If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Rezonans

Bir molekül veya iyon için birden fazla geçerli Lewis yapısı çizebildiğimiz durumlarda rezonans meydana gelir. Molekül veya iyonun genel elektron yapısı, bu rezonans yapılarının ağırlıklı ortalamasıyla belirlenir ve bu yapıya rezonans hibriti adı verilir. Orijinal video Sal Khan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

like at nitrat anyonlu luvies diyagramını çizelim nitrat bir azot ve 3 oksijenden oluşuyor Ayrıca -1 yükümüz var videoyu durdurup Kendi kendinize çizmeyi deneyebilirsiniz bu konuda çok alıştırma yaptığımız için artık ne yapılacağını biliyorsunuz Öncelikle değerlik elektron larımızı sayıyoruz nötr serbest bir azot atomunun dış kabuğunda 12345 değerlik elektronu vardır buraya beş yazalım oksijen dese 123456 değerlik elektronu var ama üç oksijen olduğu için bunu 3 ile çarpıyoruz 5-6 18'den elimizde 23 değerlik elektron olur sonraki adımda buradaki eksi yüklü hesaba katıyoruz bu eksi bir yükten dolayı bir tane daha değerlik elektron olacak Yani bunlar nötr olsalardı hiç fazladan elektron olmayacaktı ama -1 yükümüz var E o zaman buraya bir değerlik elektronu ekliyoruz toplamda 24 değerlik elektron umuz oldu sonraki adımda bu yapıyı çizmeye başlıyoruz bu adımda hidrojen hariç en az elektronegatif olan atomu tespit edip merkeze yerleştireceğiz azotu seçmemiz lazım Çünkü ikinci periyotta azot oksijenin solunda azotu Merkez atom yaptık üç oksijen de onun etrafında şöyle olacak aralara tekli Bağlar'da koyalım mor renkli olsun bu yapıya şimdiye kadar 246 değerlik elektronu göstermiş olduk o zaman -6 değerlik elektronu diyoruz elimizde 18 kaldı sonraki adımda olabildiğince en fazla sayıda bu elektronları çevredeki at onlara verelim amacımız oktete ulaşmalarını sağlamak her bir oksijen zaten azot al kovalent bağlarla bağlı yani ikişer elektron paylaşıyorlar bakalım her birine altışar elektron daha verebilir miyiz Böylece oktete Ulaş o öyle değil mi 246 burada 246 da Burada gördüğünüz gibi kalan 18 değerlik elektron da bu şekilde dağıttık bu 18 değerlik elektronu çıkarırsak elimizde sıfır kalır harika hepsini Hallettik pek bakalım atomlar hallerinden memnun mu oksijenle roketi ulaşmış durumda ancak azotun sadece 246 değerlik elektronu var Bu azotun da 8 değerlik elektronu olduğu bir Lewis yapısı çize bilsek harika olur Bunu yapmanın bir yolu var Şu oksijen lerden biri de ki ortaklanmamış elektron çiftlerinden birini alıp kovalent bağ yapabiliriz hadi yapalım Şu çifti siliyor ve kovalent bağ dönüştürüyor halen tüm oksijenlerin etrafında 8 değerlik elektronu var azotta da 2 4 6 8 var yani O da oktete ulaştı son olarak bunun anyone olduğunu unutmuyoruz ve köşeli parantez ekleyip Sağ ve yükü yazıyoruz Eğer bu gösterin birtadın var olabildiği tek düzenek olsaydı dünyadaki nitrata kamyonlarını gözlemlediğimizde bir kısa bağ İki Uzun ba görmemiz gerekirdi bağlardan birinin enerjisi diğer ikisinin enerjisinden daha farklı olur ama gerçek dünyada böyle bir durum yok buradaki bağların uzunlukları ve Enerjileri aynı peki sizce neden şu ortaklanmamış çiftlerden birini alıp kovalent bağ oluştururken üstteki sol alttaki ya da sağ alttaki oksijenden elektron çifti alabilir O yüzden aslında Sadece bu gösterdiğim yaptı değil toplamda üç farklı ve üçü de geçerli olan yapı çizebiliriz Şimdi diğerlerini de size göstermek istiyorum azot merkezde üstteki oksijenle tekli bağ kurmuş oksijenin ortaklanmamış elektron çiftlerinden gelen altı elektronu var sol alttaki oksijenle ikili bağ kurulmuş ve onun da bu ortaklanmamış elektron çifti var sağ alttaki oksijen aynı işte bir başka geçerli Lewis yapısı bu Diğerini de çizelim yani şu oksijenle ikili baban olduğudur köşede parantez ve eksi yükü koyduk Evet azot oksijen 3 ortaklanmamış elektron çifti sol alttaki oksijenin de aynı şekilde 3 ortaklanmamış elektron çifti var sağ alttaki oksijen azot lar ikili bağ kurmuş ve iki ortaklanmamış elektron çifti var Eğer karşımızda üç farklı luvies yapısının olduğu durumlar varsa buna rezonans diyoruz Evet rezonans aralarına da çift yönlü Oklar koyuyoruz burada ilginç bir bilgi vereyim rezonans kelimesinin anlamları arasında titreşim salınım gibi şeyler var ama bu farklı yapılar arasında gidip geliyoruz gibi düşünmeyin yani burada bir salınım hareketi söz konusu değil bunlar daha ziyade Mitra görselleştirmenin farklı Yolları ve bunu bu aslında bir bütün olarak rezonansi bitine katkıda bulunuyorlar bu hibrit yapıda Aslında nitratın var olabildiği tek doğuruyor Bunların hepsi olmadan nitratı tam olarak anlamış olmayız Şimdi de rezonansi bettany çizmeye çalışalım azot merkezde oksijenler etrafında kovalent bağlarımızı da çizilir oksijenler ve azot arasındaki bağlar da aslında ikili ve tekli bağların birer hibriti yani sadece bir bağın ikili diğer iki Bağında tekli olması yerine bu üç puan hepsini ikisi arasında bir yere konumlandırma cağız Bu yüzden de kesikli çizgiler çiziyor İşte nitratın gerçek yapısı bu üç bağın üçüde Ne tamam tekli bağ ne de tam ikili bağ sebebi de moleküldeki elektronların delokalize olması anyone olduğunu göstermek için köşeli parantez i de unutmuyoruz Evet rezonans kavramı İşte bu farklı ama hepsi de geçerli olan bu yapılarımız var Ve hepsi de rezonans bitine katkıda bulunuyor doğada gözlemlenen de bu zaten Yani farklı yapılar arasında ileri geri gitmiyoruz gözlemlenen şey şu rezonans yapısı yani üçünün bir gibi Tea mls Bu üçü birbiriyle eşdeğer ama ileride böyle olmayabileceğini de göreceğiz bazı durumlarda bazı yapılar rezonansi bitine daha fazla katkıda Bulunur o