Ana içerik
Sağlık ve Tıp
Konu: Sağlık ve Tıp > Ünite 2
Ders 8: Kalp Depolarizasyonu- Zar Potansiyeli (1. Bölüm)
- Zar Potansiyeli (2. Bölüm)
- Geçirgenlik ve Zar Potansiyelleri
- Kalp Atışını Düzenleyici (Pacemaker) Hücrelerdeki Aksiyon Potansiyeli
- Kardiyak Miyositlerdeki Aksiyon Potansiyeli
- Kalp Konsantrasyon Gradyanlarının Tekrar Düzenlenmesi
- Kalbin Elektrik Sistemi
- Kalpten Geçen Depolarizasyon Dalgaları
- Kalp Atım Hızını Korumak için Hücrelerin Yarışması
- Kalp Atışları Üzerine
- Kalbe Yeni Bir Bakış Açısı
© 2023 Khan AcademyKullanım ŞartlarıGizlilik PolitikasıÇerez Politikası
Kalp Konsantrasyon Gradyanlarının Tekrar Düzenlenmesi
Aksiyon potansiyeli oluştuktan sonra, kalp hücrelerinin iyonların konsantrasyon gradyanlarını düzenlemek için enerjilerini nasıl kullandıklarını öğrenmek ister misiniz? Rishi, Khan Academy'de çalışan, bulaşıcı çocuk hastalıkları üzerine uzmanlaşmış bir doktordur. Orijinal video Rishi Desai tarafından hazırlanmıştır.
Tartışmaya katılmak ister misiniz?
Henüz gönderi yok.
Video açıklaması
bu iki tip hücreyi karşılaştırmak istiyorum Kalp atışını düzenleyen hücreler ve mi o sipler kalp atışını düzenleyen ve kendi kendine impuls çıkarabilen kas hücrelerine Tıp dilinde pes Maker İngilizce'de olduğu gibi peysmeyker ücretlerden diyor arkadaşlar şimdi bu hücrelerle miyozitler arasındaki ilgi çekici benzerlikleri ve farklılıkları beraber inceleyeceğiz bu eksene milivolt ölçeğini yerleştirelim Burası pozitif de burası da negatif aynı şeyi buraya da çiziyorum soldaki Kalp atışını düzenleyen hücrelere sağ taraftaki de mi o sitelere ait olacak bak isterseniz Kalp atışını düzenleyen hücrelerle başlayalım Bu hücrelerin eksi 60'lık bir potansiyel ile başlayıp sonra da arttığını biliyoruz aksiyon Eve gittiğinde ise ki bu noktaya daha büyük bir hızla ilerlediğini de biliyoruz yeniden aşağı yönlü bir hareket başlıyordu sürekli tekrarlanan hareketlilik buydu bu tarafa da miyosit yani kalp kası hücrelerini koyacağız demiştik kalbin en ağır işçileri bu hücrelerdir ne kadar büyük bir yükleri olduğunu Sanırım siz de tahmin ediyorsunuzdur biyositler biraz daha negatif bir noktadan yaklaşık olarak eksi 90'dan başlarlar başlangıçta Daha düz bir hareketlilik vardır aksiyon potansiyeli ne eriştiğinde ise Kalp atışını düzenleyen hücrelere göre çok daha büyük bir hızla artmaya başlar Farkın ne kadar büyük olduğunu görüyorsunuz değil mi bu noktada aşağıya doğru yöneldiğinde yani potasyum sızmaya başladığındaki potasyum ve kalsiyum Bu esnada birbirlerinden geldiklerinde unutmamalıyız Bu yüzden de bu düzlüğe gir bu potasyum Galip geldiğinde R polarizasyon gerçekleşiyor ve başladığımız yere geri dönüyoruz Evet bunların yaklaşık olarak bu şekilde olacaklarını söyleyebiliriz Kendime biraz Yar açayım çünkü şimdi bu hücreleri çizeceğim Bu Kalp atışını düzenleyen hücre Bu da miyosit olsun boyutlarını benzer çizmemin sebebi neler olup bittiğini Biraz daha açık olarak görebilmek Kalp atışını düzenleyen hücrenin başına gelen