If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Organik Mekanizmalara Giriş

Elektrofil ve nükleofillerin belirlenmesi. Eğri oklar kullanarak elektron hareketlerinin gösterilmesi.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

bu mikrofil ve elektro filler hakkında bilgi edinmiş tik Şimdi de bazı basit organik kimya mekanizmalarına bakacağız ve elektrofil ve nükleofiller i yapılardan bulmayı öğreneceğiz Ayrıca bir tepkime sırasında elektronların hareketini nasıl göstereceğim izi düşüneceğiz genel Kimyadan hatırlayacağınız gibi mekanizmalar Bir tepkimenin meydana geldiği aşamaları gösterir Öyleyse bu tepkimeyle başlayalım şimdi soldaki bu arkil ha rejenere baktığımızda klorun bu karbondan daha elektronegatif olduğunu biliyoruz Bu nedenle Klor bir miktar elektron yoğunluğu bu karbondan uzaklaştıracak ve bu da onu kısmi pozitif yapacaktır Bir önceki videoda bu Karbonun kısmı pozitif olduğundan dolayı bu bileşiğin elektrofilik Merkezi olduğundan bahsetmiştik sodyum hidroksit gibi bir şeyden elde edebileceğimiz hidro bu bakarsak bu eksi yüklü oksijenin niktofili kısım olacağını biliyoruz Böylece bu hidroksit nükleofil görevi görürken arkil Halojen Önümüzdeki bu karbonda elektrofil görevi görecek zıt yüklerin birbirini çektiğini öğrenmiştik Öyleyse eksi yüklü oksijen alkil halojenür üzerindeki kısmi pozitif yüklü karbona yakınlaşmak isteyecektir nükleofil elektro file saldırır diyoruz o zaman buraya eğri bir ok çizip bu iki elektronun bu karbona doğru giden hareketini gösterebiliriz aynı zamanda bu iki elektron kıl orada bağlanıyor klorun üç tane ortaklanmamış elektron çifti vardı şimdi yeni eklenenler ede çizimi Evet bu fazladan elektronları buraya ekledik şimdi bunları morla belirginleştirir elim Eğer bu iki elektron kiloya bağlanmıştı işte buradalar Tabi bu durum klora -1 Formal yük de vermiş oldu Böylece klorür anyonlu elde ettik ki buna ayrılan Grup diyebiliriz şimdi oksijen ve bu kısmı pozitif yüklü karbon arasında bir bağ oluşturacağız oksijen üzerindeki bu ortaklanmamış elektron çifti oksijen ve karbon arasında bir bağ oluşturacak yani ürünümüz olan bu alkol de bu iki elektron oluşan bu bağda bu iki elektron olmalı işte size basit bir organik kimya mekanizması sadece bir adım yaptık nükleofil saldırısı oldu ve ayrılan Grup ayrıntı Bunların hepsi aynı adımda oldu ama şu anda bu organik kimya mekanizması hakkındaki herşeyi çok ayrıntılı olarak anlamak değil Şu anda amacımız nükleofil ve elektro filler inorganik kimya mekanizmalarında nasıl kullanıldığını anlamak ve bu eğri okların elektronların hareketini nasıl gösterdiğini an Bu çalışmak başka bir organik kimya mekanizmasına geçip burada nükleofil ve elektro filmimizi tanımlayarak başlayalım ilk önce bu bile şeye bakalım oksijenin karbondan daha elektronegatif olduğunu biliyoruz Bu yüzden oksijen Bu karbondan bir miktar elektron yoğunluğu çekecektir Tabii bu kilo da aynı şeyi yapacak Çünkü aynı şekilde o da karbondan daha elektronegatif bir şimdi bu Karbonun elektron eksikliği var yani kısmi pozitiftir o zaman elektrofil görevi görebilir sağ tarafta sodyum asetat an gelebilecek asetattan yolumuz var ve buradaki oksijenin de -1 Formal ülke sahip olduğunu görüyoruz o zaman asit atan Yolumuzun nükleofilik merkezi oksijendir ve bu durumda asetattan Yolumuz nükleofil görevi görebilir zıt yükler birbirini çektiğinden dolayı