If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Esterlerin Adlandırılması ve Özellikleri

Esterler nasıl adlandırılır ve fiziksel özellikleri nasıl analiz edilir? Orijinal video Jay tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

bu eserler karboksilik asit türevlerinin bir diğer türüdür sol taraftaki bu jenerik karboksilik asit ile başlarsak onun sağda gördüğünüz şu estere dönüştürebiliriz Bu videoda mekanizma ve tepkimeler gibi şeylerle ilgilenmeye cebimizden bu oksijen Gerçekten bu oksijen bir gibi Detaylara düşünmemize gerek yok Bu eseri nasıl yapacağımıza bağlı tek ilgileneceğim şey eseri nasıl isimlendirdiğimiz olacak şimdi bunu nasıl ele alacağımız abi bakalım İlk yapacağımız şey oksijenin üzerinde yer alan bu reis grubuna bakmak bu grubu alkil grubu olarak adlandırabiliriz daha sonra şuraya yani soldaki bu karboksilik asit ile bakmamız ve eserin bu kısmına isimlendirme miz gerek adet şimdi bir örnek yapalım ve alttaki eseri isimlendirme ye çalışır ve yine ilk olarak R üstü grubunu buluyoruz Buna alkil Grubu diyebiliriz elimizde iki karbonlu bir alkil grubu var buradaki birinci Şuradaki de ikinci karbon iki karbonlu alkil grubu bir etil oluyor şuraya üstüne bir yazın ilk kelimemiz bu etil şimdi eserin bu kısmına geçelim bunun bu soldaki karboksilik asitler geldiğini düşünebilirsiniz ve bildiğiniz gibi bu karboksilik asit e asetik asit diyoruz Evet asetik asit i de şuraya yazalım eslerimizi adlandırmayı tamamlamak için asetik asitten bir şeyler çıkarmamız gerekecek şimdi göstereceğim rengi bir değiştireyim Evet asetik kelimesindeki ilk ekini ve sonrasında gelen asit kelimesinin çıkartıyoruz bunların yerine at sonrakine ekliyoruz Yani bu kısma at soneki eklenen Bu kırmızıyla bir yazalım ikechi ve asit kelimesini çıkartıp a tekini eklemiş tik Böylece eserimizin adı etil asetat oluyor Eğer iyi bak adlandırması yapmış olsaydık etil asetat yerine buna etanoik asit diyecektik ki o zaman da aynı işlemi yapacaktık yine sondaki ilk ve devamındaki asit kısmını çıkartıp yerine a tekini ekliyoruz hala bir eti kısmımız bulunuyor etkili şuraya yazalım devamını ise Geride kalan kısma at ekleyip yazalım yani etanoat böylece bunun adıda etil etanoat oluyor evet Bu eseri adlandırmak için iki farklı yol var ama büyük bir ihtimalle kullandığınız kaynaklarda bu ismi göreceksiniz çünkü genelde herkes buna etil asetat diyor adet başka bir eseri daha adlandır alım aynı şekilde yine hedefimiz bu sudan espri adlandırmak olacak VR su gurubuyla başlıyoruz Reis grubu oksijeni mizde bağlanmış işte şurada simetri fark ettiniz mi aynı gruptan başka bir tane daha var Bu kez iki tane eti grubumuz var Böylece eslerimizi adlandırmaya diyeti yazarak başlayabiliriz adlandırmayı tamamlamak için karboksilik asit kısmına bakmamız gerekir tam olarak şurası bu türemiş bir kısım Yani bunun buradaki dikarboksilik asitten türediğini düşünebilirsiniz bunun yupak adı propandiol gastrit yaygın adıysa malonik asit Hemen yazalım malonik asit Evet eslerimize adlandırmayı tamamlamak için İlk ve asit kısmını çıkartıyordu kshe şimdi bunları çıkartıyoruz ve yerine at son ekini ekliyoruz ve böylece ismimiz malonat oluyor şuraya salıp bu eserimizin adı diyetin malonat şeklinde bir aç bir örnek daha yapalım ve başka bir espri inceleyelim sağda duran şu Ester oldukça ünlü bir eser bunu keklik üzümü ya olarak duymuş olabilirsiniz ilk önce bol köyümüzün Ester kısmını bir bulalım Evet şuradan şimdi revüsü grubuna adlandırılacak başlayalım buradaki oksijen üzerinde revüsü grubumuz var ve bir karbonu var Yani bu bir Metil grubu altına yazalım Metin şimdi karboksilik asit e bakalım buna karşılık gelen ferd oksalik asit gördüğünüz gibi bu kısım bildiğiniz gibi bu Salisilik asit bunu da altına yazın aynı şekilde yine eserimizin adını tamamlamak için ilk ekini ve sondaki asit kelimesinin çıkartıyoruz ve yerine at son ekini ekliyoruz Böylece kelimemiz salisilat oluyor Hemen devamına yazalım Sonuç olarak eserin adı Metin da sil at oluyor tabi bunun diğer adı keklik üzümü ya bu noktada eserlerin bir özelliğinden bahsedelim birçok Eser Güzel Kokar keklik üzümü yağda en iyi eserlerden biridir ve Fisher esterleşme tepkimesi gibi yöntemlerle