If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Böbrekte Zıt Yönlü Akımın Artışı

Orijinal video Raja Narayan tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Herkese merhaba nefronun bu kısmı hakkında daha önce konuşmuştuk buna blomer Ulus adını verdiğini hatırlıyorsunuz dur blomer Ulu sunar terörü karşılayan Yapı olduğunu biliyoruz böbrek atardamarından çıkan daha küçük bir damar olan bu arter Göle afferent arteryo diyoruz Aferin at kelime anlamı olarak bir yere doğru giden demek glomerulustan bu şekilde ayrılan arter önün adı ise Efe Rent arteryo referent de dışarı çıkan demek yani gomer ulustan çıkıyoruz iki kelime birbirine çok benzese de bira diğeri de e harfi ile başlıyor Evet glomerul istendiğinde aklımıza gelen şeyler bunlar afferent arterial glomerulosa ulaşır kıvrım lanır ve tek bir damar halinde yani eferen tartary olarak Romero bu fark eder bu süre boyunca kandan bir sürü sıvı filtre edilir ve sıvılar buradaki sarı kapsüle geçer bu kapsülün adı babamın kapsüldür wakandan filtre edilerek idrara dönüşecek sıvıların toplanmaya başladığı yerdir Böbrekler muhteşem organlardır ve böbreğin ne kadar harika bir organ olduğuna dair Alın size bir örnek çöl ifadelerini biliyor musunuz bu Fareler ve çölde Yaşar ve tüm yaşamları boyunca suyla hiç karşılaşmaya bilirler bu hayvanların böbrekleri idrarı Çok etkili bir şekilde konsantre eder ve suyu o kadar iyi emerler ki idrarları Zaman zaman katı kristal şeklini alır kulağı her ne kadar Can yakıcı gibi gelsede bu durumun çöl farelerin ipekle etkilemediğini Hatta çöl şartlarında işlerine geldiği eklemem lazım isterseniz şimdi nefronların bizim için neler yaptıklarına bir bakalım glomerulustan sonra sırada nefronun oldukça kıvrımlı yapıda olan bu kısmına geliyoruz bu kısmı glomerulosa yakın olduğu için proksimal kıvrımlı bir yapıda olduğu için de kıvrımlı olarak adlandırılır ve tam adı da proksimal şu anda tüm Güldür Evet proksimal kıvrımlı tübül gayet uzun bir ismi var ama isminin mantık yürüttüğümüz de kendisini çok iyi bir biçimde tanımladığını söyleyebiliriz proksimal kıvrımlı tüpür sodyum ve klorür gibi iyonların ve amino asit ya da glikoz gibi makromoleküller imizin yapı taşlarının geri emilimi açısından çok önemlidir bunların emilimi söz konusu olduğunda mesela sodyumu ele alalım su da beraberinde emilir proksimal kıvrımlı tüpün suyu da geri emer Hatta bu önemli besinlerin neredeyse yüzde 65'inin proksimal kıvrımlı tübülde geri emildiğini biliyor muydunuz başka bir değişle Burası nefronun Diğer kısımları arasında geri emilimin en fazla olduğu yer olduğu için çok ama çok önemlidir Evet bakalım Sırada ne var Bu şekilde bir kıvrım görüyoruz böbreğin derinliklerine inip yeni Bu yukarı çıkan bu kısım hemen L kulpu olarak adlandırılır bir hem de kulpunun iki kolu var bunlara hem de kutunun inen ve çıkan kolu adı verilir çok da yaratıcı isimler değil ama bu isimlerden yola çıkarak kolları gözümüzün önüne getirmek çok kolay İnan kol böreğinin içine doğru inerken çıkan kolda yukarı doğru çıkar Burada Önemli olan nokta şu böbreklerin iki temel bölümden oluştuğunu hatırlıyorsunuz değil mi böbrek korteksi ya da kabuk ve medulla yani özbeöz Öz kısmında iyon eminim olduğu için buranın son derece tuzlu olduğunu da hatırlıyor olmalısınız bu hem de Kuponun inen kolu ve çıkan kolu farklı şeyleri neminden sorumludur inen kolda su geri emilir başka bir deyişle Burası suya geçirgendir ve bu kısım yolları geçirmediği için herhangi bir iyonun emilimi söz konusu değildir çıkan kol da bunun tam tersinden sorumludur burada sodyum klorür potasyum gibi iyonlar geri emilir ve bu kısımda suyu geçirmez mi Evet bu kısımda su emilimi yoktur Ve böylece müthiş bir denge içinde işleyen bir sistem ortaya çıkar de bundan zı takımın artışı olarak bahsedilir Bu da oldukça uzun bir isim ama az sonra son derece mantıklı olduğunu göreceksiniz Biz zıt denmesinin sebebi inen kol ve çıkan kolu yönlerinin zıt olmasıdır artış denmesinin sebebi de çıkan kolda iyonların yeniden emilip suyun emilmemesi sonucu Öz tuzlu bir yapıya kavuşurken Bunun sayesinde su inen