If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Pasif Taşıma Tekrar

Önemli terimler

TerimAnlam
Pasif TaşımaGerçekleşmesi için enerji gerektirmeyen taşıma türü
Konsantrasyon GradyanıBir maddenin konsantrasyonunun değiştiği bölge
GeçirgenlikMaddelerin içinden geçmesine izin veren bir zarın kalitesi
DengeBir maddenin bir bölgede eşit olarak dağıldığı durum

Pasif Taşımanın Türleri

Difüzyon

Difüzyon sırasında, maddeler, konsantrasyon eşitlenene kadar, yüksek konsantrasyonlu bir alandan düşük konsantrasyonlu bir alana doğru hareket ederler.
Hücre zarı boyunca gerçekleşen difüzyon süreci. Başlangıçta, moleküllerin yoğunluğu dışarıda daha fazladır. Bu, moleküllerin dışarıdan hücrenin içine doğru net bir hareketi ile sonuçlanır. Bu süreç iki taraftaki yoğunluklar eşitleninceye kadar devam eder.
Teşekkürler: OpenStax Biology, Mariana Ruiz Villareal'ın orijinal çalışmasından uyarlanmıştır.
Bu, bazı maddelerin hücre içine girip çıkması için de geçerlidir. Hücre zarı yarı geçirgen olduğu için, yalnızca karbondioksit ve oksijen gibi küçük, yüksüz maddeler hücre kolayca geçebilmektedir. Yüklü iyonlar veya büyük moleküller farklı taşıma türleri gerektirir.

Kolaylaştırılmış Difüzyon

Gazlar hücre zarının fosfolipitleri arasında kolayca difüze olabilse de, birçok polar veya yüklü maddenin (klorür gibi) zar proteinlerinden yardım alması gerekir. Zar proteinleri, kanal proteinleri veya taşıyıcı proteinler olarak ayrılırlar.
Bu maddeler için bir konsantrasyon gradyanı mevcut olsa bile, yükleri veya polariteleri hücre zarının hidrofobik merkezinden geçmelerini engeller. Kolaylaştırılmış difüzyon yoluyla taşınan maddeler hala konsantrasyon gradyanı ile hareket eder, ancak taşıma proteinleri onları geçerken hidrofobik bölgeden korur.
Solda : Belirli bir molekülün zarı geçmesini sağlayan (çok yoğun ortamdan az yoğun ortama) tüneli oluşturan bir kanal proteini.
Sağda: Bir taşıyıcı proteinin bir hedef molekülü zarın bir tarafında nasıl bağladığını, nasıl şekil değiştirdiğini ve hedef molekülü zarın öteki tarafına nasıl gönderdiğini gösteren şema.
Görüntü, Mariana Ruiz Villareal (kamu malı) tarafından "Şema kolaylaştırılmış hücre zarında difüzyon" kaynağından değiştirilmiştir.

Sık rastlanan hatalar ve kavram yanılgıları

  • Her şey hücreye pasif taşıma yoluyla girmez. Yalnızca su, karbondioksit ve oksijen gibi en küçük moleküller hücre zarlarından serbestçe geçebilirler. Daha büyük moleküller veya yüklü moleküller genellikle hücreye taşınacak bir enerji girdisi gerektirir.
  • Dengeye ulaşıldığında bile, partiküller hücre zarı boyunca hareket etmeyi bırakmazlar. Konsantrasyonlar değişmiyormuş gibi görünse de, neredeyse eşit sayıda partikül zarı her iki yönde geçerler. Bu, maddelerin konsantrasyonunda net bir değişiklik olmadığı anlamına gelir.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.