Basınç-Hacim Döngüsünden Arteriyel Elastansı (Ea) Bulma

Dur bakalım önceki videolarda basınç hacim döngüleri incelemiştik Ancak bu ekranda gördüğünüz formülle uzun zamandır değil medic yani Delta p eşittir kukar Pre formülü bu iki devre arasında ne gibi bir ilişki olduğunu merak ediyor olabilirsiniz Bu videoda işte Bu ilişkiden bahsedeceğiz oldukça ilginç bir konu olduğunu söyleyebilirim videonun sonunda Sizin de benimle aynı fikirde olacağını düşünüyorum ilk olarak arkadaşlar deltanın ne anlama geldiğini bakalım Delta değişim anlamına gelir değişim Burada konumuz basınç bunların hepsini yapsam iyi olur yazıyorum Her şeyi çok net bir şekilde anlatmak istiyorum Çünkü dediğim gibi uzun zamandır bu konuya değinmiştik Bu yüzden bugünkü videoda bu konuyu tekrar etmemizin iyi olacağını düşündüm Yukarıdaki formülü biraz daha farklı bir şekilde yeniden yazıyorum tamam mı buradan da p a ve bu ve değerleri var p ap Evet ve buradaki a harfi arteri yani atar damar anlamına geliyor bu da aslında arter basıncının ifade eden bir değer Daha sonrasında bu değerden damarlardaki basıncı çıkarmamız gerekiyor Bunu şu şekilde düşünebiliriz Kanka tarafından pompalandığı sırada arterlerde yani atar damarlarda basıncın fazla olduğunu söyleyebiliriz pompalanan bu kan Daha sonrasında kılcal damar ve diğer damarların içerisinden geçer Kalbe geri döndüğü sırada basıncı neredeyse sıfır olduğunu söyleyebiliriz basınçtaki bu azalma da iki şeye işaret eder Bunlardan ilki kan dolaşımı kan dolaşımı birim zaman ya da dakikada ki hacim miktarıyla ölçülür birisi arkadaşlar direnç yani R değeri direnci ifade ediyor bordo Dolayısıyla basınç miktarındaki azalmanın kan dolaşımı çarpı direnci eşit olacağını Ya aslında kan dolaşımını da parçalarını ayırabiliriz kan dolaşımı Atım hacmine eşittir atın hacmi de bir kalp atışı'ndaki hacim miktarını ifade eder bunu da aslında bir dakika içinde görülen kalp atışı miktarıyla çarpıyoruz genelde bu değeri de kalp atış hızı olarak adlandırabiliriz değil mi yani Örneğin mesela birine kalp atış hızının kaç olduğunu sorduğumda genelde dakikada 60 veya 100 Atım şeklinde cevap verilebilir değil mi yani öyle cevap verilen 60 80 100 Bu da işte arkadaşlar kalp atış hızını ifade ediyor Daha sonrasında Bu değerin tamamını dirençle çarparak basınçtaki değişimi bulabiliriz Bu yukarıda yazdığım belka pek Uçar Pre değerini eşittir formülün açılmış hali işte şimdi burada biraz yatsam iyi olacak şimdi de bu formülü bir basınç hacim döngüsü içerisinde gösterelim bunun bir basınç hacim döngüsü olduğunu varsayalım her şey daha bu için oldukça düzgün çizmeye çalışıyorum al tek sen de bu yöne doğru giden hacim değerimiz var basınç değeri de bu şekilde yukarı doğru uzanan eksenin üzerinde bu sol karıncığı gösteren bir grafik Dolayısıyla buraya Seka yazabiliriz bunu aklımıza tutsak iyi oldu tamam mı buraya iki doğru çizmemiz gerekiyor ilkini çizelim bu çizdiğimiz sistos sonu basınç hacim ilişkisini gösteriyor buna özellikle dikkat etmenizi istiyorum diğeri de diyastol sonu basınç acım ilişkisini gösteriyor Şimdi de hızlıca basınç acım döngüsünü çiziniz buraya Evet basınç hacim döngüsünü bu şekilde