If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Alkinlerin İndirgenmesi

Alkinleri alkenlere ya da alkanlara indirgemek için kullanılan farklı yöntemleri öğrenelim. Orijinal video Jay tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

selam bu videoda artvinli indir geminin iki yöntemine bakacağız ilk yöntemimiz daha önce gördüğümüz bir tepkime olan hidrojenasyon tepkimesi bu tepkimeyi alkan oluşturmak için alkenlere hidrojen dediğimiz zaman görmüştük burada alken oluşturmak için bir arkini hidrojen yiyeceğiz ve hidrojenasyon tepkimesi yapmak için bir miktar hidrojen gazına yani şu hakikiye ihtiyacımız var ardından bir de özel bir metal katalizör türü olan veda palladium kullanacağız bu soldaki erken'in sağdaki erken indir gelmesini katalize edecek pek ancak alkenin aşağıdaki arkana indirgenmesi yavaştır bu yüzden hedefimiz sadece bir alkher yapmak sabunu durdurabiliriz yani bu tepkime bir ciselerken oluşturacaktır tabii hidrojenler insin katılması var yani iki hidrojeni aynı mı bekleyeceğiz bunu hidrojenasyon mekanizmasında yapmıştık bu yüzden daha fazla ayrıntı görmek istiyorsanız alkenlerin hidrojen messi ile alakalı önceki videolara göz atabilirsiniz evet bir zehir katalizörü olan veda palladium altini al kere indirgeme işlemi yapacak ve bir cizerken üretecektir şimdi de trans erken nasıl yapılır ona bakalım yani bir trans erken yapmak için bir arkinin nasıl indiririz önce al kendimizi şuraya çizilir üçlü bağımızda şöyle şimdi buna sodyum metali ekleyeceğiz ayrıca sıvı amonyak da ilave edeceğiz evet böylece bir trans aken elde edeceğiz şimdi çizim bu kez iki hidrojel imizi birbirine zıt taraflara koyuyoruz evet bu bir trans erken oluşumu şu şekilde böylece hidrojenlerin antik atılması söz konusu oldu değil mi çünkü birbirine zıt taraflarda eklenen iki hidrojen görüyoruz şu bu mekanizma mıza bakarak bir trans erken oluşturalım evet artık ile başlıyoruz karbonlar burada sol tarafta ise bir r grubu olacak ve sağ tarafta da bir tane r üstü grubu yer alacak sodyumla başlıyoruz tabi bildiğimiz gibi birinci grupta olduğu için bir değerlik elektronu var şimdi mekanizmanın birinci adımında bu sodyum atomu artvin'e kendi değerlik elektron verecek bu bir elektronun hareketini göstermek için yarım uçlu o kullanıyoruz şöyle gösterecek olursak bu elektron buraya geliyor ama tek bir elektron olduğu için böyle yarım uçlu ok çiziyoruz tam uçlu değil evet bu karbonların arasındaki bağlardan biri kırılacak ve elektronlardan biri bu karbona geçecek bir diğeri ise soldaki karbona geçecek şimdi tüm bu elektron hareketliliğinin sonuçlarını bir çizilir r grubu ile başlıyoruz üçlü bağımız vardı ama artık bu iki karbon arasında o ne oluyor şuraya da revüsü grubuna ekleyelim evet şimdi sağdaki karbon sodyumdan elektron almıştı ayrıca bir de kırılan badem bir elektron alıyor bu yüzden burada iki tane elektron oluyor bu da karbonat -1 formal yük vermiş oluyor demek ki bu bir karman yo soldaki karbon sa kırılan bu adam bir elektron altı tabi bu bir radikal bundan daha önce bahsetmiştik aslında burada bir radikal anyonu oluşturuyoruz bunu not edin radikal alman radikal çünkü burada çift olmayan bir elektronlar ve ayrıca aynı molekül içinde karbanyon da var yani bir anyone var böylece birbirine oldukça yakın elektronlar var en azından benim çizdiğim kadarıyla yakın görünüyorlar tabi elektronların tümünün eksi yüklü olduğunu biliyoruz ve bu yüzden tüm bu elektronlar birbirine itecektir böylece bu konformasyon açısından bu molekül için enka son değil çünkü bu elektronlar birbirini edecek ve olabildiğince birbirinden uzaklaşmaya çalışacaklar peki şimdi ne olacak altta karbon larımızı çizerek başlayalım diyelim ki bu iki elektron bu tarafta kaldı diğer elektron uysa tam zıt tarafa yerleştirelim yani birbirinden olabildiğince uzaklaşmaya çalışacaklar bu r grupları için de aynı şey geçer bu r grubu diğer tarafa ekleyeceğimiz reis grubundan