Ana içerik
Sağlık ve Tıp
Konu: Sağlık ve Tıp > Ünite 2
Ders 11: Basınç Hacim Döngüleri- Kalbin Sol Tarafındaki Basınç (1. Bölüm)
- Kalbin Sol Tarafındaki Basınç (2. Bölüm)
- Kalbin Sol Tarafındaki Basınç (3. Bölüm)
- Sol Ventriküler (Karıncık) Basınç ve Zaman
- Sol Ventriküler (Karıncık) Hacim ve Zaman
- Basınç-Hacim Döngüsü Çizimi
- Basınç-Hacim Döngüsünü Anlama
- Diyastol Sonu Basınç-Hacim İlişkisi (EDPVR)
- Sistol Sonu Basınç-Hacim İlişkisi (ESPVR)
- Basınç-Hacim İlişkisini Yeniden Düşünelim
- Ön-Yük (Preload) Nedir?
- Kalbimiz Neden Parçalanmaz?
© 2023 Khan AcademyKullanım ŞartlarıGizlilik PolitikasıÇerez Politikası
Kalbin Sol Tarafındaki Basınç (2. Bölüm)
Kalbin sol tarafındaki basıncın, kalbin her atışıyla birlikte nasıl arttığını ve azaldığını öğrenmek ister misiniz? Rishi, Khan Academy'de çalışan, bulaşıcı çocuk hastalıkları üzerine uzmanlaşmış bir doktordur. Orijinal video Rishi Desai tarafından hazırlanmıştır.
Tartışmaya katılmak ister misiniz?
Henüz gönderi yok.
Video açıklaması
O çok karıncıkta ki ve aorttaki basınçtan Bir önceki videoda bahsettik İsterseniz bir daha çizelim ve kısaca üzerinden geçelim aslına bakarsanız Bir önceki videoyu izlediğinizde bazı önemli noktalara değindi ve bunlarla ilgili kısa açıklamalar verdiğimi hatırlayacaksınız Bu videoda ise Kalbin sol tarafındaki basınç ile ilgili önemli noktaları biraz daha böyle detaylıca incelemek istiyorum arkadaşlar basınç milimetre civa ile ölçülür bunu da not edeyim ki birim açısından net olalım Aort ve sol kapakçıkta ki basıncı bir kere daha çizeceğim demiştim isterseniz Şimdi burada sol karıncık la başlayalım basınç yavaş yavaş artarken sol karıncık ani bir şekilde kasıldığında ise hızlı bir şekilde artmaya başlıyordu sol karıncık gevşemeye başladığında da basınç azalıyordu sol kulakçıktan sol karınca kan dolmaya başladığında da yeniden yükselmeye başlıyordu Evet evet Show karınca hızlı hızlıca böyle bu şekilde özetleyebiliriz bir de Aort var aortu Biraz daha yavaş çizeceğim kan auttan uzaklaşıp vücudumuzun farklı noktalarına dağılıyordu Tam da bu anda durup neler olduğunu biraz daha detaylıca incelemeye Ne dersiniz tam olarak neden bahsettiğimi görmeniz için buraya detaylı bir çizim yapmak istiyorum Burası sol kulakçık Bu da sol karıncık ha ortada buraya çiziyorum buraya çiziyorum derken zaten yeri Burası doğrudan sol karınca bağlı bu şekilde devam ediyor bir yay yapıyor ve burada bir kaç farklı dalda ayrılıyor Burada da bir tane Burada bir tane ve burada bir tane daha da altunyay yaptığı kısımdan ayrılan üç damar vardır şimdi de isimleri yazalım bu Aort bu ve sol kulakçık bu sol karıncık Evet şimdi Ne diyordum Buraya küçük mavi bir ok çizim bana bu anda ne olduğunu söyleyebilir misiniz Biz kalbin kapakları olduğunu da biliyoruz onları da çizeyim Bu mitral kapak Bu da Aort kapağı Evet bunlar da bahsettiğim kapaklar bir mitral kapak kapalı ve uzun zaman önce kapandığını da hatırlıyorsunuz değil mi aslına bakarsanız uzun zaman demek de doğru değil Çünkü kalp söz konusu olduğunda saniyelerde hatta böyle salihlerden bahsediyoruz Arkadaşlar en uzun zaman derken yanlış anlamayın Her neyse şu anda mitral kapağı kapalı olduğunu aklınızda tutmanız yeterli kapalı olduğunu belli etmek için şu şekilde kapatıyorum Evet şimdi daha anlaşılır oldu değil mi kan şu anda bu kapaktan geçemez ve kasılmanın da tam ortasındayız basıncı da bu sarı oklarla gösterelim Sen sol karıncığın katılmasından dolayı basınçta artmakta kasılıyor ve basınç artıyor Peki Size bir soru Aort Kapağı açık mı trafikte mavi