If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Kronik Miyeloid Lösemi Nedir?

Kronik miyeloid lösemi nedir, belirtileri nelerdir, hastalık nasıl teşhis ve tedavi edilir? Öğrenmek ister misiniz? Raja Narayan anlatıyor. Tıp ve sağlıkla ilgili içerik için, http://www.khanacademy.org/science/healthcare-and-medicine MCAT içeriği için de http://www.khanacademy.org/test-prep/mcat web sitelerinden bizi ziyaret edebilirsiniz. Bu videolar tıbbi tavsiye niteliğinde olmayıp sadece bilgilendirme amaçlıdır. Videolar kesinlikle tıbbi tavsiye, tedavi ve teşhis amaçlı kullanılmamalıdır. Sağlık sorunlarınızla ilgili her zaman bir doktora başvuruda bulunun. Khan Academy’de izlediğiniz videolar sonucu, doktor tavsiyelerini görmezden gelmeyin ya da doktora gitmekte gecikmeyin. Orijinal video Raja Narayan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

ve kronik miyeloid Lösemi Beyaz kan hücrelerinin kanda aşırı üretimi sonucu ortaya çıkan bir kanser türüdür bu hücreler miyeloid kök hücresi oyunda bulunmaya eğilimindedir ve Kronik bir Lösemi türü olduğundan kan dolaşımında gördüğümüz hücreler akut lösemide ki gibi gelişmemiş hücreler olmaktan ziyade daha olgunlaşmış kan hücreleri şeklinde karşımıza çıkarlar bu kanser türü 22 kromozom üzerinde birisi are ismi de verilen bir gende oluşan oldukça özel bir mutasyon sebebiyle ortaya çıkar bilgisayar yeni yer değiştirir Böylece kromozom dokuz üzerindeki ey bi el yada abel yeni denilen bir gene yerleşir bu kusurlu durum translokasyon yer yer değiştirme olarak bilinir temel olarak bilgisayar ya da Türkçe kısaltmasıyla becere yeni içeren kromozom 22'nin bu kısmı abelya da ev yengene içeren kromozom 9'dan küçük bir parça ile birleşir burada çizdiğim şekildeki gibi becere gene ABD gelinin üstüne yerleşmiş ve sanki birbirlerine geçmişler gibi düşünebiliriz bu yeni oluşan protein sürekli üretim halinde olan bir tür reseptör tirozin Kinaz dır ve hücrelere sürekli olarak bölünmeleri gerektiği mesajını verir Bu da kanserin temel sebebidir Çünkü gereğinden fazla hücre üretilir kromozom 9 ile 22 arasında gerçekleşen translokasyon sonucu oluşan bu füzyon gen Aslında yeni bir kromozom türüdür ve bu kromozoma philedelphia kromozom denir adını keşfedildiği yer olan PDF Üniversitesi'nden almış buradaki sorun dediğimiz gibi gereğinden fazla Beyaz kan hücresi üretiliyor olması buraya kemik İliğini çizelim sizin de hatırlayacağınız gibi burada üretilen ilk şeylerden biri pluripotent Blue water daha çok şeyi yapabilme potansiyeli olan anlamına gelir hematopoetik ise kan kök hücresiyle ilişkide demek gri potent hematopoetik kök hücre bu hücre daha sonra iki farklı soya ayrılır onları da bu şekilde çizim buradaki lenfoid kök hücre hakkında konuşmayacağız O yüzden onu daha kenara çizdim asıl Odak noktamız buradaki miyeloid kök hücre bildiğiniz üzre burada pek çok farklı şey üretilebiliyor onları da buraya çizelim ama her birini isimlendirme Yorum bu noktada şunu hatırlatmakta fayda var kronik myeloid lösemide çok fazla miktarda üretilen Beyaz kan hücreleri İşte tam burda gördüğünüz hücreler bu bozukluk ciddi boyutta olduğu için mutasyonun meydana geldiği bu bölgelerde olduğu gibi düzensiz veya olağandışı miktarda Trombosit Hatta kırmızı kan hücresi görülebilir Bu da kendini birtakım belirtme işaretleri ve kronik miyeloid Lösemi ya da kısaca