eksi yüklü oksijen bu artı yüklü karbonat çekecektir yani nötrofilin elektro Files aldığını söyleyebiliriz ve ve bu eğri oku bu iki elektron hareketini göstermek için buraya çizdim Şimdi doğrudan bu oksijenden bu karbonat 1 bağ gösteremiyorum bunun için bu pi elektronlarını alıp üstteki oksijene taşımam lazım Çünkü hatırlayacaksınız karbon asla etrafındaki okteti aşamaz şimdi Buradaki tüm elektronların hareketini çizilir burada üste oksijen imizi çiziyor artık 3 tane ortaklanmamış elektron çifti ne sahip ve bu da ona -1 Formal yük vermiş oluyor elektron hareketleri göstermeye geçersek buradan iki elektron oksijene geçtiğini söyleyebilirim Tabii bu da oksijene -1 Formal yük veriyor hala bu karbona bağlı bir Klor var Onu da şuraya çizim Etrafında üç tane de ortaklanmamış elektron çifti bulunuyordu ve şimdi yeni bir bağ oluşturduk buradaki oksijen ve bu karbon arasında bir bak şimdi bu bağ oluşturan bu iki elektronu kırmızıyla iş ba ba da burada tabii buradaki oksijenin iki tane ortaklanmamış elektron çifti olacak evet şimdi buradaki geri kalan kısmı da çizelim burada bir karbondioksit Şen üzerindeki ortaklanmamış elektron çiftleri de ekleyelim Evet son olarak da buraya bağlı bir metin grubumuz da bulunuyor şu şekilde Bu mekanizmanın ilk adımı nükleofilik saldırı Bir yazarak belirtili yani nükleofil elektro file saldırıyor ikinci adım sağa ayrılan grubun ayrılması diyelim ki oksijenin bir tane ortaklanmamış elektron çifti Bir karbon iliği yeniden düzenlemek için hareket ediyor Ancak bu karbondioksiti aşamayı değil mi o zaman bu iki elektron klora yani ayrılan gruba bağlanmadı Böylece ortaya klorür anyonu çıkar Bu Evet şimdi buraya kiloya eksi yükselen bu elektronları çizelim klora bağlanıp klorür anyonlu yani ayrılan grubumuz oluşturan bu elektronları mavi yapan işte burada Böylece karbon Elimizi yeniden düzenledik Bu da bize son ürünümüzü vermiş oldu mekanizmanın detaylarını Şimdilik çok fazla düşünmeyin amacımız nükleofil ve elektro filmimizi tanımlayabilmek ve elektron akışınızı anlayıp mekanizmanın farklı aşamalarını düşünmeye başlamaktır nükleofilik saldırı ve ayrılan grubun ayrılması tepkimelerde sık sık karşımıza çıkacak bir organik kimya mekanizmasına daha bakalım yine niktofili miz ve elektro filmimizi bularak başlayacağız önce bu bile şeye bakalım oksijen bu karbondan daha elektronegatif olduğundan oksijen bir miktar elektron yoğunluğu bu karbondan çekecek Bu da karbonu kısmi pozitif yapmış olacak Böylece bu bileşiğin elektrofilik Merkezi budur diyebiliriz ilk adım daha profil o ekliyoruz karbonhidrat bundan daha elektronegatif olduğundan dolayı karbon bu iki elektron çekecek ve Tabi bu da karbona kısmi negatif bir yük vermiş olacak veya elektronegatiflik farkı çok büyük olduğundan bu bağdaki bu iki elektron alıp karbonat koyabiliriz buraya çizim şimdi elimizde 3 kargonuz var ve bu Karbonun da iki elektron çifti bulunuyor bu elektronları mor renkte gösterilir bu iki elektron karbona geçerek ona -1 Formal yük vermiş oldu yani artık elimizde bir karbanyon var elimizde eksi yüklü bir karbon olduğu için bu karbanyon mükemmel bir nükleofiller ve daha önce gösterdiğimiz elektrofilik kısma sağlayacaktır zıt yüklerin birbirini çektiğini söylemiştik Bu yüzden eksi yük artı yükü çekecektir Böylece mekanizma mızın ilk alımında nükleofil elektro filmimize saldırıyor şu Eğer bu İki karbon