Oktan bahsediyorsak Aort kapağı da açık olmamalı basınç hala aortun basıncına eşit olmadığı için kapak da hala kapalı mı Evet iki kapakta kapalı ve sol karıncıkta ki basınç artıyor sol karıncığın basıncı artmaya devam edip de mesela bu noktaya geldiğinde basıncına vurdun basıncından yüksek olduğunu görüyorsunuz değil mi Bunu diğer çizimde de gösterelim burayı biraz sileyim Evet bu kapak açılıyor ve kan bu yönde ilerlemeye başlıyor Tüm bu damarlara da doluyor ve Aort içinde ilerliyor çoğu zaman Aklımızdan çıkan şeylerden biri de aortun uyumlu bir yapıda olmasıdır bunu not etmek 12 a Word basıncının çektiği söz konusu olduğunda bu son derece önemli bir kavram uyumluluk Peki ne demek uyumlu olmak bunu damarın esneme özelliği olarak düşünebilirsiniz damarların esnemesi dediğimizde de ki damarlar isteyebilirler aklımıza gelen şeylerden biri balonlar olacaktır Evet damarlarda balonlar gibi esnektir ler kan aorta doğru ilerlemeye başladığında Aort duvarında dışarıya doğru esnetir Öyle değil mi balon gibi Dediğimden yola çıkarak damar duvarının esnemesinin neye benzediğini gözünüzün önüne getirebilirsiniz bu durumda damar duvarı artık Az önce oldukları gibi değiller yani damar duvarları Az önce oldukları gibi değiller Eslem işlerdir bu şekilde çiziyorum nasıl esnediğini görüyorsunuz değil mi ilginç Öyle değil mi avutur bu kısmı tam da bir balona benzedim esmesine sebep olan şey de sol karıncıktan gelen kan bu Balonda olduğu gibi hava değil tabii ki kan Yani kan damarın şişmesi ya da esnemesini sağlıyor ve damar duvarları esnediğinde out basıncı da artıyor Bu şekilde bakın artıyor sol karıncığın basıncını takip ediyor ve bu nokta aortun sahip olduğu en yüksek basınçtır ve bu aynı zamanda damar duvarının da en çok esnediği andır duvarların Maximum esnemesi de diyebiliriz Evet burayı işaretliyorum sonra sol karıncığın basıncı düşmeye başlıyor Avrupa basıncı düşmeye başlayacak Çünkü bunların birbirinin devamı olan sistemler olduklarını var sayabiliriz arkadaşlar Peki düşmeye başladığında ne oluyor diye sorarsan Ne dersiniz biz özellikle de damar duvarlarına ne olduğunu düşünmenizi istiyorum damar duvarlarının balon gibi olduğunu Hakkınızda getirir basıncı düşmeye başladığında başka bir değişle damar duvarları üzerindeki basınç azaldığında ve damar duvarlarında eski hallerine Geri dönmeye başlayacaklar Evet bunu da hemen çizeyim eski hallerine geri dönüyorlar sarı Oklar ortaya çıktığında yani Aort duvarı eski haline dönmeye başladığında sol karıncıkta ki sarı Oklar da ortadan kalkmaya başlıyor sarı Otlar kasılmayı temsil ediyordu Hatırladınız değil mi bunun Pasif bir süreç olduğunu da söyleyebilirim not ediyorum pasif geri dönüş elastik enerji olarak da yazıyorum pasif dememin sebebi bunun kimyasal diye elastik bir enerjiden kaynaklanması sol karıncıkta ise aktif bir kasılma söz konusu Bu ikisi arasındaki farka dikkatinizi çekmek istiyorum aktif kasılma kimyasal enerji kullanır demek istediğim kasılma sırasında birkaç ATP molekülü yakılır ve kalp kası kasılır isterseniz buraya ATP olarak da mı dedim ki kimyasal olduğunu aklımızda tutabilirim damar duvarının pasif olarak eski haline [ __ ] ise kimyasal enerji ile değil e ve ilik enerji ile gerçekleşen bir durumdur elastik enerji depolanmış enerjidir Peki ne zaman depolandığı diyecek olursanız sol karıncık kanı aorta doğru gitmeye başladığı anda Evet bir miktar enerji depolandığı ve bu elastik damarlar artık eski hallerine geri dönüyorlar doğal bir süreç ve son derece de mantıklı Öyle değil mi basınç eğrisinin aşağı