürmeden de ona zarar verebileceğini gösteriyor Peki zarar vermek birini daha kötü duruma düşürmek değil senedir zarar vermeye dayalı çözümün zorluğu da işte bu noktada açığa çıkıyor bu gibi durumlarda sezgilerimizi doğruluğunu kanıtlayan zarar verme bu çözüme dair bir açıklama geliştirmek bir hayli zor görünüyor imkansız değil tabii ki ama net bir açıklama getirmek için epey Yolumuz olduğunu söyleyebiliriz ele aldığımız Bu dört çözümden başka daha pek çok çözüm önerileri var birinci daire tipinin alternatif bir yolu da şu olabilir Banu nun Burak'ı kötülük etmemesine rağmen Burak yerine daha sağlıklı bir çocuğu dünyaya getirmeyerek yanlış bir şey yaptığını kabul etmek Bu çözümün başvurduğu temel iki Eylem faydacılığı en üst düzeye çıkarıyor mümkün olan en üst seviyede iyilikle sonuçlanmadı sürece eylemlerin ahlaki olarak Yanlış kabul edildiği bir görüşü savunuyor Bununla birlikte Eylem faydacılığı baz alan biriken Özellikle de birini Dünya'ya getirmek söz konusu olduğunda pek de Güvenilir gibi görünüyor Bu çözüm halihazırda varolan daha küçük bir insan grubuna fayda sağlamaktan sa yaşamları zar zor yaşamaya değer olan çok sayıda insanı dünyaya getirmenin daha iyi olacağını öne sürüyor pilosof David beni tar 2006'da yayınlanan de hiç olmasaydık varolmanın kötülüğü adlı kitabında 3. daire reddetmenin alternatif bir yolunu ele alıyor beni tane göre bir eylemin zararlı olup olmadığını sağladığı avantaj veya dezavantaj lar belirler yani bununla ilgilidir bu görüşe göre en sonunda hepimizin yaşayacağı ölümde de ayrı olmak üzere var olduğumuzda maruz kalacağımız bütün zararlar hiç var olmamakla karşılaştırıldığında varolmanın açıkça dezavantajlı olduğunu bize gösteriyor öte yandan yaşamlarımız mutlulukla dolu taşta bile var olmanın hiç bahar olmamaya kıyasla yine de hiç bir üstünlüğü yoktur zaten hiç var olmadığımız bir dünyada böyle bir mutluluğun olmaması kötü olarak algılanmaz dır beni tar sadece kimliksizlik durumu söz konusu olduğunda değil genel olarak birini dünyaya getirme eyleminin eyleminin zararlı olduğu sonucuna varıyor gördüğünüz gibi proflar bu sorunu çözmek için pek çok düşünce ortaya atmışlar uma bir kaç ilginç yaklaşım üzerinde konuştuğumuz bu kısa özet size tatmin edici bir çözüm yolu göstermiştir ya da bir tatmin edici bir çözüme Doğru bir adım daha yaklaşmıştır sizlere izlediğiniz için teşekkür ederiz helall