Fizik Sınav Soru Çözümü 2c, 2d: Elektrik Devreleri

evet hadi sorun kalan kısımlarını çözelim demişler ki bir ampulün direnci akımın bir fonksiyonu olarak değişiyorsa bu ampul omik olmayan bir ampul olarak sınıflandırılır a sorusuna verdiğiniz cevabı değiştirerek ya da doğrudan kullanarak ampulü nomik olup olmadığını belirleyiniz devrenin Eğer değişmeli ise nasıl değişmelidir ampulden geçen akımı değiştirip direncin buna bağlı olarak nasıl değiştiğini görmek istiyoruz Öyle değil mi Bunu buradaki devreyle yapabiliriz Evet direncini ölçmek çok kolay ne yapıyorduk gerilimin akım çarpı direnci eşit olduğunu biliyoruz zohal de dirençle gerilim böyle akıma eşit olur bu durumda Eğer ampulden geçen akımı ve gerilimi biliyorsak ampulün direnci hesaplayabiliriz az önce de söylediğim gibi bu devre düzeniyle bu Gülün direncinin kolaylıkla hesaplayabiliriz akımı değiştirip direnci nasıl değiştire bakalım mı akımı değiştirmenin farklı Yolları var Örneğin buradaki diğer direnci değiştirebiliriz ama şansımıza elimizde değişken bir güç kaynağı var Ve bu da gerilimi ya da devredeki tüm gerilimi değiştirebileceğimiz anlamına geliyor gerilimi değiştirdiğimizde devredeki akımı değiştirmiş oluruz ekranda gördüğünüz oldukça basit ve seri bir devre akım bu şekilde dolaştığın dan devredeki akım değiştiğinde ampuldeki aklımda değişmiş olacak Biz de ve ve ıııı ölçerek direncin değişip değişmediğini göreceğiz soruya geri dönecek olursak ne diyorlardı devriniz Eğer değişmeli ise nasıl değişmelidir devrenin değişmesine ihtiyaç olmadığını söyleyebiliriz Evet devreyi değiştirmemiz e ihtiyacımız yok sıradaki soru da İsa daha da ihtiyaç var mıdır Varsa bu veri ne olmalıdır demişler bunun cevabını da şuraya yazalım Evet C sorusunun cevabını buraya yazıyor ilk kısmında değiştirme ihtiyacımız yok diye cevap vermiştik isterseniz Bir açıklamada yazabiliriz güç kaynağını değiştirerek akımı değiştirebiliriz ampulün direnci de ampulün gerilimi bölü ampulden gelen ya da ampulden çıkan akımla bulabiliriz bu sınavın bir bölümünde ampulden bir saniyede gelen ve ampulden çıkan elektronların sayısı eşit midir sorusuna cevap almıştık ama söz konusu akım olduğuna ampule gelen ve ampulden çıkan akımın aynı olduklarını biliyoruz gerilim biraz düşer ama akım aynıdır gelen ve çıkan dedik ama bunların aynı değer olduklarını biliyoruz Bu arada bu söylediklerimi anlamadıysanız da deneyin ilk bölümünden ampule gelen ve ampulden çıkan akımı da aynı olacağını anlayabilirsiniz Nerede kalmıştık Bu bize ampulün direncini verir güç kaynağını değiştirerek akımı değiştiriyoruz ve sonra da Aklımdaki değişim sonucu ölçüm yaparak R için hangi değeri elde edeceğimizi buluyoruz ikinci kısımda ysa daha fazla veriye ihtiyaç var mıdır Varsa ne olmalıdır diye sormuşlardı değişken güç kaynağındaki değişimler sonucu ampuldeki gerilimi ölçmeliyiz Evet güç kaynağındaki değişimler sonucu ampuldeki gerilimi ölçmeliyiz Bir de güç kaynağındaki değişimler sonucu ampule gelen ve ampulden çıkan akım ölçmeliyiz Eğer bunları Bulabilirsek renin değişip değişmediğini de görebiliriz sıra geldi de sorusuna ampulün Komik olmayan bir ampul olup olmadığını belirlemek için verileri nasıl analiz edersiniz voltmetre ve ampermetre lerdeki belirsizliklerle ilgili bir açıklama yaparak bunun bir gencin omik olmayan bir direnç olup olmamasıyla ilgili verdiğiniz cevabı nasıl etkileyeceğini gösteriniz demişler burada biraz açıklamıştık ama bir kere daha yazabiliriz verilerin nasıl analiz edersiniz diyorlar Öyle değil mi Şöyle yazalım güç kaynağına birinci gerilimi ayarlarız ve yukarıya yazdıklarımızı ölçeriz bu ampulün direnci hesaplama mızı sağlar sonra güç kaynağını ikinci gerilimi ayarlarız ve bu ölçüleri Bir daha yaparız bunun sonucunda direncin değişip değişmediğine bakarız Ve bir bölü Akın Bir yani ampulün gerileme bölü ampulden geçen akım eşittir güç kaynağını değiştirdikten sonra ampuldeki gerilim bölü ampulden geçen akımı eşitse Evet eğer bu doğruysa Yani eğer direnç değişmediyse ki direnç değiştiğinde omik olmayan bir ampul ümüz var demektir dediğimi o halde bu omek olan bir ampul dürum bu ve bir bölü Akın Bir Eğer ve 2 bölü akım iki eşit değilse ampul omik olmayan bir ampul dür burada dikkatli olmamız lazım Çünkü voltmetre ve ampermetre derdeki hassaslık lar sonuçları satılabilir demek istediğim 12 olan bir ampul ile karşı karşıya olabiliriz ama ölçümlerde yaptığımız yuvarlamalar Özellikle de ampermetreler daha hassas cihazlar olduklarından sonuçları satılabilir benzer bir şekilde omik olmayan bir ampul ile karşı karşıya olduğumuzda cihazların hastalıkları yüzünden dirençteki değişimi kaydı almamış olabiliriz burada değilim ki cihazların hassasiyeti konusunda dikkatli olmalıyız devam edelim en yakın onda bir volta yada yüzde bir ampere yuvarlamak ve böyle O da Normalde farklı olmamasına rağmen farka yol açabilir yada tam tersi de geçerlidir Yani ölçümde bir fark ortaya çıkmayabilir a O da bir değişim vardır ve bu değişim ölçülemeyecek kadar küçüktür bu noktada size genel olarak şunu söyleyebilir hangi bilim dalı ya da deneyi söz konusu olursa olsun cihazlarınızın hassasiyetinin ve ölçümlerde yaptığınız yuvarlama ların sonuçları nasıl etkileyeceği konusunda dikkatli olun