gösterebiliriz döngünün ilk başta aşağı Daha sonrasında da yukarı doğru gittiğini varsayalım hızlıca çizdim çok iyi görünüyorsa Kusura bakmayın lütfen dediğim gibi bunun basınç hacim döngüsü olduğunu anlasak yeter Peki bu döngüye bakarak formülü nasıl çözebiliriz bu döngü formülle ilgili bize herhangi bir bilgi veriyor E tabii ki veriyor bunun için basınç acım döngüsüne bakarak birkaç varsayımda bulunmamız gerekecek ancak unutmayın burada sol karıncık basıncına bakıyoruz Yukarıdaki formül arter basıncı ile ilgiliydi ancak kanın dışarı atıldığı esnada sol karıncıkta ki basıncın arter basıncı ile neredeyse eşit olduğu sonucuna varabiliriz Yani kan sol karıncıktan çıkarken sol karıncık ve büyük damarlardan biri olan Aort arasında devamlı bir boşluk olduğunu söyleyebiliriz dediğim gibi bu kanın dışarıya atıldığı esnada geçerli olan bir durum Dolayısıyla basınç hacim döngüsünde bu İki nokta arasındaki kısım kanın dışarıya atıldığı süreci ifade eder Yani arter basıncıyla sol karıncıkta ki basıncı neredeyse eşit olduğunu belirtmemiz mümkün bunu bir adım daha öteye taşıyalım gelin burada çok fazla sayı ile uğraşmanıza gerek yok el bir tek bir sayı olması yeterli denklemi çözmek için tek bir sayıyı ihtiyacımız var peki bu sayıyı nasıl bulabiliriz bu noktada bir varsayımda daha olmamız gerekiyor Daha öncesinde kanın dışarıya atıldığı esnada bu iki değerin aynı olduğunu belirtmiştik Dolayısıyla arter basıncının Aslında ortalama basıncı eşit olduğunu söyleyemez miyiz arkadaşlar yani bunun ortalama arter basınca eşit olduğu sonucuna varabiliriz değil mi Bunu Aslında öncesinde de yapmıştık elimizde iki değer var üste sistolik değeri görüyoruz sistolik değer aşağıda ise diyastolik değerimiz var Yani bu diyastolik değer bu değerleri kullanarak ortalama arter basıncı bulabiliriz Bu da bize toplam ortalama basıncı ne olduğu ile ilgili bir fikir verir Aslında bu matematiksel işlemlerle uğraşmanıza gerek yok Bu sayıları alıp formülü yerleştirme müzede gerek yok arter basıncının Ne oldu ile ilgili ne demek için basınç hacim döngüsünden sadece tek bir değere ihtiyacımız var hatırlarsanız denklemde arter basıncının ne olduğunu bulmamız gerekiyordu bunun için Örneğin bu noktaya alabiliriz Bu nokta sisto sonundaki basıncı ifade eder Peki sistem sonundaki basınç tam olarak neyi gösterir Aslında bu değerin sistolik basınç da diyastolik basınç arasında bir sayı çıkacağını tahmin edebiliriz ihtiyacımız olan da tam olarak budur Dolayısıyla bu formülde toplam sistem sonu basıncını kullanabiliriz varsayımlar listemize ekleyecek bir şey daha bulduk burada sistos sonu basıncını bularak Arter basınç değerini bulabileceğimizi var saymış olduk Yani bu değeri kullanabiliriz Çünkü bu değeri kolayca bulmamız mümkün Şimdi de üçüncü varsayıma geçelim söz veriyorum liste çok uzun değil Arkadaşlar merak etmeyin 3. varsayım Venöz basınç yani ve damar basıncı ile ilgili birisi Store basıncının Burada bir yerde olduğunu söylemiştik yani 90-100 arası bir yerde Belki biraz daha fazla olabilir Buna göre zeno's basınç kaç olur Bunun 35 arası bir değer olduğunu tahmin edebiliriz yani oldukça küçük bir sayı Venöz basınç artar