yönelerek yöneldiği kısımda damarlar eski hallerine geri dönüyorlar Tamam anlaştık mı ve buradaki basınç damarlar eski hallerine döndükleri için biraz artıyor buradaki basınç ise kasılma süreci sonlandı için hızlı bir şekilde ne yapıyor azalıyor sol karınca basıncı azaldığında da bu otlar ortadan kalkacak bu esnada aortun basıncı biraz arttı sol karıncığın basıncı da azaldı Peki şimdi ne olacak bak aortun basıncı sol karıncığın basıncının Biraz üzerine çıkacak bakın Tam da bu noktada a Eğer basınç sol karıncıkta ki basınçtan yüksek neden olduğunu merak ediyor olabilirsiniz Ne de olsa az önce bunların birbirinin devamı olan sistemler olduklarını söylemiştik birbirinin devamı olan sistemler oldukları doğru ama bu esnada olan farklı bir şey var Sol karıncıkta ki kasılma durduğu ya da bittiği için buradaki basınç daha düşük aortta ise daha fazla basınç var çünkü damar duvarları eski evlerine dönüyorlar basınç gradyanı değişirken yani orta ki basınç sol karıncıkta kimden daha yüksek olduğunda bu yöne ve bu yöne İçilen bir miktar kan var ne de olsa damar duvarları eski hallerine dönmeye çalışıyorlar alt tarafındaki basınç biraz daha yüksek olduğunda bu Aort kapağı kapanıyor bu son derece kritik bir an ve çok küçük zaman dilimleri içerisinde gerçekleştiğini de unutmayın tamam mı Evet bu kapak kapanıyor burada içeriye geri gelmek isteyen biraz kan var ama kapı yüzüne kapandı ve bu yüzden bu geri tepecek ve bu yöne ilerlemeye başlayacak kan sol karıncığa gitmek isterken Aort kapağı kapandı ve Kanoute boşuna geri dönmek zorunda kaldı ve geri tepen bu kan ne yapacak damar duvarlarına basınç uygulamaya devam edecek Öyle değil mi Evet az önce olduğu gibi damar duvarları yine esnemeye başlayacak ve basın çocukları yine yön değiştirecek kapak kapandığı için basınç yön değiştirecek bu kadar az miktardaki kanın işleri bu kadar nasıl değiştirdiğini merak ediyor olabilirsiniz ama yapıyor işte kan az olsa da Aort kapağını çarpıp orta geri döndüğünde duvarlara yine basınç uygulamaya başlıyor ve Avrupa basıncı artıyor isterseniz not edeyim Aort kapağı kapanıyor ve kan geri tepiyor Bu basıncın kaynağının ne olduğunu anladınız değil mi kanın Gareth etmesinden ve bu yüzden de Avrupa basıncı biraz artıyor kan kapanan Aort kapağını çarpıyor ve buralardan da vücudun farklı yerlerine dağılıyor ve sonuç olarak da yani kamburdan ayrılınca Evet bu kanın tamamı Burayı terk edince damar duvarlarında eski hallerine geri dönecek eski Yani ilk hallerini de çizelim Bundan sonra her şey yeniden başlayacak bak şu şekilde çiziyorum Evet ilk durumları buydu Yani tıpkı bir balon gibi eski hallerine geri dönüyorlar kanda Bu esnada vücuda dağılıyor ve Aort basıncı buna benzeyen bir şekil alıyor bu nokta ile bu noktadaki basınç birbirine eşit bir döngü Böylece bu şekilde tamamlıyoruz burada aslında bir Çentik şekli var bakın küçük bir yükselme ve solda da ani bir düşüş vardı yani grafik üzerinde bir Çentik gibi görünüyor Bir önceki videoda Bunu daha düz çizmiştim Hatta Çentik tende bahsetmemiştir Çünkü o videoda daha rahat anlatabilmek için olan biteni biraz basit değiştirmiştim ama şimdi tam olarak neler olup bittiğini biliyorsunuz Bu bu dikrotik Çentik olarak adlandırılır dikrotik Çentik isterseniz bunu bir kere daha çizim Ve bir önceki videoda neden farklı olduğunu bir kere daha görelim Bir önceki videoda İşte bu şekilde çizmiştim ama bu tam olarak doğru değildi doğru olan basınç Biraz azaldıktan sonra burada böyle bir Çentik olmasın aradaki bu fark aortun uyumluluğuna bağlı bir farktır Arkadaşlar bu