Oligodendrositler

Bu videoda size oligodendrositlerden bahsetmek istiyorum. O-li-go den-dro-sit. Oligodendrositler merkezi sinir sisteminin gliya hücreleridir. Bu isim yunancadan gelir ve "dallanmış hücre" anlamına gelir. Oligodendrositlerin yapısını göstermek için önce bir kaç tane nöron çizeyim. Somayı ve aksonlarını çizeceğim ama dallantılarını yani dendritleri çizmeyeceğim. Ve, bir kaç tane oligodendrositin somalarını şöyle çizeceğim. Bir buraya bir tane de buraya. Her oligodendrosit nöronların aksonlarına uzanır. Her birinden bir kaç düzine uzantı çıkar. Ve bu uzantıların uçlarında ise miyelin kılıfı bulunur. Gördüğünüz gibi, bir oligodendrosit farklı nöronların aksonları için miyelin kılıfı üretebilir. Ayrıca her bir miyelin kılıfı da farklı bir oligodendrositten geliyor olabilir. Miyelinin çoğunluğunu,lipid denen madde oluşturur. Ve aslına bakarsanız, lipid de yağı oluşturan maddelerden biridir. Yani, bazı nöronların aksonlarının etrafına yağlı kılıflar dolanır. O halde haydi şurada, bunlara biraz daha yakından bakalım. Somayı buradan keserek ilerleyeceğiz ve burayı ve son olarak da miyelin kılıfınıda buradan keseceğiz. Kestiğimiz kısma bu taraftan bakıyormuşuz gibi çizeceğim. Önce aksonu çizeyim kestiğimiz yerden bakıyoruz. Yani aksonun tüpünden içeriye doğru. Miyelin kılıfı da aksonu saran incecik bir tabaka halinde duruyor. Bir kabloya elektrik bandı doladığınızı düşünün bence bu ona benziyor. Bilgi akışını nasıl etkilediğine diğer videolarda değineceğim ama kısaca bu, bilgi akışını hızlandırır diyebilirim. Ve tabi miyelin kılıfı hala oligodendrosite bağlı. Oligodendrosit her uzantısında bir miyelin kılıfı oluşturur. Ve her oligodendrosit farklı aksonları miyelinleyebilir. Bunun yanı sıra oligodendrositler madde alış verişi sayesinde başka nöronları ve bir çok gliya hücresini de etkileyebilir. Ayrıca merkezi sinir sisteminde miyelenme gerçekleştirmeyen değişik şekillerde oligodendrositler de vardır. Ama onların fonksiyonlarının ne olduğu henüz bilinmemektedir.