pH Nedir?

bu suyun otoiyonizasyonu kavramını incelediğimiz videoda yükü bulunmayan iki Su molekülünün etkileşime girdiği durumlarda moleküllerden birinin diğer molekülden bir hidrojen iyonu alabileceğini görmüştük bunun sonucunda da elimizde bir hidronyum iyonu kalmıştı hidrojen iyonu yani hidrojen protonu alınan su molekülü ise buradaki hidrojenden bir elektron almıştı Aslında Burada gördüğünüz kovalent bağda bulunan bütün elektronları aldığını söyleyebiliriz bunun sonucunda bir elektron çifti daha oluşmuştu bu da molekülü negatif yüklü yapmıştı önceki videoda da anlattığımız gibi bu molekül hidroksit iyonu na dönüşmüştü otoiyonizasyon kavramının şu şekilde açıklayabiliriz elimizde bir su molekülü olduğunu varsayalım oksijen boşta Duran elektron çiftliğindeki iki elektronla birlik bir tek elektronik alan hidrojeni dağılır bu durumda buradaki hidrojende sadece bir Proton kalır hidrojen iyonu da aslında Sadece protondan oluşur Çünkü hidrojenin en sık karşılaştığımız protonun da atom çekirdeğinde sadece bir Proton bulunur yani bu yolda nötron bulunmaz Dolayısıyla elektron alınan Bu hidrojende sadece Proton kısmı kalmış olur Bunu göstermem in sebebi ise bunun tipik bir durum olmadığını ve çoğu Su molekülünün böyle bir etkileşime girmeyeceğini anlatmak ancak yeteri miktarda Su molekülünün olduğu durumlarda bu olay gerçekleşebilir önceki videoda Sudaki değişme bakarak bu olayın hangi oranında gerçekleştiğini bulmuştuk burada saf sudan bahsediyorum Sudaki derişime bakacağız bunu iki şekilde düşünebiliriz otoiyonizasyonu Yukarıdaki haliyle alırsak hidronyum iyonu değişiminden bahsedebiliriz o aşağıdaki yöntemde ise hidrojen değişiminden bahsedebiliriz bu ikisinin aynı olmasının sebebi ise her koşulda buradaki hidrojen iyonlarının su molekülü ile etkileşime geçerek hidronyum iyonu dönüşecek olması önceki videoda 25 santigrat derecede saf suda ki değişimin bunu hidronyum veya hidrojen iyonu derişimi olarak düşünebiliriz bu derişimin yaklaşık olarak bir çarpı 10 üssü eksi yedi Mora eşit olduğunu görmüştük Peki bu ne anlama gelir molar modelite ifade etmek için kullanılan bir birim bunu bir çarpı 10 üssü eksi yedim ol bölü litre olarak da yazabiliriz molün ne olduğunu hatırlamıyorsanız mor kavramını incelediğimiz videomuza göz atmanızı öneririm more'un kısaca bir miktarı ifade ettiğini söyleyebiliriz nasılki Bir düzine denilince Bir cismin on iki tanesinden bahsedildiğini anlıyor sakb O denizin CD bunun bir cismin yaklaşık olarak 6,0 22 çarpı 10 üssü yirmi üçüne eşit olduğunu anlayabiliriz bunun çok çok büyük bir miktar olduğunu unutmamak da fayda var dediğim gibi 25 santigrat derecede saf suyun içerisindeki hidrojen iyonu derişimini görmüş olduk aynı soruyu başka çözeltiler içinde cevaplayabilirsiniz Örneğin portakal suyu bunu yazılı portakal suyu hidrojen iyonu değişimine bakacağız dediğim gibi hidronyum derişimine bakmak da aynı sonucu verir bir bardak portakal suyunun içerisinde bir çarpı 10 üssü eksi 3,5 model hidrojen bulunduğunu söyleyebiliriz bu aslında Sudaki hidrojen değişiminden daha fazla bu