If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Lewis Diyagramlarını Çizelim

Lewis diyagramı, değerlik elektronlarının bir moleküldeki atomlar etrafında nasıl dizildiği gösterir. Ortak elektron çiftleri atomlar arasında bir çizgi olarak gösterilirken, yalın elektron çiftleri ise atomların etrafında nokta şeklinde gösterilirler. Lewis diyagramı çizerken oktet kuralını aklınızdan çıkarmamalısınız, oktet kuralı; atomların elektron alarak, vererek veya paylaşarak sekiz değerlik elektronu tarafından çevrelenmek (“oktet”) istemesi olarak açıklanabilir. Orijinal video Sal Khan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

merhaba Bu videoda Awaz nokta yapılarını nasıl oluşturabileceğimiz e bakacağız ben buna Bazen diyagramda diyorum öyle devam edeyim Evet bir moleküldeki atomların birbirlerine nasıl bağladıklarını Atomların ortaklanmamış elektron larını veya değerlik elektronlarını Görselleştirmek göstermenin pek çok yolu var önce bir örnekle başlayalım sonrasında luvies diyagramlarını çizmenin kurallarına geçeriz ilk örneğimiz silikon tetraflorür veya diğer ismiyle silisyum tetraflorür tetraflorür D4 zor demek artık biliyorsunuz İlkadım'da bizi ilgilendiren elektronları bulmaya çalışalım tepkimeye girme ihtimali olan elektronlardan bahsediyorsak bunlar değerlik elektronları dır kısaca de nokta e nokta yazıyor silisyum tetraflorür e toplam kaç tane değerlik elektronu vardır Az önce silisyumun değerlik elektronlarını sonrada Eğer bunlar nötr ve serbest Seher biri Florin değerlik elektronlarını düşünmemiz lazım önce silisyumun değerlik elektronlarını sonrada Eğer bunlar nötr ve serbest Seher bir Florin değerlik elektronlarını düşünmemiz lazım Sonra bu sayıyı 4'te çarpacağız Çünkü dört tane flor var şimdi periyodik tablo omuza bakalım silisyumun en dış kabuğu 3. kabuk ve bu kabukta bir iki üç dört tane değerlik elektronu var o yüzden buraya 4 yazıyorum Buna ek olarak bir de florun değerlik elektron larının sayısını yazmamız lazım serbest ve nötr bir flor atomun en dış kabuğunda yani ikinci kabuğunda 1234567 tane değerlik elektronu var o zaman filolardan her birinin yedi tane değerlik elektronu varsa bu sayıyı 4'le çarpıyoruz o zaman Tekbir silisyum o flörür molekülünde dört artı 28 tane değerlik elektronu var yani toplamda 32/1 sonra kağıdımda bu ikisinin nasıl bir dizilim gösterdiklerini düşünelim genel kural olarak hidrojen hariç en az elektronegatif olan atomu merkeze koyacağız Periyodik tabloda ne demek istediğimi açıklayayım floren elektronegatif element bu durumda silisyum merkeze koyup Flora uçtaki dıştaki bir atom konumuna getirebiliriz uçtaki derken merkezde olmayan demek istiyorum serisin merkezde flor larda şuralarda olsun sonraki adımda Bağları yerleştirelim ama kolaylık olması için silisyum da her bir flor arasında tekli bağ olduğunu varsayalım Bağları çiziyor Evet Şunların her biri kovalent bağ ve luvies diyagramında çizgi şeklinde gösteriyorlar çizgilerin her biri de iki elektron temsil ediyor a ve buradaki sarı bağ şu florla silisyumun paylaştığı iki elektron temsil ediyor bu bağ da aynı şekilde aşağıdaki florla silisyumun paylaştığı iki elektron o temsil ediyor Sağdaki florla silisyumun paylaştığı iki elektronun temsil eden bir bağ da burada var en üstteki de yine bu florla silisyumun paylaştı iki elektrotu gösteriyor toplamda kaç elektron etti her bir bağ iki elektron