Mutasyonların Amino Asit Translasyonuna Etkisi

ben size kısa bir DNA dizisi göstereceğim arkadaşlar kullanacağım harflerde Bir DNA dizisini meydana getiren nükleotit bazılarının kısaltmaları olacak timin timin sitozin guanin sitozin timin adenin timin timin bir tane daha temin koyuyorum farkettiyseniz sitozin yerine C yazdım Siz isterseniz SD yazabilirsiniz ama kaynaklarda Her ikisi de geçiyor elimizdeki DNA dizisi buysa eğer bunu kod layacak olan RNA dizisini olur Peki bu sorunun cevabını Bunlar önceki videolarımızı hatırlıyor olabilirsiniz Evet eğer hatırlıyorsanız hadi hemen videoyu durdurun ve RNA dizisini Kendi kendinize bulmaya çalışın buradaki püf noktası Yani eğer de Bu bas çiftlerinden bahsediyorsak adenin timin lesto zindegani ile eşleşiyor bunu hatırlamak püf noktası Bu ancak söz konusu olan RNA olduğunda timin yerine urasil gelecek timin yerine urasil bu durumda bahsi geçen RNA dizisine de bir bakalım DNA'nın timini RNA nın adenine karşılık gelecek bu da yine adenin olacak sonra guanin sitozin guanin adenin ve bu RNA olduğundan timin yerine urasil gelecek bunlarda adenin olacaklar bu sürecin adı arkadaşlar transkripsiyon DNA dan RNA ya transkripsiyon bu sürecin etkili olması için başka bir de İşte buradaki bilginin vücudumuzun bir yerinde kullanılabilmesi için bir proteine translasyonu ben Bekir Bunu da daha önceki videolarımız da görmüştük Bu bazların üçlü guruplarına kod10 adı verildiğini biliyoruz kod onlar da belirli aminoasitleri kolluyorlar Bu kodunun hangi amino aside ait olduğunu bulmak için bize bir aminoasit translasyon tablosu lazım bu tabloların farklı çeşitleri olduğunu da biliyorsunuzdur bu en çok karşılaştığımız tablolardan birinin İngilizce versiyonu birinci baza ikinci baza 3. bazda gg1 bakalım birinci baza ikinci baza buraya geldik üçüncüsü de g olacak Bunu lizim amino asitini kod layacak bak aynı sonuca farklı bir translasyon tablosu aracılığıyla da ulaşabilir diktik Örneğin buna b bu dairesel tablolarla da karşılaşmış olabilirsiniz Biz Tabii ki az önce de söylediğim gibi tablonun dairesel olması sonucu değiştirmeyecek merkezden başlıyoruz a a a ve c c gördüğünüz gibi bu cod only izini kodluyor sıradaki koduna Bakalım eğer sizde en benim kadar heyecanlıyım sanız hemen videoyu durdurun ve bu kolonların hangi amino aside karşılık geleceğini Kendi kendinize bulmaya çalışın sıradaki kod10 CG a c g a arginin sonra aua bar bakalım siyah bir noktaya vardık Peki bu siyah nokta hangi anlama geliyor olabilir bu bitiş sonlanma ya da stopcode onu olarak bilinir O yüzden bazen burada sto Ya aslında görebilirsiniz not ediyorum Bunu stop Tahmin ettiğiniz gibi sonlanma ya da stop diye bir aminoasit yok Bu arada bu genellikle ribozomlarda gerçekleşir ve translasyonun durması mesajını içeren kod10 Dur başka bir değişle bu amino asit ya da polipeptit zincirinin sonudur bro halde ne olacak Evet burada duracağız Şimdi size ilginç bir şeyler göstermek istiyorum Bu tasyon ları incelemeye Ne dersiniz bu bazların bazılarını ele alalım belki araya başka bazlar girecek bazıları silinecek ya da bazılarının yerleri değişecek kek isterseniz nokta mutasyon olarak da bilinen mutasyon çeşidi ile başlayalım buradaki c yerine bira geldiğini düşüneceğiz bu olursa RNA dizisinde genin yerine u gelmesi gerekir Öyle değil mi Burası urasil ol bu Age olduğu gibi kalacağı için hala Leasing toplayacak ama ikinci kolon artık farklı olduğundan c u a olunca buraya gelsin gelecek arkadaşlar arginin yerine lusin diyoruz bu yer değiştirme mutasyonları söz konusu olduğunda tipik bir durumdur yani belirli bir aminoasiti