Konu özeti: Su ve Yaşam

Önemli terimler

Suyun benzersiz özellikleri

1. Su polardır. Su molekülleri polardır; hidrojen atomlarının bulunduğu tarafı kısmi pozitif, oksijen atomunun bulunduğu tarafı ise kısmi negatif yüklüdür. Molekül yapısı, bükülmüştür. Bunun sebebi oksijenin daha elektronegatif, yani elektronları çekme konusunda hidrojenden daha iyi olmasıdır.
2. Su mükemmel bir çözücüdür. Su, polar ve iyonik maddeleri çözebilmek gibi benzersiz bir özelliğe sahiptir. Bu durum tüm yaşam formları için, suyun, döngüsü dahilinde, önemli besinleri de kendisi ile birlikte bir yerden bir yere taşıma özelliği bulunması dolayısıyla büyük önem taşımaktadır.
3. Suyun, ısı sığası oldukça yüksektir. Belirli bir miktarda suyun sıcaklığını bir derece yükseltmek, çok fazla enerji gerektirir. Bu sebeple su, kimi zaman belirli çevrelerde sıcaklığı dengelemek veya kontrol altında tutmak için kullanılmaktadır. Örneğin bir gölette bulunan suyun sıcaklığı, atmosferik sıcaklıktaki değişimlerden bağımsız olarak gece gündüz fark etmeksizin genellikle aynı kalır.
4. Suyun buharlaşma ısısı yüksektir. İnsanlar (ve terleme özelliğine sahip olan tüm hayvanlar) serinleyebilmek için suyun yüksek buharlaşma ısısından faydalanırlar. Su, buharlaşma ısısına ulaşıldığında sıvı halde buhar (gaz) haline geçer. Ter çoğunlukla sudan oluştuğu için, buharlaşan su, fazla vücut ısınını soğurur ve atmosfere verir. Bu, buharlaşmalı soğutma olarak adlandırılır.
5. Suyun kohezif ve adezif özellikleri bulunur. Su molekülleri, birbirleriyle hidrojen bağları kurabilmeleri sayesinde güçlü kohezif kuvvetlere sahiptirler. Kohezif kuvvetler, bir sıvının yüzeyinin, baskı ve stres altında kopmaya karşı direnci olarak tanımlanabilecek yüzey geriliminin oluşmasından sorumludurlar. Buna ek olarak su, aynı zamanda kendisi dışındaki maddelere yapışabilmesini sağlayan adezif özelliklere de sahiptir.
   Bu kohezif ve adezif özellikler, farklı yaşam formlarında sıvıların taşınabilmesi açısından son derece önemlidirler. Örneğin, bazı besin maddelerinin yer çekimine karşı çıkarak bir ağacın tepesine kadar iletilebilmelerini sağlarlar.
6. Suyun katı halindeki yoğunluğu, sıvı halindeki yoğunluğundan düşüktür: Su donduğunda su molekülleri, moleküllerin aralarında sıvı formlarındaki durumlarına nazaran daha fazla boşluk oluşmasını sağlayan bir kristal yapı oluştururlar. Kısacası buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan düşük olduğundan buzların suda yüzdüklerini görürüz.

Sık rastlanan hatalar ve kavram yanılgıları

• Su her şeyi çözer, çünkü kendisi bir "evrensel çözücü"dür. Su, diğer tüm sıvı maddelere kıyasla en fazla türden maddeyi çözebilme özelliğine sahiptir. Fakat "evrensel çözücü" olarak tanımlanması abartılıdır. Su her ne kadar diğer polar mülekülleri ve iyonları çözebilme özelliğine sahip olsa da, yağ molekülleri gibi kısmi pozitif ve negatif yüklere sahip olmayan apolar molekülleri çözme özelliğine sahip değildir. Benzer bir şekilde, yağ molekülleri, su molekülleri tarafından çekilemezler de. Bu sebeple yağ gibi apolar maddeler, suya eklendiklerinde suya karışmaz ve sudan ayrı kalırlar.