Oktet Kuralının İstisnaları

merhaba Bu videoda oktet Kur'an'ın istisnaların dan bahsedeceğiz oktet kuralı ne diyordu atomlar en dış kabuklarını dolduracak şekilde tepkimeye girmek isterler doldurmak için de 8 değerlik elektronları ihtiyaçları vardır bazı istisnalardan bahsetmiştik Örneğin hidroje hidrojenin dış kabuğu ilk kabuğu ve dolması için iki elektron yetiyor o yüzden buna dublet kuralı diyebiliriz duble biliyorsunuz iki demek Bor ve alüminyum Ada bakalım Bunlar 8 değil sadece altı değerlik elektronları olduğunda bile kararla moleküller oluşturabilirler diğer yönde istisnalar var üçüncü periyot ve ötesinde 8'den fazla değerlik elektron barındırabilecek atomlar var kız sen ol mesela şimdi Birkaç örneğe bakalım bu verdiğin bilgilere baka bu alüminyum hidrolik Ünlüses yapısına bakalım çizebilecek misiniz alüminyum hidrolik de bir alüminyum 3 hidrojen var şimdi birlikte yapalım Öncelikle tüm değerlik elektronlarını işin içine katmamız gerekiyor alüminyumun dış kabuğu 3. kabuğu zaten üçüncü periyotta değerlik elektron sayısı ise 1 2 3 hidrojenden üç tane var her birinde bir değerlik elektronu var o zaman 3 artı 3'ten altı değerlik elektronu eder toplam değerlik elektron sayımız bu sonraki adımda kovalent Bağlar çekeceğiz Merkez atom hidrojen olamaz çok garip kaçar o yüzden merkeze alüminyumu koyalım hidrojenler de etrafında olacak şöyle şimdi de Bağları çizelim bu Bağları çizerek kaç tane değerlik elektronu çizimde göstermiş olduk bu bağda iki elektron var burada da iki yani dört Burada da iki yani altı top 16 tüm değerlik elektronlarını çizimde göstermiş olduk şimdi atomların durumlarına bakalım hidrojenler dubet kuralına uyuyorlar Bakın bu bağdaki iki elektron hidrojen ve alüminyumun oralarda dolaşıp duruyor ama hidrojenin bakış açısından Aslında bu elektronların ikisi de ona ait Yani dublet kuralı gerçekleşiyor alttaki bu iki hidrojen de de aynı durum geçerli alüminyumun 246 değerlik elektronu var o yüzden oktete ulaşmamış ama alüminyum hidrür Tam da bu şekilde gözlemlenmiş olan bir bileşik yani sorun yok şimdi ki sen on pentaflorür katyona geçiyorum videoyu durdurup luvies gösterimini kendiniz çizmeyi deneyin Hadi bakalım buna benzer bir yapıyı görmek isterseniz kız sen o mi figürlü Viagra örneği videomuzu izleyebilirsiniz ilk önce değerlik elektron larımızı düşünelim kız sen 11 soygaz yani dış kabuğunda oktete ulaşmışsa bu değerlik elektronu var Flora gelirsek 1234567 değerlik elektronu var Beş tane fil olduğuna göre 5 çarpı 7 diyoruz 8artı 35'ten 43 değerlik elektron unumuz var ama dikkat Bu bir katyon burada artı bir yükü var bu sebeple bir elektron çıkarmamız lazım -1 dersek elimizde 42 değerlik elektronu kalır şimdi Basit kovalent bağlarla yapımızı çizelim ki sen on Merkez atom olacak çünkü flor daha elektronegatif Hatta en elektronegatif element Evet kız sen on merkezde filolar Onun çevresinde biri burada Diğerleri de işte şuralarda Evet beş kilo şimdi de kovalent Bağları çiziyor Evet bu şekilde on değerlik elektron göstermiş olduk Çünkü bağların her birinde iki elektron var 2 4 6 8 10 gösterdiğimiz için en son değerlik elektron toplamdan çıkarıyorum elimizde 32 değerlik elektronu kaldı sonraki adımda bu değerlik elektronlarını Merkezi olmayan at onlara vereceğiz böyle yaparsak oktete ulaşabilirler bu Flora'nın her bir zaten bir kovalent bağ katılıyorlar Öyle değil mi yani Zaten iki değerlik elektronları var o zaman her birine altı tane daha elektron vereceğiz şöyle iki şöyle 4 şöyle altı Diğerlerini de aynı şekilde çiziyor Evet biraz sıkılmış olabilirsiniz ama ne yapalım şunu da çizersen bitecek Evet harika oldu bu 5 Pro ürün her birine altı elektron verdik Toplamda 30 değerlik elektronu etti yani Bunu da çıkarmamız lazım elimizde iki değerlik elektronu kaldı bu elektronlar hiç bir atoma verilmemiş bunları verebileceğimiz tek atom kız sen o önceden de belirttiğim gibi Periyodik tabloda a o doğru indikçe özellikle üçüncü periyodun da aşağısına indiğimizde oktet kuralına aşabiliriz Örneğin küsen Onda zaten On değerlik elektronu var şimdi bu iki elektrotu da ona vereceğiz bunları da yapımızda gösterdiğimizde göre toplamdan çıkarabiliriz tüm değerlik elektron larımızı kullanmış olduk Son Bir adım kaldı hatırlarsanız bu bir kat yondu O zaman bu yapıyı köşeli parantez içine alıp artı bir yükünü de ekliyoruz bu bileşikte aslında gözlemlenmiş olan bir bileşik yani oktet kuralına aşması bir sorun değil bunun sadece istisna olarak düşüneceğiz toplamda ise 2 4 6 8 10 12 değerlik elektronu var burada ilginç bir soru akla geliyor üçüncü periyot ve daha aşağısındaki atomlar 8'den fazla değerlik elektronu nasıl taşıyorlar bu aslında kimyacılar arasında bir tartışma konusu bu Bazılarına göre boltonlar elektronlarını boş de orbitallerinde tutuyorlar Tabi bu görüşlerden yalnızca biri ve herkes tarafından kabul görmüş değil bu