Diyot

bu diyot ilk yarı iletken ve son derece de önemli bir araçtır ve diğer tüm yarı iletkenlerin diyotların dan yapıldığını da hemen söylemek istiyorum ekranda satın da alabileceğiniz bir diyot ait bir resim var diyot camdan yapılmış bir devre elemanıdır ve bir uçtan diğerine uzunluğu 4 milimetredir içinde işte Tam da burada silikondan yapılma bir çift bulunur bu cihaz bir diyot olarak üretilir Peki ama diyotun ne anlama geldiğini biliyor muyuz diyo takımın tek bir yönde akmasını sağlayan bir cihazdır yani diğer yönde akım olmaz diyot için kullanılan Sembol de buna benzer Burada gördüğünüz okul ucuna benzeyen kısım akımın yönünü gösterir diyordun nasıl çalıştığını anlayabilmek için akım voltaj ailesinden yardım alabiliriz buna akım-gerilim eğrisi de diyebiliriz bu Eğer şu an bu olmadığımız bir teknoloji üretilen kusursuz bir diyot olsaydı ters yönde diyotta ki voltaj yani gelelim negatif olurdu onu buradan gerilim olarak işaret diyorum Evet eğer diyotta ki gerilim negatif olsaydı yani buradaki bağlantı ucunun gerilimi buradaki den yüksek olsaydı geçen akım sıfır olurdu ve pozitif gerilmeler içinde diyot bir tel gibi görünür Bunun diyotun 0 numaralı modeli olduğunu düşünebiliriz diyot üretimi yapılırken Az önce bahsettiğim kusursuz diyotları elde etmemiz mümkün değildir Özellikle de silikondan yapılma bir diyet söz konusuysa bunu da 1 numaralı model olarak adlandırıldı mum silikon bir yol çok az pozitif olan bir akımını iletmez sonra bu şekilde yükselir ve Burası yaklaşık olarak 0,6 volta eşittir programımız çoğu Basit devre için bu bir diyota ait iyi bir akım gerilemeye birisidir bu çok küçük bir hatırlatmada yapayım rezistansların yani dirençlerin akım-gerilim eğrilerinden bahsederken eğri buna benzer sıfırdan geçen ve sabit eğimli olan bir doğru Bu yüzden de diyotun tamamen Farklı bir cihaz olduğunu Yani buradan da Anlaşılacağı gibi doğrusal olmayan bir cihaz olduğunu söyleyebiliriz şimdi şuraya geçeyim ve size yeni modeli göstereyim bu sık sık kullanılan bir diyot modelidir işimizi kolaylaştırmak için burada iki numaralı model adı verilir bu devreleri ya da diyotları simüle etmek istediğimizde kullandığımız modellerden dir ve bundan biraz daha ayrıntılı bir biçimde bahsetmek istiyorum elimizde bir diyot olduğunu ve bunun akım-gerilim eğrisinin neye benzediğini bulmak istediğimizi düşünelim bu durumda kendime gerilim üretecek bir kutu bir güç kaynağı bulur bir de akımı okuyacak bir cihaz bu ampermetre Bu da boltaş kaynağı bunları bu şekilde birbirine bağlayacağız ve bu cihazların Bu akım ve gerilim değerlerini okuyacak ve Bir akım gerilim eğrisi elde edeceğiz elimizdeki ilk gerilim değeri sıfır buraya denk geliyor bu andaki akımı da sıfır olarak ölçeceğim olmuyor çünkü Eğer böyle Olmazsa bu güç üretiyor dur ve Bodrum işlerimizi Bozar gerilimi biraz artırdığında hala kim yok 0,1 ya da 0,2 volt olduğunda da 0,6 Volt ulaştığımızda ne olur Bakalım bu arada buraya diyotun gerilimi için ve de yazalım buraya da aynı şekilde Evet diyotun gerilimi yaklaşık olarak 0,6 volt olduğunda akımın artmaya başladığını görüyoruz 5 miliampere çıkıyor sonra biraz daha yükseliyor ve 10 lira amper oluyor ve erinin bu kısmındaki tüm noktaları da bu şekilde gösterebiliriz şimdi buraya geri dönüyorum ve gerilimi diğer yönü okumak için değiştiriyor