olabildiğince uzaklaşmaya çalışacak kısacası bu trans konformasyon daha kararlı bir konformasyon bu arada bu karbon eksi yüklü karbanyon mekanizmanın diğer adımında amonyak olacağını biliyoruz şimdi devam edip buraya bir amonyak molekülü çizelim evet işte amonyak molekülü xwe bu karbanyon bazı görevi görecek ve amonyak molekülünden bir proton alacak yani bu ortaklanmamış elektron çifti bu protona yeni bir bağ oluşturacak ağ 10'dan bu elektronlarda azota geçecek şimdi bu asit baz tepkimesi nin sonuçlarını çizelim evet karbon larımız şurada r grubu burada vr üstü ise şurada evet sağdaki karbona artık bir proton bağlı yani şuraya bir hidrojen ekleyelim tabi halen aşağıda bir radikal var yani bu karbon üzerine bir elektron bulunuyor şimdi mekanizma mızın bir sonraki adımına geçelim bu kez elimizde çok miktarda sodyum var bir değerlik elektron olan bir sodyum atom evet şimdi sodyum bu elektro bu karbona verecek tabi bu tek elektron hareketini yarım uçlu ok olarak gösteriyoruz şimdi bunun sonucunu şuraya çizelim evet iki kargonuz çift bağla bağlı r grubu şurada sağda ise bir hidrojen vr üstü yer alıyor tabii bu karbonun bir tane elektronu vardır şimdi sodyum atomundan bir tane daha elektron alıyor şuraya ekleyelim bu durum karbona -1 formal yükle kazandırmış ol yok artık bu karbon -1 formal yüklü evet tam yanına şuraya gidelim artık bu bir karbon yok ortamda amonyak var demiştik öyleyse amonyak molekülü buraya bir çizelim ne ha şu şekilde az önce yaptığımız gibi yine aynı şeyi yapacağız yani eksi yük bazı görevi görerek bir proton kapacak şu şekilde evet ardından da bu elektronlar azota geçecek yani karbanyon proton olamam ızla mekanizma mızı tamamlamış oluyoruz çünkü artık birbirine zıt taraflarda duran iki r grubumuz var hidrojenler de aynı şekilde böylece bir trans erken oluşturduk evet şimdi başka örnekler yapalım mesela şuraya bir arkin çizerek başlayalım iki kargom arasında üçlü bağımız mevcut şimdi her iki tarafa da birer metil grubu yerleştirelim aynı suratla birkaç farklı tepkime yapmaya çalışalım ilk tepkimiz hidrojen gazıyla normal bir hidro şu an tepkimesi olacak katalizör olarak da platin kullanalım tabi bu bir zehir katalizörü değil normal bir katalizör peki bu kez neden olacak ilk olarak arkini alkene indir gideceğiz ardından bunu durdurmanın bir yolu olmadığından arken de alkan'a indir gelecek yani al kini alkan'a indirgemiş olacağız şimdi başa geri dönecek olursak hatırlayacaksınız zehir katalizörü al kendi durur demiştik tabi eğer zehir katar üzdü değilse alken hidrojen nedir ve altan olur kısacası bu tepkime alkan üretecek öyleyse şimdi bu ürünümüzü çizelim evet toplam dört karbonlu başlamıştık yani buradakiler de şimdi merkezdeki bu iki karbon diğer ikiye dönüşecek ve her iki tarafta da ciğer üçümüz olacak yani burada ürün olarak bütün oluşturacağız bu kez hidrojen gazı kullanalım ayrıca bir de led nar pala o da ederim tabi bildiğiniz üzere bu zehirli katalizör ümüz şimdi artık imizi alkene indirgenecek ve daha sonra her şey duracak peki ne tür bir alkan elde edeceğiz bu 1ci salqin olacak şimdi buraya çizelim aynı tarafa iki hidrojen ekliyoruz metin gruplarımız da şu şekilde yerleştiriyoruz evet işte ürünümüz cips varken şimdi yine aynı başlangıç yapılarıyla bir tane daha yapalım tabi bu kez sodyum ekleyeceğiz ve çözücü olarak da amonyak kullanacağız bunun al kendimizi arken indir geçeceğini biliyoruz ancak ürün olarak bir trans erken oluşacak şimdi buraya ürünümüzü çizmeye başlarsak bu iki hidrojenin birbirlerine trans konuda bulunacağına dikkat edin evet geriye kalan iki metin grubumuzu da aynı şekilde zıt tarafları ekliyoruz mekanizmanın da nelerin nelerle tepkime soktuğunuz a çok dikkat edin o da bir hidrojenasyon tepkimesini cizerken oluşturacak olan zehir kata özü içeren bir hidrojenasyon tepkimesi mi yoksa size bir trans erken verecek olan sodyum ve amonyak kişiden bir indirgenme tepkimesini bu