sayıyı yuvarlayabiliriz bir çarpı 10 üssü eksi 4 model var Bunu kendinize araştırıp bulabilirsiniz portakal suyu için ve hidrojen iyonu derişimi bu şekilde çıkacaktır dediğim gibi buradaki gelişim Sudaki hidrojen değişiminden daha büyük bir değeri ifade ediyor Çünkü buradaki kuvvet pozitife daha yakın bir sayı Bu da portakal suyunda derişimin daha fazla olduğunu gösterir Şimdi de derişimi daha düşük olan bir çözeltiye bakalım bunun için Çamaşır suyuna bakabiliriz buna yazalım çamaşır suyu internetten yaptığım araştırmaya göre çamaşır suyunun içerisinde bulunan hidrojen iyonu derişimi yaklaşık olarak bir çarpı 10 üssü eksi 12 More eşit Bu da Sudaki der işimden daha düşük bir değer burada 25 santigrat derecede saf suda ki değişimden bahsediyor burada üst daha Negatif bir sayı olduğundan derişimin çamaşır suyunda daha düşük olduğunu söyleyebiliriz şu ana kadar herhangi bir sorun yok Ancak değişimlerden bahsederken bu kadar karmaşık sayılar ve bu dolar gibi kavramlar kafanızı karıştırabilir Tam da bu noktada bilim insanları işleri basitleştirmek adına pehaş adı verilen kavramı ortaya attı Bunu farklı bir renkle yatsam iyi olacak küçük pv büyük hep bu kavramın Tam olarak nereden geldiğini araştırdığımda çoğu kişinin H harfinin hidrojenden geldiğine hemfikir olduğunu gördüm ancak p harfinin neyi temsil ettiği konusunda farklı görüşler var Bazılarına göre buradaki p potansiyel anlamına geliyor bazılarıysa p harfinin rastgele seçildiğini söylüyor Kısacası bu kavramın hidrojen iyonu derişiminin negatif logaritmasını ifade ettiğini söyleyebiliriz unutmayın bir denklemde taban belirtilmişse bunun on tabanında logaritma olduğunu düşünebilirsiniz diğer bir değişle bu ifade Aslında hidronyum iyonu derişiminin negatif logaritmasını eşit dediğim gibi hidrojen veya hidronyum mu bazı alabiliriz ben size aynı sonucu verecektir Buna göre 25 santigrat derecede Saf su portakal suyu ve çamaşır suyunun pH değerlerini bulalım ilk olarak saf suya Bakalım burada negatif logaritmayı bulmamız lazım Dediğim gibi bu on tabanında logaritma burada hidrojen iyonu derişiminin negatif logaritmasını bulmamız gerekiyor Bu da bir çarpı 10 üssü eksi yedi molare eşitti buradaki değerinde moderniteyi ifade etmesi lazım bir çarpı 10 üssü eksi yedi 10 üssü eksi 7'ye eşit şimdi negatif kısmı gözardı edebiliriz sadece logaritma kısmına Bakalım bunu şu şekilde düşünebiliriz 10 üssü eksi 7'ye ulaşmak için on sayısını hangi kuvvete çıkarmamız lazım Bunun da eksiye de olacağını söyleyebiliriz logaritma konusunu tam olarak anlamadıysanız detaylı anlatım için logaritma videolarımıza bakabilirsiniz Evet şimdi de eksi 7'nin negatifini alalım Bu da aslında 7'ye eşit çıkar Buradan da 25 santigrat derecede saf suyun ph değerinin 7 olduğu sonucunu çıkarabiliriz burada sıcaklığında önemli olduğunu unutmayalım Çünkü sıcaklık otoiyonizasyonu etkileyen bir faktör Buna göre portakal suyunun pH değerini bulalım Burada da negatif logaritmasını almamız lazım bir çarpı 10 üssü -4 yazmak yerine doğrudan 10 üssü -4 yazabiliriz bu logaritma da on tabanında burada