ilk şey neydi membran potansiyeli artarken içeriye sodyum girişi vardı Öyle değil mi sodyum gelişini göstermek için bunları çiziyorum sodyum içeriye girdiğinde potansiyelde büyük bir hızla artıyordu bunun içinde beyaz renkli bol taşkapılı kanalları çizeceğim Buradan da büyük çoğunlukla kalsiyum girişi olacak küçük bir detaya dikkatinizi ve sodyum ya da kalsiyum girişi var dediğimde hücreye giren ya da çıkan tek iyi onun Bunlar olmadığını bilmelisiniz Evet sodyum girişi olduğunda hücrenin en çok sodyuma geçirgen olduğunu ancak Giriş çıkış yapan tek iyi onun bu olmadığını düşüneceğiz düşünmemiz gerekiyor yani Tamam mı Hatta evre 4 te sodyum girişi olduğunda diğer iyonların hücreden çıktıklarını da biliyoruz bunu aklınızdan lütfen çıkarmayı tamam mı Tekbir iyi ondan bahsederken Aslında o anda birden fazla yoğun aksiyon halinde olabileceğini unutmamalıyız her şeyin daha net olduğundan emin olmak için mecbur böyle bir basitleştirme yapıyor Ne yapalım Evet peki sonra Neler oluyordu burada voltaj kapını başka bir kanal daha var ve Buradan da potasyum çıkışı oluyor potasyum hücreden ayrılıyor dedik Her şeyin açık olması için buraya evreleri de ne demek istiyorum Burası 4 Burası sıfır Bu da 3'ü çevre 4'te başlıca iyon sodyum dur sıfırıncı evrede kalsiyum evre 3D ise potasyum olacak biyositler de ise en önemli aksiyon potasyumun hücreden çıkışıdır Bu yüzden de başlıca yon potasyum dur bu membran potansiyeli de etki eden budur aksiyon potansiyelini gelince bol taşkapılı kanalları beyazla çizeceğim demiştim Öyle değil mi hücreye sodyum girişi var evre Bir de gerileme duyarlı potasyum kanalları devreye giriyor Aynen Buradaki gibi hücrenin üzerindeki kanallar gibi Evet potasyum Buradan da çıkıyor ama bunlar voltaj kapalı kanallar yani voltaja bağlı olarak açılıyor ve kapanıyorlar buraya da diğer iyon olan kalsiyumu çizim bu karşılığında hücreye giriyor diğer hücre için yaptığımızı miyosit içinde yapıp evrelerinde not edelim mi arkadaşlar Evet burası bu evre 4 Burası 0123 buradaki Potasyum hangi evrede yer alıyor potasyum evre 4'teki başlıca iyon dur aksiyon potansiyeli sırasında ise sodyum girişi var voltaj kapalı potasyum kanalları evre 1 2 ve 3 de aktifler bu kanalların en önemli özelliği budur ve bunlar aynı kanal sınıfına ait değillerdir poltaş kapalı potasyum kanalları birden fazla evrede devreye girerler karşıyım ise evre 2'de olacak bak hangi kanalların hangi evrelerde aktif olduğunu ve aksiyon potansiyelleri ne bu şekilde Kay karşılaştırmış olduk Evet şu ben size söylemek istediğin başka bir şey daha var biyositler in içinde sarkoplazmik retikulum adı verilen bir organel vardır Bu arada aynı durum Kalp atışını düzenleyen hücreler için de geçerlidir ama daha az oranda Çünkü bu organelin rolüne olduğu çok da açık değildir Ben sarkoplazmik retikulum Bu bir büyüteç gibi düşünüyorum Hemen not edeyim sarkoplazmik retikulum bunun kısaca Sere olarak not edildiğini de görebilirsiniz büyüteç dedim ama bununla ne demek istediğimi