Eğer bu mesajı görüyorsanız, web sitemizde dış kaynakları yükleme sorunu yaşıyoruz demektir.

If you're behind a web filter, please make sure that the domains *.kastatic.org and *.kasandbox.org are unblocked.

Ana içerik

İnmeyi Önlemenin Yolları

Tıp ve sağlıkla ilgili içerik için, http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine MCAT içeriği için de http://www.khanacademy.org/test-prep/mcat web sitelerinden bizi ziyaret edebilirsiniz. Bu videolar tıbbi tavsiye niteliğinde olmayıp sadece bilgilendirme amaçlıdır. Videolar kesinlikle tıbbi tavsiye, tedavi ve teşhis amaçlı kullanılmamalıdır. Sağlık sorunlarınızla ilgili her zaman bir doktora başvuruda bulunun. Khan Academy’de izlediğiniz videolar sonucu, doktor tavsiyelerini görmezden gelmeyin ya da doktora gitmekte gecikmeyin. Orijinal video Vishal Punwani tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Sen hiç ilmeğe geçirmemek istediğinizi tahmin edebiliyor Eğer ilmeğe geçirdiyseniz de bu inmenin geçirdiniz ilk ve son inme olmasını yani başka bir ilmeğe geçirmek istemeyeceğini düşünüyorum Peki acaba inmeyi engellemenin yolları var mıdır inme geçirme riskinin nasıl azaltabiliriz Sonuçta inme nelerin çoğunluğunun önlenebileceğini biliyoruz bu durumu bir sınıflandırma yaparak adlandırmak istiyorum ilmeği yaşam tarzımıza bazı değişiklikler yaparak ilaç kullanarak ya da cerrahi müdahalelerle engelleyebiliriz Evet şimdi Gelin bu sınıflandırma üzerinden gidip bu yöntemlerin ilmeği nasıl engelleyebileceği hakkında konuşalım Bu arada bu sınıflara dahil olarak yapılabilecek her şeyden değil yalnızca en önemlilerinden bahsedeceğim yaşam tarzı ile başlamak Gerekirse burada ilk olarak Tansu bu kontrol altında tutulmasından Daha doğrusu düşürülmesinden bahsedeceğim Neden Çünkü Yüksek tansiyon ya da kan basıncı kan damarlarınızı hasar vererek inmenin gerçekleşmesini kolaylaştırır Hatta Yüksek tansiyon ilmenin en önemli risk faktörüdür diyebiliriz ve yaşam tarzımı söz konusu olduğunda tansiyonumuzu düşünmek için yapabileceğimiz birkaç şey vardır düzenli olarak egzersiz yapmak kardiyovasküler sistemi güçlendirici için tansiyonumuzu düşürebilir Buna ek olarak tuz tüketimini azaltmak da tansiyonumuzu düşürür çünkü yüksek miktarda tuz kan damarlarımızda daha çok su birikmesi demektir Bu da haliyle Yüksek tansiyon anlamına gelir alkol tüketimini azaltmak da yine aynı şekilde tansiyonumuzu düşünen yaşam tarzı değişiklikleri arasındadır yaşam tarzı üstüne buza Bir de sigarayı eklemek istiyorum Evet ilmek söz konusu olduğunda sigara kullanmıyorum O çok ama çok önemlidir Hatta ve hatta sigara kullanmak ve tansiyonun kontrol altında olmaması inme riskini arttıran en önemli iki faktördür sigara kullanmak damarlarımıza zarar verir ve tansiyonu artırır Kısacası sigara kullanmak Gerçekten de çok kötü bir şeydir Anlaştık mı devam edelim kilomuza dikkat etmekte önemlidir Bu fiziksel olarak her gün aktif olmak demektir bir ister her gün yürüyüş yaparak ister köpeğinizi gezdirerek isterseniz de torunlarınıza oyun oynayarak Kısacası yaşınız için doğru bir biçimde fiziksel olarak aktif olabilirsiniz buraya sağlıklı beslenmeyi de eklemek istiyorum sebze ve meyve tüketimini arttırmak trans yağ ve Doymuş yağlardan uzak durmak gibi araştırmalar insanların ideal kilolarında ve sağlıklı bir bel çevresi ölçüsünde sahip olmalarının ilme ve kalp krizinin de aralarında olduğu damar hastalıklarına öne bu çok önemli olduklarını kanıtlamıştır Bu anlamda Sağlıklı beslenmek ve egzersiz yapmak kolesterol seviyesini ve tansiyonu kontrol altında tutmamıza yardımcı olurlar son olarak bir de diğer rahatsızlıkların tedavi edilmesi eklemek istiyor Çünkü bu rahatsızlıkların bazıları bağımsız olarak ilmeğe geçirme riskini arttırıyor olabilirler Örneğin Eğer diyabet hastasıysanız kan şekerini kontrol altında tutmalısınız bunu sağlıklı beslenme egzersiz ve ilaçlarla yapabilirsiniz Çünkü Kan şekerinin dengelenmesi Kandaki lipit dengesini bozarak kan damarlarına zarar verir ve bu da ilmek riskinizi artırır sırada ilaç kullanımı kategorisi var ilmek riskini azaltmak ya da önlemek için kullanılabilecek 4 Ana ilaç grubu vardır tansiyonu düşüren ilaçlarla başlamak istiyorum yaşam