bu eserlerden çok daha fazla elde edebilirsiniz Evet bir tane daha ister adlandır alım sağda duran estere bakıyoruz Her zamanki gibi ilk olarak oksijene bağlanan al ki grubumuzla başlıyoruz yine bir metin grubumuz var Hemen metal yazalım karboksilik asit kısmına baktığımızda şu kısmı kastediyorum bunu sol tarafa çizmiştik Zaten bunu nasıl adlandırıyor duk Bu bir siklohegzan halkası ve ona bağlanan bir karboksilik asit görüyoruz biraz uzun olacak ama ismimiz şöyle siklohekzan karboksilik asit Her zamanki gibi sondaki ki ve asit kelimesini çıkarıp at son ekini ekliyoruz ne oluyor siklohekzan Kargo fiyat başta Mete zaten var devam ediyoruz sikloheksan karboksilat ve böylece bu eserimizin de adım etil sikloheksan karboksilat oluyor Son olarak eserlerin fiziksel özelliklerine de bakalım burada birkaç farklı molekül görüyoruz Hadi şu ortadaki Eser inceleyelim bu estetiği adlandırılacak olursak bir arki grubu olduğunu görüyoruz tam olarak söylemek gerekirse bir metin grubu ve Elbette sonrasında karboksilik asit kısmına bakıyoruz eki karboksilik asit imizin türüne iki karbonlu bir karboksilik asit yani asetik asit sonlardaki kısmı çıkartıp at sonrakine eklememiz de kelimemiz asetat oluyor Böylece bu esere Metil asetat diyebiliriz şimdi bu Metil asetatı diğer benzer büyüklükteki moleküllerle bir kıyaslayalım sol tarafta 2-metil bütün ne diyoruz hemen yazalım 2-metil biten sağ tarafta ise dört karbonat sahip bir alkol görüyoruz 1 2 3 ve 4 o zaman Burası da 2-butanol şimdi de kaynama noktaları açısından Metil asetatı diğer moleküllerle kıyaslamaya geçelim sol taraftaki 2-metil bütün molekülü ile başlayabiliriz kaynama noktalarını ele aldığımız zaman moleküller arası kuvvetler i düşünebiliriz bu yapının barındırdığı iki polar olmayan molekül arasındaki tek moleküller arası kuvvetler London dağılım kuvvetlidir ki bunların en zayıf kuvvetler olduklarını biliyoruz O zaman bu iki molekül ayırmak çok kolaydır 2-metil Bir tane molekülünün kaynama noktası yaklaşık 28 derece selsiyustur Metil asetata geçtiğimiz zaman biraz polarlık olduğunu görüyoruz buradaki oksijen kısmi negatif buradaki karbon Sak değil mi pozitif Metil asetat gibi küçük bir eser kısmen polardır Böylece burada bir miktar polite mevcut aynısı Burası için de geçerli O zaman bu iki molekül arasındaki moleküller arası çekim kuvveti dipol-dipol Kuvvetleri ya da etkileşim olacak dipol-dipol Kuvvetleri London dağılım kuvvetlerinden daha güçlüdür o zaman Metil asetatın kaynama noktası iki metalik utanın kaynama noktasından daha yüksek olmalıdır Yani yaklaşık 57 derece selsiyus Metil asetatın moleküllerini ayırmak için daha fazla enerji ve ısı gerekiyor Çünkü dipol-dipol daha güçlü bir çekim kuvvetidir son olarak iki bir tane al molekülüne geçelim bunun da kaynama noktası yat eşek 99 derece Sensiz Çünkü burada hidrojen Bağlar Şuradaki Hidrojen bağı en güçlü moleküller arası kuvvettir Bu yüzden de 2-butanol moleküllerin ayırmak için bu daha fazla enerji gerekir Kısacası kaynama noktası açısından mattila Sedat polaritesi nedeniyle benzer boyutlardaki bir Alkan ve Yine benzer boyutlardaki bir alkol arasında yer alıyor diyebiliriz suda çözünürlük açısından da Bir bakalım buraya bir su molekülü çizim tabi bildiğimiz gibi su polar molekülüdür oksijen kısmi negatif hidrojen s kısmi pozitiftir burada bir Hidrojen bağı söz konusu Olabilir değil mi yani Metil asetatın bu oksijeni ile suyun hidrojeni arasında bir bağ olabilir Böylece iki polar molekül ümüz var Bu da Metil asetatın suda çözülebileceğini gösteriyor ama tabii esrar İki karbon sayısını arttırırsak sonuç farklı oluyor buradaki eslere Bir bakalım burada iki ve devamında Bir karbon daha görüyoruz karbon sayısını arttırırsak eserimizin polar olma özelliğine güçlendiririz demektir İyi o zaman eserimizin suda çözünürlüğünü düşürmüş oluruz Metil asetatın suda çözünebilir olduğunu bilmemize rağmen etil asetat ı baz aldığımızda Bu kez çözünürlüğün azaldığını görüyoruz Aslında etil asetat su molekülünden Kafein elde etmek gibi polar olmayan bir molekül ayrıştırmak gibi işlemler için de kullanılıyor Dolayısıyla karbon sayısını arttırırsak poliçeyi düşürmüş oluruz ve suda çözünürlükte Böylece azalır bu