kemel App her biri farklı belirti ve işaretlerle kendini gösteren üç farklı evreye sahiptir ilke ve kronik evre denir kronik evrede hastaların yüzde doksanı asemptomatiktir Yani herhangi bir semptom göstermezler teşhis edildiklerinde asemptomatiktir ler Ancak bu Evren ilerleyen aşamalarında Abdominal şişkinlik gibi bazı belirti ve işaretler görülebilir Bunun sebebi fazla miktarda üretilen Trombosit ya da diğer Beyaz kan hücrelerinin işlenmek veya parçalanmak üzere dalağa gitmesi ve bu kusurlu hücreler arttıkça dala gereğinden fazla çalışıp büyümesiyle splenomegali dediğimiz durumun oluşmasıdır aynı şey karaciğerde de gerçekleşebilir kan dolaşımında fazla miktarda hücre olduğundan Bazal metabolizma hızı artar ve karaciğeriniz büyümeye başlar bu duruma ise hepatomegali hepatomegali adı verilir Yani sonuç olarak hepatosplenomegali ye sahip olursunuz a çok kolay şişkinliğin yanı sıra bir diğer yaygın belirtisi ise yüksek ateştir buna sebep olan da temelde Beyaz kan hücrelerini sayıyı artmasıdır çünkü daha önce de belirttiğimiz gibi bu durumda Bazal metabolizma yani dinlenme durumundaki metabolizma hızı artar kronik evre bu şekilde işlemeye devam eder ve ardından bir sonraki evreye geçirir bu evreye hızlandırılmış evre denir sebebi de bu evrede çok daha hızlı bir şekilde ve genellikle kusurlu hücreler üretilmesidir bu hücreler görevlerini yerine getiremezler Örneğin trombositler açısından ele aldığımızda bu hastaların tanıması olduğunu düşünelim trombositler pıhtı oluşturmaya yarar ve bir yerimiz kesildiğinde kanamanın durmasını sağlarlar ancak trombositler görevini yerine getirmediğinde kanama Durmaz bu durum peteşi denilen Deri üzerinde küçük lekelerle kendini gösterir bu lekeler cildin altındaki kanamadan kaynaklanır lar bu deri altında gözlenen kanamalar bir santimetreden büyükse ekimoz ol bu kaldırılır bir yerinizi çok hafif bir şekilde çarparsanız bile bu tip morarmalar oluşabilir ve sanki olduğundan çok daha şiddetli bir şekilde çarpmış sınız gibi görünür hızlandırılmış evrede yüksek ateş görülebilir Ancak bu kez sebep çoğunlukla Fırsatçı enfeksiyonlardır Beyaz kan hücreleri bu evrede görevlerini yerine getiremedikleri için bakteri mantar ve ya 13 gibi Mikroplar hastaya kolayca bulaşabilir son olarak bir hastanın içinde bulunabileceği en ileri seviyeye geldik bu seviye patlama evresi ya da patlama krizi evresi olarak adlandırılır bu evrede seri olgunlaşmamış hücre üretimi olur Bu da hastanın şiddetli kemik ağrıları yaşamasına sebep olabilir kemik ağrısı daha çok kemik iliğindeki artan mi roblox üretimi ile ilişkilidir aynı zamanda yüksek ateşle görülebilir yukarıda da belirttiğimiz gibi bu durum Fırsatçı enfeksiyondan veya kan dolaşımında bu hücrelerden çok fazla bulunmasından kaynaklanabilir Bunlar yalnızca fiziksel muayene de karşımıza çıkabilecek bulgular p O kesin bir teşhis nasıl konabilir yapılabilecek en basit şeylerden biri tam kan sayımı dır bu Sayın han'daki beyaz kan hücresi miktarının normalden fazla 50 bin lira 200.000 civarında olduğunu gösterebilir Hadi ülke Normalde on iki binden az olması gerekir Ayrıca kanın bir kısmını alıp mikroskop altında inceleyebiliriz bu Periferik Kan sayımında çok sayıda lokosit olduğunu Yani lokositoz denilen durumun oluştuğunu gözlemleyebiliriz çok sayıda Beyaz kan hücresi olduğunda İşte buradaki gibi bir görüntü