Moleküllerarası Kuvvetler ve Buhar Basıncı

bu ekranda dört farklı molekül görüyorsunuz Bu moleküllerden her birinin saf bir örneği ne sahip olsaydık Sizce bu örneklerden Hangisi en yüksek kaynama noktasına hangileri ikinci üçüncü ve dördüncü en yüksek kaynama noktasına sahip olurdu Her zamanki gibi hemen videoyu durdurur ve Biraz düşün şimdi birlikte yapalım mı bu soruyu cevaplayabilmek için moleküllerden hangisinin sıvı haldeyken moleküller arası kuvvetler in daha büyük olduğunu bulmamız gerekiyor Neden mi Bu moleküller arası kuvvetler in büyük olması gaz haline geçebilmek adına bu kuvvetlerin üstesinden gelebilmek için çok daha fazla enerjiye ihtiyacımız olması başka bir deyişle kaynama noktasının daha yüksek olması anlamına gelir O halde hemen moleküller arası kuvvetler bu neler olduklarını hatırlayalım hidrojen bağlarıyla başlayalım ve not edelim hidrojen bağlarının dipol dipol etkileşimleri arasında en kuvvetli bağlardan olduğunu ve London dağılımı kuvvetlerinden büyük olduklarını hatırlıyorsunuz Değil mi diyetiyle yeter de Hidrojen bağı yoktur demek istediğim buraya baktığımızda hidrojenin azot oksijen yada Flo naba yaptığını görmüyoruz etanolde bir tane oksijen Hidrojen bağı bulunur metod de bir tane oksijen Hidrojen bağı bulunur son olarak suya Gelecek olursak iki tane oksijen Hidrojen bağı olduğunu görüyoruz moleküller arası kuvvetler toplamına Hidrojen bağı tarafından yapılan katkıya göre bir sıralama Yapacak olursak Su iki tane hidrojen bağ olduğu için birinci sırada olur metal ile etanol ikinci sırada yer alır Hidrojen bağı olmayan diyet ile terse sonucu ben sadece bunu hesaba katacak olursak suyun kaynama noktası en yüksek dietil Eter İnci ise en düşük diyebiliriz metal ile etanolü arasında bir ayrım yapmak için de farklı dipol kuvvetlerini incelemek gerekir Ancak bunu böylesine bir çizim üzerinden yapmak hiç de kolay olmaz Hatta moleküler bazda dipol moment yere eşit bile olabilir bu yüzden gelin London dağılım kuvvetlerine bir göz atalım bunuda farklı bir renkte yazacağım London dağılım Kuvvetleri isterseniz yine hepsini sıralayalım London dağılım kuvvetlerinin whole küllerin ne kadar kutuplanabilirlik olduğuna bağlı olduğunu hatırlıyor olmalısınız kutuplanabilirlik temola kütle İle bağlantılı olan elektron bulutunun büyüklüğü ile alakalıydı waller kütlesi en büyük olan diyetiyle ters sonra etanol sonra metal sonra da su geliyor Bunu hemen Kolayca nasıl söyleyebildiği mi Merak etmiş olabilirsiniz etanol elde etmek için diye Terden atom kopara biliriz benzer şekilde metal elde etmek için de etanol den ve Nihayet su elde etmek için de metal den atom kopara bileceğimiz e göre molar kütle sıralamasının bu şekilde olduğundan emin olabiliriz şimdi London dağılımı kuvvetlerine bakarak suyla diyet ile terin sırasını değiştirmek doğru olmaz neden diyecek olursanız London dağılım Kuvvetleri hidrojen Bağları yanında çok daha zayıf Bağlar dır yine de etanolle metal arasındaki eşitliği bozabilirler Kısacası bu molekülleri kaynama noktalarına göre sıralayacak olursak en yüksek kaynama noktası suyun dur sonra bir bakalım metal eşitlikten Galip çıktığına göre ikinci sırada etanol gelir sonra metal ve en sonda diyeti later o çiçek veride inceleyelim gördüğünüz gibi az önce söylediklerim tutarlı kaynama noktası en yüksek olan su ikinci sırada etanol var metanol üçüncü ve diyetin eterde sonucu Evet Tamda az önce söylediğim gibi tabloda birde buhar basıncı denilen bir kavram olduğunu bunun için kaynama noktasının tam tersine bir sıralama söz konusu olduğunu görmüş olmalısınız bakın kaynama noktası yüksek olduğunda buhar basıncı düşük oluyor kaynama noktası düşük olduğunda da yüksek oluyor peki buhar basıncı nedir ve neden kaynama noktasıyla birbirlerine ters hareket ederler Bu arada bu videoda buhar basıncı konusunun detayına girmeyeceğim de hemen söylemek istiyorum merak ediyorsanız bu konudan bahsettiğimiz diğer videolara göz atabilirsiniz neler olup bittiğini anlamanız için kapalı bir kap düşün içine buradaki moleküllerden bu sıvı halinden bir örnek koyacağız ölçekli bir çizim olmayacak ama bunların da moleküller olduklarını düşünün sıcaklık çok önemli Şu an 20 derece selsiyus olduğunu not edelim 20 derece selsiyus bu moleküllerin hepsinin kaynama noktasından düşük bir sıcaklık olduğundan hangi molekülü kullanırsak kullanalım örnek sıvı halde olacak ancak bu moleküllerin hepsinin aynı kinetik enerjiye sahip olmadıklarını da biliyoruz sıcaklık ortalama kinetik enerji ölçüsüdür ama az önce de söylediğim gibi moleküller hareket halindeler birbirlerine ve kabar çarpıyorlar farklı konumlara geliyorlar farklı hızlı ve farklı kinetik Enerjileri olduğundan da zaman zaman hem konumu hem de kinetik enerjisi uygun olan bir molekül buradan kurtulup gaz hale geçer bu durum bu şekilde devam eder ve gaz halinde olan moleküllerde birbirlerine ve kabaca bu başladıklarında bazıları sıvının yüzeyine doğru kinetik enerji ile yaklaşıp doğru konuma geldiğinde moleküller arası kuvvetler tarafından yakalanır ve yeniden sıvı hale geçerler Bu şekilde sıvı halden gaza gaz halden de sıvı hale geçiş devam ederken buhar basıncı yeterli seviyeye geldiğinde buhar basıncının buradaki gaz halde olan moleküllerin çarpışmaları sonucu ortaya çıktığını da hemen ekleyeyim en sonunda bir denge duruma geliriz kaynama noktası düşük olan başka bir değişti moleküller arası kuvvetler i zayıf olan maddeler bu durumda olduğunda daha fazla buhar ortaya çıkar ve denge durumuna ulaşmadan önceki buhar basıncı da bu yüzden daha yüksek olur Bunun tam tersi moleküller arası kuvvetler büyük olduğunda sıvı halden gaz hale geçebilecek molekül sayısı daha az olacağından denge durumuna ulaşıldı ve buhar basıncı da daha düşük olur Aynen burada gördüğümüz gibi bi videoyu burada sonlandırmak istiyorum şu ana kadar öğrendiklerimizle ilgili bazı alıştırmalar yaptık Ayrıca buhar basıncının ne demek olduğunu ve moleküller arası kuvvetler ile olan ilişkisinden de biraz bahsettikte