If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Basınç-Hacim Döngüsü Çizimi

Sol karıncığın basınç ve hacim verilerini kullanarak yeni bir grafik çizmek ister misiniz? Rishi, Khan Academy'de çalışan, bulaşıcı çocuk hastalıkları üzerine uzmanlaşmış bir doktordur. Orijinal video Rishi Desai tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

şimdi Burada gördüğünüz nedir karşınızda iki tane grafik var üstteki basınç zaman daha da net olmam gerekirse arkadaşlar sol karıncığın basıncının zaman içerisindeki değişimi veren grafik demeliyim yaklaşık olarak 1,2 Saniyelik bir süre den bahsediyorum alttaki ise hacim zaman grafiği ve burada geçen sürede 1,2 saniye sol karıncıktan neler olup bittiğini bu grafikten takip etmek de mümkün isterseniz adım adım ilerleyelim Evet grafikleri dikkatlice inceleyelim ve herhangi bir anda basıncın ve hacmin aldıkları değeri neden aldıklarını anlamaya çalışalım burada bir bakalım basınç yaklaşık olarak 10 milimetre cıva onun etrafını çiziyorum aynı anda şu şekilde aşağıdaki grafiğe do bu kesikli çizgi çiziyorum Evet Tamda bu anda hacim değeri de 125 mililitre bir tane daha yapalım mesela Burası 80 milimetre civa var aşağıya doğru inecek olursam bu noktaya varırım hacmin aynı olduğunu görüyorsunuz değil mi Evet basınç artmasına rağmen hacimde herhangi bir değişiklik yok bunların ikisi kolaydı Şimdi kendimizi biraz daha zorlayalım mı arkadaşlar bu mesela burada oldukça yüksek bir basınç var 120 milimetre civa Hatta bu basınç grafiğinin en yüksek değeri olduğunu bile söyleyebiliriz Biz hemen aşağıya bir çizgi çizelim Evet yaklaşık olarak buraya bir yere geliriz 75 mililitre basıncının en yüksek değeri olan 120d 75 mi litrelik bir hacim söz konusu Evet devam edelim mi buradaki basınçta yüz milimetre civarında da şimdi bu bilgileri kullanarak farklı bir grafik çizmeye çalışacağız Biz Evet Basınç ve hacim grafiğinden elde edeceğimiz bu verileri kullanarak farklı bir grafik çizeceğiz Burası girme aşağıya indiğimizde de yaklaşık olarak buraya bir yere geliriz 50 mililitre gibi görünüyor oldu mu Evet ne yapmak istediğimi anladığınızı düşünüyorum bu noktada basıncın 5 değerini aldığı nokta yine aşağıdaki grafiğe inelim Buranın da yaklaşık olarak 75 Bu da düşünelim burada bir miktar artmış bir basınç değeri var 12 milimetre Cuma olduğunu kabul edelim Burası da başladığımız değer olan on mililitre olsun aşağıya inelim hacim en yüksek değ o olmadan hemen önceki noktaya geleceğiz Evet bu da yaklaşık olarak 123 mililitre olsun tam dolu hale gelmeden hemen önce ki andan bahsediyorum arkadaşlar son çarpıyı da 125E koyuyorum tamam mı Evet basıncın ve hacmin zaman içerisinde nasıl değişikliklerini değişikliklerini daha doğrusu nasıl değişiklik gösterdiklerini diyelim gördük Şimdi de bu iki grafikten elde ettiği verileri tek bir grafikte toplamaya çalışacağım bunun bir süper grafik olduğunu düşünebilirsiniz bu ekseni hacmi koyuyorum burada kullandığımız birimi yani mililitreyi kullanalım tamam mı hacım için sık kullanılan birimlerden biri mililitredir Zaten burası da 50 olsun Evet burası da 125 mililitre bu eksene de basıncı koyalım basıncın birimi olarak da milimetre civa kullan bir kilogram bölümü metrekare de kullanılabilir tabi arkadaşlar ama biz Şimdilik milimetre civa kullanalım burayı yaklaşık olarak 120 olarak işaretliyor Evet kullanacağım yeni