arasında bir bağ gösteremeyiz Çünkü bu durumda bu Karbonun etrafında on elektron olması gerekir ki bu da okteti Aşar bu yüzden başka bir yere giden elektronları göstermeliyiz bu iki elektron alıp oksijene taşıyabiliriz Yani ilk adımımız da nükleofil elektro filmimize saldırdı ve bir carbon-carbon bağ oluşturduk Ayrıca burada bir oksijen ve Etrafında üç tane ortaklanmamış elektron çifti var ki bu da ona -1 Formal yük veriyor O zaman şimdi bu elektronların bazılarını takip edebiliriz mavi ile işaretlediğimiz bu elektronlar oksijenize kapanıp ona -1 formalık vermiş oldu şimdi iki kargonuz arasında bir bağ oluşturacağız Burası insanların kafasını karıştırabilir Çünkü karbonları saymak biraz zor olabilir nükleofil mizdeki 3 karbon hesaba katmamız gerekiyor ve ayrıca bir bağ oluşturacağız buradaki ürünümüze bakarsak bunun bu gireceğine dair fikir edinebiliriz 3 kargonuz var işte buradalar ve mor renkteki elektronlarda buradaki bağ oluşturuyor şimdi buraya arama Denizi çizelim Evet elimizde hesaba kattığımız 3 karbon var onları bir gösterir 1 2 ve 3 mor renkteki elektronlarda buradaki İki karbon arasındaki bağ oluşturmuş oldu arama Denizli'de çizdik ilk adımımız nükleofilik saldırıyı ikinci adımızda ise burada Proton kaynağımız var hidronyum iyonu kullanıyor şuraya hızlıca çizeyim Ha şu çoğu artı oksijeni Üzerine de artı bir Formal yük ekleyip Evet ol ve bu mekanizmanın ikinci adımı asit-baz kim yasıdır Yani bir Proton transferi söz konusu olacak arama denizdeki eksi yüklü bu oksijen bazı görevi görüp bir Proton alacak Mesela bu ortaklanmamış elektron çifti Ha şu çoğaltılan bir Proton alıyor diyelim ve ardından bu elektronlarda OKS bu geçiyor hemen göstereyim kırmızı elektronlar bu Proton alacak Ve sağ üstte bakarsak İşte bu bağ oluşturacaklar aldığımız Proton da burada Böylece son ürünümüz olarak bir alkol oluşturduk tekrarlayacak olursam amacımız sadece nükleofil ve elektro filleri anlamak Bu videoda bahsetmek istediğim son şey Şubat ilkeleri diye adlandırabileceğimiz bir ilkeler bütünü olacak Doktor şımart üniversitede organik kimya dersleri veren bir hoca ve şöyle bir söz var organik kimya Sadece 5 unsurdan oluşur Bunlar değerlik elektronları elektronegatiflik asit-baz kimyası yükseltgenme indirgenme tepkimeleri ya da redoks ve son olarak da nükleofil ve elektro fiillerdir şimdi önceki mekanizmaya geri dönüp Bu beş Chivas ilkesinin O mekanizmada nasıl bulunduğunu görelim ilk önce değerlik elektronlarını alalım mekanizmaları mızda bu veya şunun Ama bu Europa gösterirken Aslında değerlik elektron lardan hareketini göstermiş oluyoruz elektronegatifliği çok kullandık nükleofil mizi ve elektro film izle bu şekilde bulmuştuk 3. Chivas ilkesi ise asit baz kimyası ydı o da mekanizmanın ikinci adamıydı ki bu organik kimya mekanizmalarında karşınıza çok çıkar dördüncüsü çevre dostu Aslında bu bir redoks tepkimesi yükseltgenme basamakları bakarsanız başlangıç birleşim izin indir geldiğini göreceksiniz bu keton alkol indirgenmiştir ve son olarak nükleofil ve elektrofil geliyor tabi bu da mekanizma mızın ilk adamıydı Aslında bu beş unsurun hepsini tek bir mekanizmada görmek zorunda değilsiniz Bizim bugün baktığımız mekanizmada şans eseri hepsi olduğu için ben de bugün size Şubat ilkelerinden bahsetmek istedim Ve bu beş kavramı Gerçekten iyi anlarsınız mekanizmalar Sizin için çok daha kolay olacak abone ol