If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Takvim Sistemi

BC, BCE, AD ve CE arasındaki farklar. Biraz da İsa'nın doğumu hakkında bilgi. Orijinal video Sal Khan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Bu solda görmüş olduğunuz, Raphael'e ait olan ve Plato'yu en yakın arkadaşı Aristo ile gösteren bir fresk ve belki biliyorsunuzdur, bu iki arkadaş, Plato'nun öğretmeni Sokrates'le beraber batı felsefesinin mihenk taşlarıdırlar. Ama bu video bu konuyla ilgili değil. Bu, farklı tarihler veya daha iyi bir ifadeyle tarihi ve tarihlendirme mekanizmalarını belirleyen koşulları anlatan kısa bir video. Şimdi, Plato'nun doğumuna bakacak olursanız, 428 veya 427 tarihlerini görürsünüz. Biz 428'i seçelim. Plato'nun doğumuna baktığımızda İ.Ö (İsa'dan Önce) 428 veya M.Ö (Milattan Önce) 428 yazıldığını görebiliriz. Doğal olarak aklımıza gelen soru aralarında ne fark olduğu. İkisi de "önce" ama biri milat diyor ve yıllar da aynı. Cevap ise şu: Bunlar tarihte tamamen aynı yıla tekabül ediyor. Fakat kısaltmalar başka anlamlara geliyor. İ.Ö'nün açılımı İsa'dan Önce. Yani, İ.Ö 428 tarihinin İsa'nın doğumundan 428 yıl öncesi olduğunu anlıyoruz. Daha sonra bunun pek doğru olmadığını göreceğiz ama çıkarımımız bu. Biri M.Ö yazarsa, bambaşka bir şey söylemeye çalışıyordur. "Ö" yine Önce anlamına geliyor fakat "M"nin artık İsa ile ilgisi kalmıyor. Bu artık "Milat" demek. Yani, "M" bölümü Milat anlamına geliyor. Milat. Artık İsa'ya dair bir bilgi kalmıyor. Buradaki niyet İ.Ö'deki gibi dini bir referanstan kaçınmak. Yine de hala İsa'nın doğumuna dikkat çekiyor gibi. Çünkü milat da İsa'nın doğumundan sonraki zaman periyoduna verilen ad, bunun da doğru olmadığını göreceğiz. Birbirine benzeyen bir tarih koyma yöntemi bu. Biri İsa'yla doğrudan bağlantılı değil ve diğeri de doğrudan bağlantılı. Gelelim sağ taraftaki resme, bu Kristof Kolomb'un tarih kitaplarında da rastlanabilecek bir resmi. Yeni dünya arayşısındaki ilk yolculuğu ve Bahamalar'da bir ada keşfettiği zamanlardan. Bunu da İ.S 1492 veya M.S 1492 diye belirtebiliriz. Aynı şekilde bu ikisi de farklı sembollerle gösterilmesine rağmen aynı yıldan bahsediyor. Bir tanesi daha dini ya da İsa'yı daha doğrudan işaret ediyor. Ve diğeri de dinden biraz daha bağımsız. Bazıları İ.S'nin "İsa'nın ölümünden sonra" anlamına geldiğini düşünüyor ama bunun anlamı "İsa'nın ölümünden sonra" değil çünkü şöyle bir düşündüğümüzde, elimizde İsa'nın doğumundan önceki yıllar var ve bir de ölümünden sonraki yılları da tarihte belirtiyorsanız yaşadığı dönemdeki yılları nasıl sıraya sokacaksınız? Bu nedenle İ.S "İsa'nın ölümünden sonra" anlamını taşımaz. İ.S'nin karşılığı Anno Domini, sözcük anlamları olarak da, Latincede Anno "yıl", Domini de "efendi" anlamına geliyor. Yani bu kısaltma "efendinin yılı", ya da "efendimizin yılı" demektir. Buna göre bir Anno Domini, İsa'nın doğumu anlamına geliyor. Ölümünden sonra değil, İsa'dan sonra demeliyiz ama anlamı da Efendimizin Yılı. İsa'nın doğumundan bugüne dek olan süre. 1. yıl onun doğumuyla başlıyor ve ikinci de bunu takip ediyor. M.S, "milattan sonra"ya karşılık geliyor. Yine, M.S 1, İ.S 1 ile aynı şey. Bazen İ.S 1492 yazmak yerine 1492 İ.S yazarız. Hepsi aynı tarihe tekabül eder. Şimdi,İ.