değiştirebilir ama bazen Bundan daha önemli sonuçlar doğurabilir Örneğin bu genin yerine a gelirse buradaki Jane yerine DEU gelmesi gerekecek ve bu durumda ne olacak dersiniz burada hala lizim var ama ikinci kodonu gea olduğundan bakın stopcode onu bu bu şekilde elde etmiş olacağız Bu yüzden translasyon duracak ve buradaki DNA dizinin uzun bir dizi olduğunu Yani mutasyon geçirmemiş polipeptitin Normalde daha da uzayacağını ele alırsak bu çok önemli bir durum arkadaşlar burada stop kodunu var bir düşünün devamında binlerce Koton olsaydı da nokta mutasyonu sebebiyle translasyon duracaktı ve sonuç olarak bu durum kodlanan protein etkileyecektir bundan biraz farklı sonuçlarla karşılaşmamızda sebep olan bir başka mutasyonda çerçeve kayması mutasyon olarak bilinir bu Araya bir şeylerin girmesi ya da bir şeylerin silinmesi yüzünden her şeyin kaymasıyla sonuçlanır mesela burada a yerine gelmesi yerine buraya bira eklendiğini ele alalım mı hemen yeni dizi yazıyorum ttc AGK de ATT orijinal diziye bira bazı eklendi demek istediğimi dikkat ederseniz A bu defa genin yerine gelmedi araya girdi Anlaştık mı Sonuç olarak da her şeyi Ne oldu sağa doğru kaydı şimdi hangi aminoasitleri elde edeceğimize bakalım mı önce RNA transkripsiyon olacak yazıyorum ama Bu geuc egea uaa ilk odan hala Ligi'ni kodluyor burada bir değişiklik yok ikinci koluna bakalım ucg3n UC olursa münasebetimiz serin oluyor farklı bir amino asit elde ettiğimizi şimdi görüyorsunuz mi arkadaşlar eve Eğer dikkat ederseniz Burada sadece bir tane değil bundan sonra gelecek aminoasitlerin hepsi değişecek Au aile izolosin evde edeceğiz izolosin ve bakın daha önce burada stop kodunu varken artık izolosin var bu şekilde devam edeceğiz Bu da çerçeve kayması mutasyonlarının Yani araya bir baz girmesi ya da bir bazı silinmesi sonucu gerçekleşen mutasyonların diğer tüm bazların kaymasına sebep olup translasyon üzerinde çok büyük etkili olduğu anlamına geliyor bu mutasyonlar sürekli gerçekleşen şeyler olsa da biyolojik sistemlerin bunları bu altında tutmak için geliştirdikleri mekanizmaları vardır ve bu sayede mutasyon sıklıkla önemli ölçüde azalmıştır Bu arada bahsettiğim mekanizmaların nasıl çalıştığını hala tam olarak anlayabilmiş değiliz bu noktada size bir de mutasyondan her zaman kötü şeyler olarak algılandığından bahsetmek istiyorum çoğu zaman dakika ten mutasyonlar kötüdür yani işlevsel Bir protein elde edecekken işe yaramayan Bir protein elde etmemize sebep olabilirler mesela burada kodlama erken Durmuş buradaysa bir çerçeve kayması mutasyonu sonucu tamamen farklı bir protein elde etmiştik Evet mutasyonlar çoğu zaman kötü sonuçlar doğrular ve bazı hastalıklara sebep olurlar ancak bazı durumlarda çok da önemli olmayabilirler kimi bazların yeri değişmiş olabilir belki sadece bir aminoasit değişir ve bu da protein işini yapabilmesini engel olmayabilir Buna ek olarak mutasyonların Aslında faydalı oldukları durumlarda vardır Neden mi popülasyonda varyasyona sahip olmak için mutasyonlara ihtiyacımız var Varyasyon doğal seleksiyonun temel sağlayıcı bu iyidir bir Varyasyon olmazsa farklı ortamlarda seçilen farklı türler olmayacağından değişimde gerçekleşmez Evet bu video sayesinde transkripsiyon ve translasyonun nasıl işlediğini Umarım anlamışsınızdır bu transkripsiyonu ve DNA RNA ya doğru gerçekleşiyordu bu ise translasyon RNA dan protein olacak Evet bunun nasıl gerçekleştiğini ve translasyon tabloları nasıl kullanılır gördük ek olarak nokta ve çerçeve kayması mutasyonlarının da kodlanan protein söz konusu olduğunda ne gibi sonuçlar doğurabileceğini de göz attık