ile karşılaşırız Beyaz kan hücrelerinin dolaşımdaki diğer hücrelerden yani kırmızı Kan hücrelerinde ne kadar farklı oldukları görüyorsunuz Şimdi bunu küçültüp listemize geri dönelim bir diğer teşhis yöntem ise oldukça basit buna floresan in situ hibridizasyon testi ya da kısaca fiş testi denir bu tespit ederken kromozomunun mevcut olup olmadığını gösterir bu noktada belirtmem gereken bir şey var plederpia kromozomu 40 kronik miyeloid Lösemi bakalım 100'de 95'i de yani çoğunda bulunur arkadaşlar ancak bazı durumlarda bu kromozoma rastlanma a b c regenin translokasyonu ve ABD gene yaklaşması durumu kronik miyeloid Lösemi vakalarının yüzde yüzünde gerçekleşir yani kronik miyeloid Lösemi teşhisi için tam kromozom translokasyonu olması gerekmez bunu yalnızca kronik miyeloid Lösemi vakalarında yaygın olduğu için kabul ediyoruz Sonuçta 100'de 95'i diyor İşte buradaki gibi görünürler bu pozitif bir fiş testi yeşil noktalar becere gene kırmızılarda haber eğilimi gösteriyor Burada gördüğünüz ilginç bir şekilde kırmızı ile yeşilin iç içe geçtiği nokta ise bahsettiğimiz kromozom 9 ile 22 arasında gerçekleşen transfer kafasını gösteriyor son olarak genelde yapmaktan kaçırdığımız bir yöntem var oda kemik iliği aspirasyonu bu yöntemde kemik iliğine büyük bir iğne sokularak iyi bir kısmı mikroskop altında incelenebilir Böylece artan sayıdaki diğer oblastları görmüş oluruz Peki bu hastalığı tedavi etmek için neler yapılabilir Eğer polisitemia Vera veya ve sosyal trombositemi iyi anlattığımız videolar izlediyseniz hidroksiüre veya interferon Alfa gibi sitotoksik ilaçlardan bahsettiğimiz hatırlarsınız Bu ilaçlar Beyaz kan hücrelerinin aşırı üretim Önler ancak kronik miyeloid lösemi tedavisi için en büyük bilimsel başarılardan biri olarak sayılan ima TV isimli bir ilaç kullanılır uzun zaman önce bilim insanları bcr-abl translasyonun miyeloid hücrelere bölünmeye devam etmeleri gerektiği mesajını veren olağandışı bir reseptör tirozin Kinaz ürettiğini farkettiler ana fikir bu sefer engellemeyi sağlayan bir ilaç üretmektir ilaç buraya gelecek ve bir nevi resetleme bağlanarak Hücre içindeki başka türlü enzim ve proteinlerle olan iletişim imkansız hale getirerek bölümüne devam etsin yani ve dolayısıyla bir yere biraz üretiminden gelecekti işte imatinib ilacı arkadaşlar tam olarak bunu yapıyor bu olağandışı protein çalışmasını engelliyor ve sonucunda Aslında kanseri kronik miyeloid Lösemi tedavi edebiliyorsunuz Böylece bu fazladan Beyaz kan hücrelerini üretilmemiş oluyor bu iş mı bir gelişme Çünkü bu ilaçlar önce kronik miyeloid lösemi için yapılacak tek bir şey yoktu bu ilaçlar önce hastaların çoğu üç ile beş yaşında vefat ediyorlardı imatinib ile birlikte hastaları yüzde doksanı hastalığın V yılında yaşamaya devam ediyor Son olarak Alo Çelik Kök hücre nakli denilen bir tedavi uygulanabilir imatinib ki durumda hücre bölünmesi için gerekli olan bu proteinin üretimini engellediğinden bu ilaca eşlik eden bir tedavi uygulanır Böylece hücreler veya protein sistemi bölünmeye ve beyaz hücreleri de düzgün bir şekilde üretmeye devam eder Sonuç olarak kronik miyeloid Lösemi ilginç bir hastalık ve bu hastalıkla ilgili müthiş olan şey bir nevi bir kusur sonucu ortaya çıkan bir proteinden ve bu kanser tedavi etmek için yapabileceklerimiz de yola çıkarak bilimin başarısını gözler önüne sermesi