biraz daha açıklayayım şimdi sarkoplazmik retikulum hücrenin içinde bulunan organellerden biri ve aslına bakarsanız bunun bir kalsiyum çorbası olduğunu düşünebiliriz Evet doğru duydunuz içinde kalsiyum bulunan bir torbadan bahsediyorum sarkoplazmik retikulum içindeki kalsiyum da burada dururken hücreden hücreye iç da kalsiyum girişi olduğuna dair bir sinyal alıyor kalsiyum hücreye girdiğinde buradaki küçük reseptöre bağlanıyor bağlanma gerçekleştiğinde sarkoplazmik retikulum içindeki karşıyım Hücre içine atılıyor Peki neden yani hücreye zaten kaşığı girişi var Bir de bu ekstra kalsiyum neyin nesi oluyor arkadaşlar değil mi bu torba yani sarkoplazmik retikulum çok kısa bir sürede boşaltılabilir dediği için dışarıdan çok az sayıda iyonun hücreye girmesi yeterlidir bir ücret dışından gelen bir karşıyım bu reseptöre bağlandıktan sonra sarkoplazmik retikulum Hücre içine çok büyük bir miktarda kalsiyum boşaltır büyüteç dememin sebebi de bu aslında yani bu organel bir yerde karışımın etkisini büyütüyor ya da arttırıyor bunu Aklımızdan çıkarmayalım olur mu Özellikle de hücreye dışarıdan kalsiyum girişi olan Emre ikiden bahsederken sarkoplazmik retikulum un bu bu gücü etkisini atmamız gerekiyor Bu videoyu yapmamı amaçlarından biri size Tüm bu iyonlar hücreye girip çıkarken hücrenin her şeyi en başa nasıl döndüre bildiğini anlatabilmek kökü hücrenin bir noktada her şeyi eski haline döndürmek istemesi son derece normal değil mi Öteki türlü dışarıdaki tüm kalsiyum ve sodyum Hücre içine girer ve ücre bu şekilde kaldır öyle değil mi Düşünsenize kalsiyum ve sodyum Hücre içine girmeye potasyum önceden çıkmaya devam ederse Kalp atışını düzenleyen bu hücre için bir noktada artık gradyan web radyandan ve bahsedemeyiz değil mi Evet bu gradyan lar nasıl düzenleniyor dersiniz videonun başlığı da bu zaten değil mi Evet ATP pompalarını hatırlıyor musunuz yine Bazı şeyler ise daha kolay aktarabilmek için pembe pompaların enerji kullandıklarını kabul edeceğiz Anlaştık mı bu da sodyum bu ile dışına atılması demektir bunun sonucunda üç sodyum dışarı atılır iki potasyumda Hücre içine girer Buna ek olarak Burada da Kalsiyum için çok benzer bir iş yapan başka bir pompa vardır Evet bu pompada kalsiyumu hücre dışına çıkarır bir strateji daha var buraya bir pompa daha çiziyorum Evet bu pompada karşıma hücre dışına çıkarır ama enerji kullanmaz bu noktada bu iki saat TP kullanırken Bu nasıl kullanmaz diye düşünüyordu olabilirsiniz size sodyum gradyanı Dersem ne düşünürsünüz sodyumun Hücre içine girmeyi sevdiğini biliyoruz Ayrıca bu pompa bir sodyum grev yanı yaratıyor enerji kullanarak bir sodyum gradyanı oluştura biliyorsak sodyum radyanını kullanarak kalsiyumu dışarıya atabiliriz değil mi Gördüğünüz gibi yoğun meseleleri ile ilgilenen birkaç farklı mekanizma bulunuyor Bu sodyumdan nasıl kurtulacağımızı merak ediyorduk ya o olmaz işte burada bunun için potasyumun hücre ye geri [ __ ] lazım ve hücrede bunu burada gerçekleştiriyor ek olarak ücre içeriye