tek yapmamız gereken -4 kuvvetine ulaşmak için on sayısını hangi kuvvete çıkarmamız gerektiğini bulmak bu da eksi dörde eşit eksi dördün negatifi de dörde eşit çıkar aynı formülü uygulayarak çamaşır suyunun pH değerinde bulabiliriz bunun için 10 üssü -12 değerinin negatif logaritmasını almamız gerekiyor dediğim gibi bu bu biri gözardı edebiliriz Bu da eksi 12'nin negatifini eşit çıkar yani çamaşır suyunun Plajı 12 çıkar şimdi de bu pH değerlerine bir doğru üzerinde gösterelim doğru üzerindeki noktaları da belirleyelim 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 12'ye kadar bütün noktalara bu şekilde doğru üzerinde işaretleyelim bu noktalar pH değerlerini ifade ediyor Buna göre bulduğumuz 3 ph değerini doğru üzerinde gösterir 25 santigrat derecedeki Suyun pH değeri burada yer alır Bunu nötr pH değeri olarak da adlandırabiliriz pH değeri 4 olan portakal suyu sa burada yer alır bardağın büyüklüğüne göre bu değişebilir ancak yaklaşık olarak portakal suyunun pH değerinin bu noktaya yakın bir yerde olacağını söyleyebiliriz bunu da yazalım Portal en son olarak da Çamaşır suyuna bakalım bu da çamaşır suyu yapısına göre değişebilir ancak yaklaşık olarak çamaşır suyunun pH değeri de bu noktada yer alır Başka şeyleri de bu doğru üzerinde gösterebiliriz Örneğin vücudumuzda bulunan mide suyunun pH değeri ne Bakalım bunu başka bir renkle yazsam daha iyi olacak mide suyunun yaklaşık olarak bu noktada yer alacağını söyleyebiliriz Daha doğrusu mide asidi tuzlu suysa yaklaşık olarak bu noktada yer alır unutmayın buradaki doğru logaritmik ölçeği ifade ediyor Dolayısıyla sağa doğru gittiğimizde derişimin azalacağını hatırlamakta fayda var bunun sebebi ise negatif logaritma ya göre ph değerini belirlememiz az önce de gördüğümüz gibi çamaşır suyunun derişimi suya göre çok daha az yani sağa doğru gidildikçe hidrojen yolu derişiminin azalacağını söyleyebiliriz sola doğru gittiğimizde ise hidrojen bu işimi artar tüm bunların yanı sıra ph değerleri 7'nin altında olan çözeltiler asidik olarak sınıflandırılır asidik Bu nedenle nötr pH değerine sahip suya asidik maddeler eklersek pH değeri azalır ve çözelti daha asidik hale gelir tam tersi sağa doğru gittiğimizde yani ve yaş değerinin 7'den daha yüksek olduğu durumlarda bu kısımda yer alan çözeltilerin bazik veya alkalik olarak sınıflandırıldığı duyabilirsiniz hidrojen derişimi azaldıkça Yani doğru üzerinde sağa doğru gidildikçe çözelti daha alkali hale gelir burada bu doğrunun logaritmik olduğunu bir kere daha hatırlatmak istiyorum Örneğin pH değeri 8 olan tuzlu su içtiğinizde çok da bir şey olmayacağını düşünebilirsiniz Ancak dediğim gibi bu logaritmik Bir ölçek yani sağa geçirdikçe hidrojen iyonu derişimi 10'un Kuvvetleri şeklinde azalır Örneğin Bu noktadan üç nokta bu daha gittiğimizi varsayalım bu durumda hidrojen iyonu derişimi bindelik olarak azalır buradan yola çıkarak da Sudaki hidrojen derişiminin çamaşır suyunda ki değişimden ne kadar fazla olduğunu veya suyun derişiminin mide asidi veya portakal suyuna göre ne kadar az olduğunu daha rahat anlayabiliriz o