eksenler Bunlar başlamak için de bir nokta seçelim burada işaretlediğimiz noktanın başlangıç için iyi olacağını düşünüyorum evet Hadi bu nokta ile başlayalım buradaki basınç oldu hacmi s125 buraya minik bir çarpı koyalım Yeni grafiğin Başlangıç noktası da bu olacak buradan basınç 80'e yükseliyordu 80 yaklaşık olarak burada hacim ise değişmeyeceği için diğer kırmızı çarpıyı da buraya koyuyorum ikisini birleştirelim işte böyle zaman içerisinde değişimler olacağını da biliyoruz birinci çarpı ile ikinci çarp arasında da bazı değişimler o zaman da ilerledi ne kadar süre geçtiğini de Buraya yazmak istiyorum 0,0 beş saniye Evet birinci çarpıdan ikinci çarpıya gelmemiz İşte bu kadar sürdürdü devam edelim mi zaman geçerken grafikte de yukarıya doğru ilerlememiz gerekir Öyle değil mi bu Peki bundan sonra ne olacak basıncın oldukça yüksek olduğu bir noktaya geleceğiz yani 120 mi hacim ise 75 olacak buraya bir tane daha çarpı Koyalım işte böyle bu noktada kanın sol karıncıktan aorta geçtiğinde biliyoruz Bu ikisini de birleştirme mi lazım Evet sonra basınç düşecek yaklaşık olarak yüze gelecek hacimce hala 50 mililitre civarında Yani hacimde basınçta az aldık şöyle ilerleyelim basıncı yüksek değerini göre bilelim diye sarıyla çizdiği bu iki parçaya ayırdım sarıyla çizdiğim bölümde bir zaman alacak Tabii Evet o sarıyla çizdiği bölümüne kadardı hemen işaretleyelim Evet bu kısım yaklaşık olarak 0,25 saniye sürüyordu ya saniyenin 4'te dedim İlginç değil mi ilk bölüm Oldukça hızlı gerçekleşti 0,0 beş saniye sürdü 2. bölüm neredeyse 15 katı sürdü ama ilk çizginin 5 katı olan bir çizgi görmüyoruz Öyle değil mi bi Peki neden diyecek olursanız bu basınç hacim grafiği ve bu grafikten zamanı takip edemiyoruz Ben süreleri not ediyorum Böylece hangi bölümü daha uzun hangi bölümü daha kısa sürdüğünü takip edebileceğiz sıradaki bölümde hacim aynı kalacak ama basınç azalacak yaklaşık olarak 20 milimetre civadan bahsediyorum Evet 20 aşağı yukarı Burada bir yerde olacak renk bu kullandığından emin olmak istiyorum şimdi yeşil kullanmam lazım Evet sol karıncık gevşerken yeşili kullanmıştık basınçta düşüyordu Peki bu ne kadar sürecek bu bölüm 0,15 saniye kadar sürüyordu ilk bölümü yani kasılma Neredeyse bunun 3'te biriydi ama çizgilerin ikisi birbirlerinin aynı gibi değil mi Bir aşağı yönlü diğeri yukarı yönlü ama zamanlamaları yani süreleri farklı şimdi devam edelim ve basıncın iyice düştü 5 milimetre civa değerini aldığı noktaya gelelim bu anda hacim olarak yaklaşık yetmişbeş millet reydi basıncı buraya işaretliyorum sonra da artmaya başlayacak Tabii bunu da çizelim basınç burada düşüyor sonra da yükselecek buradan 12'ye geliyordu en sona yaklaştıkça kısa süreliğine artacak ve bu şekilde başladığımız yere geri döneceğiz ve İşte karşınızda basınç hacim döngüsü bu grafiği gördüğünüzde çoğu zaman buna benzeyen bir grafik olacaktır Ancak bu sondaki küçüktüm şeyi görebileceğiniz i düşünüyorum Evet siz de ben de bunun burada olduğunu bilsek de çoğu grafikte bunun çizilme diğini göreceksiniz karşılaşacağınız basınç hacim döngüsü grafiği Daha ziyade bu olacaktır bu bölümü ne kadar sürdüğünü de ekleyelim ne kadar sürüyordu 0,55 saniye kadar zaman açısından düşünecek olursak sürenin çok büyük bir kısmının burada geçtiğini söyleyebiliriz dediğim gibi basınç hacim döngüsü grafiği dendiğinde bahsedilen grafik İşte budur bro