giren kalsiyumdan da bunu kullanarak kurtuluyor Evet ücre iyonları bu şekilde idare ediyor bu Peki ya miyosit burada olan bitenden sonra miyosit nasıl eski haline dönüyor yani gradyanı düzenliyor dersiniz bu hücrenin de iki tane ATP kullanan pompası var bunlarda sodyumu hücre dışına çıkarıyorlar bar hemen çizdiğim 3 sodyum hücre dışına çıkarken iki potasyum Hücre içine giriyor Aynen burada olduğu gibi i Evet problemin bir kısmını çözdük Buna ek olarak Burada bulunan kalsiyum sodyum pompası sayesinde de kalsiyum hücre dışına çıkarken sodyumda Hücre içine alınıyor Evet bu hücre için olanın aynısı Bunun için de geçerli bu ve burada sarkoplazmik retikulum var ve kalsiyum dad olur peki bu kalsiyum nereden geliyor aslına bakarsanız Burada da bir pompa var Onu da buraya çiziyorum ve bu pompada enerji kullanarak içeriye karşın pompalar var Evet membrandaki ne çok benzeyen bir başka mekanizma sayesinde sarkoplazmik retikulum a kalsiyum pompalamak mümkündür görüntüleri de hemen hemen aynıdır ama bu sarkoplazmik retikulum un üzerinde yer alıyor isterseniz her şeyi üzerinden bir kere daha geçelim sodyum bu şekilde Dışarı atılıyor potasyumu geri getirmek için de bunu kullanıyoruz buradan ve buradan içeriye giren kalsiyumu da Bir bakalım nasıl dışarıya atıyorduk buradan dışarıya atılıyor Buradan da sarkoplazmik retikulum içine pompalanıyor Burada da sodyumla değiş tokuş yapılıyor hücrelerinin başladıkları yere geri dönmelerini sağlayan mekanizma İşte bu sonra ve geçirgenliği düşünelim hücreye giren kalsiyumu daha fazla yoksa hücreden atılan kalsiyumu diye düşündüğünüzde burada ki enerji ya da konsantrasyon kullanan mekanizmalardan bahsediyorum Bunlar Genelde aynı oranda çalışırlar aynı durum bunlar için de geçerlidir Evet bunların hepsi Arkadaşlar aynı oranlarla çalışırlar var mesela kalsiyum el ele alalım ay söyleyemedim karşımı geçirgenliğine arttırdığımızda kaşığı girişi artar buradaki kanalı düşünürsek kaşımın geçirgenliğini azalttığımızda da karşı girişi azalır Peki size bir de geçirgenliğin mekanizmasında bir değişiklik yapmadığımı söylesem ve değişen tek şeyin bunun Nasıl ya da ne kadar hızlı çalıştığı olduğunu söylesem ne düşünürsünüz daha ağır çalışmaya başlarsa buradaki yani Hücre içindeki kalsiyum konsantrasyonu artar daha hızlı çalışır için Buradaki tüm kalsiyumu içeriye pompalar ve Hücre içindeki kalsiyum konsantrasyonunu da düşer Yani az önceki durumun tam tersi gerçekleşir bu pompaların Bazal hızlarını değiştirdiğimizde Hücre içindeki Yolları miktarını da değiştirebildiğimiz görüyorsunuz değil mi ve bu da membran potansiyeli üzerinde etkili bir durumdur geçirgenliğin ne olduğunu hangi iyonların hücreye girdiklerini ve çıktıklarını düşündüğümüzde bunun statik olduğunu yani çok fazla değişmediğini kabul ederiz Ama membran ay aday onların konsantrasyonunu düzenleyeceğimiz zaman bu mekanizmaları da değiştirmek mümkündür demek istediğim bu pompaların daha hızlı ya da daha yavaş çalışması iyon miktarı üzerinde etkilidir o