Ö 428 dediğimizde bunun İsa'nın doğumundan 428 yıl önce anlamına geliyor, efendimizin yılındaki 1492 tarihi, İsa'nın doğumundan o güne dek geçmiş yılın sayısını gösteriyor. Aslında İsa'nın ne zaman doğduğuna dair çok net bir bilgiye sahip de değiliz. Bu nedenle bu semboller kesin değil. Colombus Atlantik'e tam İ.S 1492'de gitmemiştir. Tarihçilerin çoğu İsa'nın doğum tarihi olarak İ.Ö veya M.Ö 7-2 yıllarını esas alırlar. Hatırlayın, İ.Ö, İsa'dan Önce, Milattan Önce demekti. Ki bu biraz ironik çünkü burada İsa'nın gerçek doğumundan bahsediyoruz. Ölümünü de İ.S 30-36 veya,Ölümünü de İ.S 30-36 veya, bu Anno Domini'nin yerine, veya M.S, Milattan Sonra olarak alırlar. Ölümünü de İ.S 30-36 veya, bu Anno Domini'nin yerine, veya M.S, Milattan Sonra 30-36 olarak alırlar. Bazı insanlar İ.Ö'yü beğenmiyor ve İ.Ö - İ.S adlandırma mekanizmasını sevmiyorlar. Çünkü bu mekanizma yalnızca İsa'yı baz alıyor ve her yılıyla onu bütün bir tarihin baş karakterine dönüştürüyor. Bu nedenle bunu oldukça Hıristiyan buluyorlar ve daha az Hıristiyan görünen M.Ö ve M.S adlandırma planını tercih ediyorlar. Buna rağmen birçok insan hala, tamam, bakın, değiştirdiniz, tabii birçok Hıristiyan bundan hoşlanmıyor çünkü İsa'nın doğumuna veya İsa'nın doğumundan o güne kadarki yıllara dair doğrudan tüm referansları kaldırıyorsunuz. tamam bunu sildiniz, ama burada bile bazı insanlar, doğrudan referansı kaldırmış olsanız bile bu semboller İsa'nın doğumunu halen insanlık tarihinin baş olayı yapar diye şikayet etmeye başlıyor. Yine de insanlar beğensin ya da beğenmesin ortak referans noktasını sağlayabilen bu düzeni bozmak oldukça zor ve neredeyse herkes buna alıştı. Her şey harflere ve hangi tür adlandırmayı seçeceğinize bağlı. Bu videonun amacı da İ.Ö ve M.Ö arasında bocalamamanız ve İ.S'nin İsa'nın ölümünden sonra değil, Anno Domini, Efendinin Yılı olduğunu bilmeniz ve M.S'nin Milattan Sonra demek olduğunu anlamanız Dikkatinizi çekmek istediğim son bir şey daha, 0 yılının olmadığıdır. Şunu kısaca bir gösterelim. 1 yılı. İsa'nın teoriye göre doğumunun ki muhtemelen bu İsa'nın asıl doğumu değildir. En uygun nokta bu. Sağa doğru yeni yıllar, burada herhalde bir önceki yılın 31 Aralık'ı vardır. Sonra bir anda tercihinize göre İ.S veya M.S 1 Ocak'a atlıyorsunuz ve bundan önceki yıl, bundan önceki yıl yine tercihinize göre İ.Ö 1 veya M.Ö 1 oluyor. Gördüğümüz gibi bu şemada 0 yılı yok. Vurgulamak istediğim son şey, belki bunu siz de fark etmişsinizdir, burada ne kadar büyük bir rakam varsa tarihte o kadar geriye gideceğimizdir. Çünkü bu İsa'nın teoriye göre doğumundan kaç yıl öncesine gideceğinizi gösteriyor ve tabii burada ne kadar büyük rakam olursa aynı şekilde geleceğe o kadar gidiyorsunuz demek. Plato'nun doğumu ve Kolomb'un yeni dünyayı bulmak amacıyla Atlantik'e çıktığı yolculuğu arasında kaç yıl olduğunu hesaplamak isterseniz İsa'nın teorik doğum tarihinden 428 yılı bir kenara alıp Bu sayıyı Kolomb'un denize açılmasına kadar olan 1492 yılı da alırım dersiniz ve toplam yıl sayısı. ve toplam yıl sayısı da bize aradaki zamanı verir. Şuraya yazalım Plato'nun doğumundan İsa'ya kadar olan 428 yıl ve Kolomb için geçen 1492 yıl daha. 8, 2 daha, 10. Gördüğünüz gibi videoya biraz hareket eklemek istiyorum. 2, artı, 9, 11 bir elde vardı 12. Ve elde var 9. 1, artı, 4, artı, 4 eşittir 8 bir de elde vardı 9 bir de buradan eklersek. Sonuç olarak Plato'nun doğumu ve Kolomb'un Atlantik'e yolculuğu arasında 1920 yıl bulunuyor.