bu gerilim ekseninde bu yönde bu çiçeğimiz anlamına geliyor bu durumda ampermetre miz sıfır amperli gösterecek 000 Böylelikle evinin bu kısmı da elde etmiş oluyoruz son olarak gerileme çok büyük ve negatif yaptığımızda da mesela -50 voltluk bir değerden bahsedelim yani Bu noktadan Evet bu durumda son derece Keskin bir biçimde yükselen Bir akım görebiliriz bu şekilde devam eder ve buna da kırılma voltajı yada Diğer adıyla belverme gerilimi adı verilir ve bere olarak gösterilir silikon diyotlar için -50 volt tipik bir kırılma voltajı değeridir Bu arada buradaki işaretle eksenin bir kısmını kısalttı ımızı gösteriyor yani burada -1 volt vardı Burası da yaklaşık olarak -2 boktur ve sonra birdenbire -50 volta geliyoruz ve -50 volta da kırılma gerçekleşiyor diyotlara çoğunlukla artı ve eksi bir volt arasında kullandığı ve hemen ekip diyorsun akım-gerilim özelliklerini İşte bu şekilde bulabiliriz ve erinin bu kısmını Evet bunu bir denklemle model diyebiliriz bahsettiğim denklemde buna benzeyen bir denklem olur diyorsun akım-gerilim denklemini diyot için bir nevi on yasası gibi düşünebilirsiniz iyi eşittir ös Bu akım oluyor çarpı e üzeri q Yani bir elektronun yükü çarpı ve de yani diyotun gerilimi bölümü Kate -1 K botman sabit i.t.d. cihazın Kelvin cinsinden ölçülen sıcaklığı dır Evet bu denkleme eğrinin bu kısmına Uyar şimdi bunları birer birer incelir ise doyma akımıdır not ediyorum doyma akımı silikon için bu yaklaşık 10 üzeri -12 amperlik Yani bir piko amperlik bir değere sahiptir kutunun elektronun yükü olduğunu söylemiştim ve bu da 1,600 iki çarpı 10 üzeri eksi 39 Kolombiya eşittir ve de diyotun voltajı Yani gelir miydi kanun bozma sabit olduğunu söylemiştik bu genelde küçük k harfi ile gösterilir ve 1,38 X10 üzeri -23 şu bölü kendine eşittir ve son olarak TSK Ben cinsinden ölçülen sıcaklık tır bu kaysa büyük kalacak Kelvin mutlak sıcaklık ölçü İyidir sıfır kendin -273 santigrat dereceye eşittir başka bir deyişle çok ama çok soğuk Evet bu diyot denklemi bu diyot akım-gerilim denklemine ı ve denklemi de deniyor üste bir formda olduğunu fark etmiş olmalısınız grafiğe baktığımızda bunun Üstel bir ehli gibi görmediğini düşünüyor olabilirsiniz Ama bu grafiğin ölçeği ile alakalı bir durumdur ne demek istediğimi yani buradaki üste ifadeyi nasıl görebileceğimiz iki grafiğin orjinaline yaklaşarak göstereceğim bu arada senin ne olduğunu da göreceğiz de bu videoya yazalım iyi eşittir ös çarpı Ee üzeri kutu çarpımı ve de bölü kat -1 Evet bu da grafiğin çok ama çok yakından alınmış bir görüntüsü ölçeği neredeyse onda bire getirdik mesela Burası bir voltun onda biri Burası da 10 üzeri eksi 3 yerine piko amper cinsinden yani onu üzere eksi 12amper bunun üstler bireye daha çok benzediğini söyleyebiliriz Öyle değil mi burada gerilim negatiften ters yönde Küçük Bir akım var ve bu ise olarak adlandırdığımız Akın diyotta negatif yönde akıyor denkleme baktığımızda ve negatif olduğunda bu Terim bire göre çok ama çok küçük bir değer alır ve geriye ısı çarpı bir kalır grafiğin bu kısmını gördüğünüz şey de bu zaten çok ama çok küçük bir takımdan bahsediyoruz ve bu akımı çoğu zaman görmezden gelip sıfır olarak değerlendirebiliriz ve bir diyotu devreye geldiğimizde de içinde doğrusal olmayan diyotlar olan devreleri nasıl çözeceğim izle göreceğiz abone ol