basıncın a kıyasla bu kadar azsa Aslında bu değeri sıfır olarak da alabiliriz Çünkü diğer değer o kadar büyük ki bu değerden 3 veya 5 gibi çok küçük bir sayıyı çıkarmak çok da büyük bir değişikliğe neden olmaz bu nedenle en az basıncı burada sıfır olarak alabiliriz Bu değeri sıfır olarak aldığımıza göre formüle yazmasak da olur çünkü bir şey den 0 a çıkardığımızda sonuç değişmez işte Buda üçüncü var sayımızda bu varsayımlar sayesinde formülde istenen değeri daha rahat bulabiliriz Şimdi de bu varsayımlardan yararlanarak formülü müziği Ne yazalım burada biraz yatsam iyi olacak sisto sonu basıncı eksi 00 yazmamıza gerek yok Dolayısıyla sisto sonu basıncı eşittir Atım hacmi çarpı kalp atış hızı çarpı direnç denklemin her iki tarafınıda Atım hacmine bölelim Bu ikisi birbirini götürür Şimdi de denklemi son haline bakalım bunun için farklı renk kullansam daha iyi Evet sistos onu basıncı bölü Atım hacmi eşittir kalp atış hızı çarpı direnç aslında burada formül yeniden yazarak denklemi sadeleştir dik bu formülü bakıp hala ya peki şimdi nasıl oldu Ne oldu benim ne işime yarayacak gibi düşünüyor olabilirsiniz ekranda biraz yer açalım diyelim Evet bu sırada sizde grafiği bir kez daha inceleyin lütfen bakalım dikkatinizi çeken bir nokta olacak mı bu aslında biraz bilmece gibi bakalım yeni yazdığımız bu denklemin işimiz ne diyeceğini tahmin edebilecek misiniz size Düşünmeniz için biraz zaman vermek istiyorum Bakalım dikkatinizi çeken bir şey bulabilecek misiniz Biz grafiği de sildim buraya değerleri yeniden yazalım düşünmek için biraz daha zamanınız olsun Böylece Evet öncesinde olduğu gibi sistem sonu basıncını bu noktada gösterelim hatırlarsanız bu nokta basınç acım döngüsünün bittiği noktaydı bunun için iki farklı renk kullanacağım çizgi bu şekilde çizebiliriz Burası sistos onu basıncı mez yani buradaki değere eşit Ayrıca burada da bir çizgimiz var bu İki nokta arasındaki kısımda Atım hacmi ifade eder Yani buradaki değeri şu anda grafikte hem Sistem sonra basıncını hem de Atım hacmi görebiliyoruz Peki birini diğerine bölersek ne olur basıncı hacib ölmekten bahsediyorum bu oldukça tanıdık gelmiş olabilir değil mi Çünkü basınç böyle hacim aslında elastan var yani esnekliği ifade eder Bu doğruyu da ekleyelim Bu da arterial elastance olarak adlandırılır burada bu ifadeyi kullanıyoruz Çünkü Basınç ve hacim aynı birim cinsinden ifade edilebilir bu değerde büyük eve küçük a şeklinde gösterilir bu iki çizginin kesiştiği nokta sistem sonu basıncını ifade eder Böylece damarlar arasında bir ilişki kurmuş olduk burada damarlarda kan kan dolaşımı direnç ve basıncı değişiminden bahsediyorum bunun içinde daha öncesinde sadece sol karıncık ile ilgili olduğunu düşündüğümüz basınç hacim döngüsünü kullanmayı başardık Bu döngünün bize sol karıncıkta olup bitenden daha fazlasını anlattığını söyleyebiliriz dediğim gibi bu döngüyü damarlarda olup bitenler hakkında bilgi sahibi olmak için de kullanabiliriz buradaki doğru yani eğer thereal elastans doğrusuna Önümüzdeki videolarda değineceğiz Bu sayede grafikte yer alan tüm bu bitkilerin ne kadar çok işimize yarayabilecek mi daha iyi kavga Bileceksiniz bu abone ol