temsil ediyorsa 2 4 6 8 elektron eder 32'den 8'i çıkarırsak elimizde 24 değerlik elektronu kalır genel kural olarak bu elektronları merkezde olmayan at onlara koymaya çalışırız ve böylece bu atomların 8 değerlik elektron olmasını sağlarız yine genel olarak hidrojen hariç oktete ulaşmaya çalışırız hidrojende dış kabukta iki olsa yetiyor floda ise Opet için 8 elektron lazım de burada zaten Ortak iki elektron var o zaman altı tane daha ihtiyaç var şöyle ekliyorum 246 Buna da aynı şekilde 246 Canın sıkıldı mı bilmiyorum ama çizmek zorundayım Evet 246 son olarak Buna da 2 4 6 ek olarak çizdiğimiz elektron sayısı toplamda kaç oldu altı buraya çizdik altı buraya altı şuraya son olarak altı buraya altışar 4'ten ek olarak 24 elektron koymuşuz yani tüm değerlik elektronlarını kullandık Bu iyi bir şey Çünkü tüm değerlik elektronlarını luvies ya gamımızda göstermek istiyoruz sonraki adımda atomların oktet konusunda ne kadar memnun olduklarına bakacağız ya ben bu konuda gayet iyi durumda olduklarını gördük Neden Çünkü hepsinde bir bağ dahil olmayan altı elektron var Ayrıca iki elektron da paylaşıyorlar O yüzden aslında flor larımız 8 tane değerlik elektronları var gibi hissediyorlar silisyum sağ kurduğu 4 bağla toplamda sekiz elektron paylaşıyor o zaman o da oktet konusunda memnun O yüzden bu çizdiğim Luiz ya gramının ya da Lewis nokta yapısının silisyum tetraflorür için uygun bir çizim olduğunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim Şimdi ekrana attığımız Tüm bu adamların bir özetini getiriyor Aslında bu adımların hepsini zaten normal akıl yürütme mizde uyguladık O yüzden size en başta Bu dört madde verip ezbere kaçmak istemedim Evet birinci adımımız neydi toplam değerlik elektron sayısını bul bunu burada yaptık dört silisyumun 28'de florun elektron sayısı ydı her bir negatif yük için bir elektro ve Herbir pozitif yük için bir elektron çıkar bu örnekte bunu yapmamıza gerek kalmadı çünkü böyle külümüz nötr dü devam ediyor Merkez atomunun hangisi olacağına karar ver Heh hariç en az elektronegatif olanı seç bu sebeple bizde silisyumu seçtik zaten Çünkü floren elektro negatiflik olan atom sonra Bağları çizik bağların 8 elektroda gösterdiğinden emin olduk ve bu elektronları birinci adındaki toplam değerden çıkardık Bu da zaten göstermemiz gereken değerlik elektronları nın sayısını belirleyebilmek için bu işlemden kalan 24'ü sonraki adımda diyor ki kalan elektronları merkezde olmayan atomlara ver biz de fazladan bulunan ortaklanmamış bu elektron çiftleri ne Flora verdik her birine fazladan altı elektron verince filolar oktete ulaştı bu sayıda toplamdan çıkardık yine bunu yapma sebebim bu elektronları kullandığınızdan Emin olabilmekti zaten burada demiş ki bu elektronları ikinci adındaki toplam değerden çıkar Bu işlemden de tüm elektron larımızın hesaba katıldığını görmüş olduk dördüncü adım diyor ki gerektiği durumlarda elinde kalan elektronların Merkez atoma ver bunu yapmamıza gerek olmadı Merkez atom oktete ulaşmışsa veya okteti geçiyorsa genel olarak çizim bitmiştir bizim örneğimizde merkezdeki atom oktete ulaşmıştı O yüzden de çizmemiz o noktada bitti Sonra da mı bitirelim Merkez atom oktete ulaşmamışsa çoklu Bağlar oluşturur bu örnekte tekli bağlarla işimizi Hallettik ama ilerki videolarda Belki bu detaylara göz ardı etmemiz gerekebilir O zaman o örneklerde bu adımlarda yazanlara uygularız