If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Fotosentez Tekrar

Önemli terimler

TerimAnlamı
FotosentezBitkiler, algler ve bazı bakterilerin ışık enerjisini şeker formunda kimyasal enerjiye dönüştürdüğü süreç
FotoototrofIşık enerjisi kullanarak kendi besinini üreten bir organizma (bitkiler gibi)
ATPAdenozin trifosfat, canlılarda birincil enerji taşıyıcısı
KloroplastFotosentezin gerçekleştiği bitki hücre yapısı
TilakoidlerIşığı soğurmaya yardımcı olan bir kloroplast içindeki disk benzeri yapılar
GranaBir kloroplastta tilakoid yığınları
KlorofilIşık enerjisini emen tilakoidde bulunan bir pigment
StromaGranayı çevreleyen sıvı dolu boşluk

Fotosentez Tepkimesi

Fotoototroflar, fotosentez sırasında glikoz ve oksijen oluşturmak için karbondioksit ve su ile birlikte güneşten gelen enerjiyi kullanırlar.
Fotosentezin genel denklemi:
Fotosentezde Güneş enerjisi alınır ve su ve karbondioksit kullanılarak glikoz hâlinde kimyasal enerjiye dönüştürülür. Bu süreçte yan ürün olarak da oksijen açığa çıkar.

Fotosentezin evreleri

Fotosentezin iki ana evresi vardır: ışığa bağımlı tepkimeler ve Calvin döngüsü.
EvreKonumAksiyonlarGüneş ışığı gerektirir mi?
Işığa bağımlı tepkimelerTilakoid zarIşık enerjisi kloroplastlar tarafından yakalanır ve ATP olarak depolanırEvet
Calvin döngüsüStromaATP, bitkinin büyümek ve yaşamak için kullanacağı şekerleri oluşturmak için kullanılırHayır
Işığa bağlı tepkimeler, Calvin döngüsü ve bunların birbiriyle bağlantısını gösteren şema.
Işığa bağımlı tepkimeler tilakoit zarda gerçekleşir. Bunun için ışık gereklidir ve oluşan net etki, su moleküllerinin oksijene dönüşmesi, ATP moleküllerinin -ADP ve Pi'den- üretilmesi ve NADPH moleküllerinin -NADP+'nın indirgenmesi sayesinde- üretilmesidir.
ATP ve NADPH, tilakoit zarın stroma bölümünde üretilir ve burada Calvin döngüsü için kullanılabilir.
Calvin döngüsü stromada gerçekleşir ve karbondioksiti sabitlemek için ışığa bağlı tepkimelerden gelen ATP ile NADPH'yi kullanır. Böylelikle üç karbonlu şekerler, yani gliseraldehit 3-fosfat molekülleri açığa çıkar.
Calvin döngüsü ATP'yi ADP ve Pi'ye çevirir; NADPH'yi ise NADP+'ya çevirir. ADP, Pi ve NADP+ ışık tepkimelerinde substrat olarak yeniden kullanılabilir.
Görselin uyarlandığı kaynak: "Overview of photosynthesis: Figure 6," OpenStax College, Biology CC BY 3,0.

Sık rastlanan hatalar ve kavram yanılgıları

  • Fotosentez ve hücresel solunum neredeyse zıt süreçlerdir. Denklemlerine bakıldığında, yalnızca soğrulan veya salınan enerji biçiminde farklılık gösterirler. Bununla birlikte, her biri kendi özel adım dizisinde yer aldığından, bunlar basitçe birbirlerinin tersine çevrilmesi değildirler.
Basitleştirilmiş bir düzeyde, fotosentez ve hücre solunum, birbirinin zıttı tepkimelerdir diyebiliriz. Fotosentezde güneş enerjisi kimyasal enerji olarak toplanır ve su ile karbondioksiti glikoza dönüştüren bir süreçte kullanılır. Oksijen yan ürün olarak açığa çıkar. Hücre solunumunda oksijen glikozu parçalamak için kullanılır ve süreçte kimyasal enerji ve ısı açığa çıkar. Bu tepkimenin ürünleri karbondioksit ve sudur.
  • Bitkiler yeşildir çünkü klorofil yeşil ışığı yansıtır. Birçok insan klorofilin yeşil olduğunu düşünür çünkü yeşil ışığı soğurmak ve kullanmak ister. Ancak bu doğru değildir. Gördüğümüz renk aslında yansıyan ışığın rengidir. Bu nedenle klorofil, kırmızı ve mavi ışığı soğururken yeşil ışığı yansıtır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.