tarzında yapılacak değişikliklerle tansiyonu düşürmek dururken kim ilaç kullanmak ister ki diye düşünüyor yok ama eğer yaşam tarzında yapılacak değişiklik yeterli değilse Doktorunuz hem istemek hem de hemorajik inme riskini azaltacak ilaçlar kullanmanızı isteyebilir Bunlara örnek olarak ace inhibitörleri olarak da adlandırılan Kan damarlarını gevşeterek kan hacmi düşüren ve dolayısıyla tansiyonu düşüren ilaçları verebiliriz ikinci olarak Antep laset ilaçlardan bahsedelim Örneğin aspiri anti platelet ilaçlar kanımızda kan pıhtılarının olur olmadık miktarlarda oluşmasını engelleyerek mesela Aspirin gibi ilaçlar trombositlerin gruplar halinde bir araya gelerek Trombosit kümeleri oluşmaları engeller pıhtının Bir önceki versiyonu gibi olan bu ufak Trombosit kümeleri ne kadar az olursa kan akışında o kadar az pıhtı oluşur ve bunların birinin gidip de beyin damarlarımızdan birini tıkama riski azalır Öyle değil mi anti plateletler gibi çalışan antikoagülanlar dan da Bu vatanın isimli çok sık kullanılan antikoagülan ilacı duymuş olabilirsiniz Bu ilaçlar kan pıhtısı oluşumunda kullanılan bazı proteinlerin üretimini azaltarak var olan piyasaların daha fazla büyümesini Önler Çünkü bunun için yeteri sayıda protein yoktur Bunlar ayrıca yeni pıhtılarının oluşmasını da engeller inme riskini azaltmak için kullanılabilecek son ilaç grubu lipit düşürücü ilaçlardır bu ilaçlardan kolesterol düşürücü ilaçlar olarak bahsedildiğini de duymuş olabilirsiniz bu kategori altında farklı şekillerde işleyen farklı ilaçlar vardır Örneğin statinler karaciğerin kolesterol üretimini azaltır burada örnek olarak reçetelere en sık yazılan statin olan lipit ordan bahsedebiliriz lipit düşürücü ilaçlardan bir diğeri de ezetimib iptir bu ilaç bağırsaklarımızdaki Kolesterolü emerek vücut tarafından geri Em o engeller lipit düşürücü ilaçlar Kandaki lipit seviyesini dengeleyerek inme riskini azaltır bu listeye Bir de inmeye sebep olabilecek diğer hastalıkları tedavi eden ilaçları da eklemek istiyorum Örneğin atriyal fibrilasyon bu rahatsızlıkta kalbin kulakçığındaki pıhtılar oluşur ve bu pıhtılar bazen beyne giderek inme oluşmasına sebep olur bu sebeple kulakçıkta oluşacak bir fırtınanın inmeye sebep olmaması için kontrol altında tutulması gerekir Öyle değil mi Evet bu da çoğunlukla Kalp ritmini ya da nabzını kontrol altında tutan ve pıhtılarının oluşmasını engelleyen varfarin gibi antikoagülan ilaçlar bulunur Kısacası inmeye sebep olabilecek diğer rahatsızlıklarında ilaçlar yardımıyla kontrol edilmeleri gerekir son kategori ise inme riskini azaltan cerrahi müdahaleler yani ameliyatlar pıhtılar kolesterol 12 bu aterosklerotik birikimler sebebiyle oluşur ve bunlar genellikle karotis atardamarların dadır aterosklerozun bir sonucu olarak atar damarlarımızda kolesterol ve nekrotik birikintiler oluşur Bu birikintiler den kopan Parçalar da beynimize gelerek buradaki damarlardan birinde tıkanıklığa sebep olur ya da giderek büyüyerek karotis Atar damarın tıkanmasına yol açabilir bu iki durumda Beyne yeterli kan ulaşmasına engelleyeceğim denilmeye sebep olur Bu durumun ilmeği ve sonuçlanmasını engellemek için cerrahlar bu birikime müdahalede bulunabilir içinde aterosklerotik birikim olan karotis atardamarında açılan küçük bir kesik aracılığıyla inmeye sebep olabilecek Bu nekrotik birikinti temizlenebilir bu yönteme karotis endarterektomi adı verilir dirilme riskini düşüren bir başka ameliyat daha var bu ameliyat bu bahsetmiş olduğum plaklarla alakalı karotis plaklar inme riskine bir hala arttırdık larından dolayı eğer Kara testlerde plak birikimi varsa Cerrah damarın içine istenen genişletilebilen bir tüp yerleştirebilir Bu cep damar duvarlarını genişleterek kanın beyne ulaşmasını kolaylaştıracaktır Evet bu yöntemde Damarların içinde birikmiş olan aterosklerotik plakları sıkıştırarak kan akışının devamını sağladığından iskemik inme riskini büyük ölçüde azaltır Evet tansiyonu düşürmek gibi yaşam tarzımızda yapabileceğimiz değişikliklere ek olarak sigara kullanmamak ve kilomuza dikkat etmek değil mi riskini azaltır Bunlara ek olarak antikoagülan ve anti platelet ilaçlar ve cerrahi bazı müdahalelerde inmeyi engelleyen yöntemler arasındadır bu