kolda pasif olarak emilir Bu arada nefrondaki taşıma mekanizmaları ile ilgili ayrı bir videomuzda var ama şu anda suyun pasif olarak yani enerji harcanmadan emildiğini ve bunun çıkan kolda iyonları emme bilmek için enerji kullanılmasına bağlı olduğunu aklınızda tuttu çıkan kol da aktif taşıma kullanılır bu konuda iyonların aktif olarak pompalanması ve suyun emilmemesi sayesinde Öz tuzlu bir yapıya kavuşur ve bu sebeple de bu tip olarak emilen suyun miktarı artar Neden Çünkü bu kısım tüpün ya da nefronun derinliklerindedir Bu arada tüpünün etrafındaki bu kısmı da interstisyum dendiğini hemen not ediyorum Evet bu kısımdaki tüpür ya da damar olmayan bütün yapılara başka bir değişti buradaki boşluğa interstisyum adı verilir medüller interstisyum a geçen tüm iyonlar suyun pasif olarak emilmesini sağlar hem de kulpu bezı takımın artışını anladığınızı Düşünüyorum şimdi hem de Cup bundan sonra bizi yeniden başladığımız yere getiren ve gromer Ulus'a temas eden kısım gelir bu kısmında aynı proksimal kıvrımında tübül gibi kıvrımlı bir yapıya sahip olduğunu fark ettiğinizi düşünüyorum Evet bu da kıvrımlı bir türlüdür ama gromer Ulus'a proksimal tübül kadar yakın olmadığından dolayı distal kıvrımında tüpü olarak adlandırılır ve sodyum ve klorür gibi iyonların geri emiliminin yanında burada kan dolaşım sistemimizde tutmamız gereken yararlı besinlerin emilimi de gerçekleşir başka bir videoda bu konuyla ilgili daha fazla ayrıntıya gireceğim Ama size bir de dijital tüpünün glomerulusta olan temasını ne işe yaradığını dan bahsetmek istiyorum Bunun sayesinde şu x glomerüler aparatı elde ederiz ve bu da tansiyonun kontrolünden sorumludur Evet böbreğin tansiyonu düzenlemeye yardımcı kısmı burasıdır bıraz önce söylediğim gibi bundan başka bir videoda daha detaylı bahsedeceğim için burayı hızlı geçiyorum disel kıvrımlı tüpün buraya ulaşıp lomer olursa dokunduktan sonra buraya geldiğinde Artık Geriye kalan sıvıların toplanma zamanı gelmiştir Bu da idrar toplama kanalı adı verilen kısım tarafından gerçekleştirilir mi Evet bu kanal burada lümende yani nefronun içinde kalanları [ __ ] Bu arada idrar toplama kanalı besleyen birçok distal kıvrımlı tüpü olduğunu da hemen eklemek istiyorum Bu türlerden biri burada biri şurada bir diğeri de tam bu noktada olabilir idrar toplama kanalında da eminim gerçekleşir interstisyum a gereği Milan en önemli şey sudur Buna ek olarak şurada medullanın derinliklerinde göstereceğim geri emilen şeylerden bir diğeri ise üretir üre idrarın bileşenlerinden biridir ama Böbrekler ürenin bir kısmını tutarak özdeki ozmolarite Eee arttırıp hem de kulpunda ki su emilimine yardımcı olurlar bu işlemden üre geri emilimi olarak da bahsedilir belki duymuşsunuzdur Şimdilik fazla dedeye girmiyor şuraya sadece ürenin hem de kutbundaki su emilimine yardımcı olması sebebiyle o zamanlar it it ne dediği için tutulduğunu not edeyim son olarak döngüyü tamamlayıp birde buradaki Zavallı Efe Rent A Car terörle ne olduğundan bahsetmek istiyorum buraya afferent are terörle geldik bu önce kılcal damara sonra da venule E yani küçük [ __ ] damara dönüşür ve kandan süzdüğümüz yararlı besinlerin kana geri dönebilmesi ni sağlar Şimdi de biraz bundan bahsedelim eferen tartary yolda lan ara kılcal damarlara dönüşür ve bu kılcal damarlarda nefronun interstisyumu na geri emilmiş olan besini [ __ ] buradaki kılcal damarlar türlerin bulunduğu kısımda yoğunlaştık ları için peritübüler olarak adlandırılırlar tahmin edeceğiniz gibi peritübüler de türlerin etrafında bulunan anlamına gelir bu besinler peritübüler kılcallarda toplandıktan sonra buraya gelir ve şu ana kadar olan sürecin tam tersi şekilde oksijen kaybedilir Ama tüm besinler geri kazanılır Bunlar burada bir araya gelir ve Evet doğru tahmin ettiğiniz böbrek toplardamarında doğru devam ederler böbrek toplardamarı bunları vücudun geri kalan kısmını ulaştırır tübüllerde ve lümende toplananlardan geriye kalanlarda idrara dönüşür idrar toplama kanalı idrarın oluştuğu yer idrar buradan Böbrek kaliksleri ne gelir Daha sonra da vücuttan dışarı atılır ocağa kalıpta