Ana içerik
Ünite: Yıldızlar, Karadelikler ve Galaksiler
Yıldızlar, boşlukta süzülen maddenin kütleçekimi sebebiyle bir araya toplanarak, füzyon gerçekleştirebilecek kadar yoğun hale gelmesiyle ortaya çıkarlar. Bu maddenin niteliğine ve niceliğine göre, yıldızlar, süpernovalardan nötron yıldızlarına, hatta karadeliklere kadar çeşitli cisimlere dönüşebilirler.
Bu ders ile yıldızların yaşamlarını keşfedecek ve gerçekliğimizin muazzam tuhaflığını takdir edeceksiniz.
Bu bölümdeki konular:
Kuasarlar evrendeki en parlak cisimlerdir. Bunlardan gelen gama ışınları bir güneş sistemini mahvedebilir (Ör: yaşamı yok etmek). Bu cisimler ile ilgili ne düşünüyoruz? Neden bunlardan yakınımızda yok (ki buna şükretmeliyiz)? Bize evrenin 1 milyar yıl ve daha önceki haline dair bir şeyler söyleyebilirler mi?
Yıldızlara olan uzaklıklar hakkında çok konuştuk, ancak bunları nereden biliyoruz? Dünya'nın yörüngesinde bulunduğu farklı noktalara göre bir yıldızın ne kadar yer değiştirdiğini veren yıldızsal ıraklık açısı, yıldızların uzaklıklarını ölçmemize yarayan en eski yöntemdir.
Bu yöntem hassas cihazlarla bile "komşu" yıldızlar (Ör: Galaksimizin bizim de içinde bulunduğumuz parçasındakiler) için işe yarardır. Daha da uzaktakileri ölçebilmek için, sefe değişkenlerine (başka bir dersin konusu) bakmamız gerekir.
Yıldızsal ıraklık açısı, "komşu" yıldızlar için kullanılabilir, fakat daha uzaktakilerin mesafesini ölçmek istiyorsak ne olacak? İşte bu ders bizlere burada işe yarayacak bir yıldız türünü gösterecek. Sefeler diğer galaksilerden de görülebilen büyük, parlak ve değişken yıldızlardır. Ne kadar parlak olmaları gerektiğini ve parlaklıklarına göre ne kadar uzakta olduklarını ölçmeyi biliyoruz.