If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Bağlandığınız bilgisayar bir web filtresi kullanıyorsa, *.kastatic.org ve *.kasandbox.org adreslerinin engellerini kaldırmayı unutmayın.

Ana içerik

Diyastol Sonu Basınç-Hacim İlişkisi (EDPVR)

Sol karıncığın kasılmasına izin verilmeyip, içerisine kan doldurulup boşaltıldığı durumda ne olacağını öğrenmek ister misiniz? Rishi, bir pediyatrik bulaşıcı hastalıklar uzmanı ve Khan Academy’de çalışıyor. Orijinal video Rishi Desai tarafından hazırlanmıştır. Orijinal video Rishi Desai tarafından hazırlanmıştır.

Tartışmaya katılmak ister misiniz?

Henüz gönderi yok.
İngilizce biliyor musunuz? Khan Academy'nin İngilizce sitesinde neler olduğunu görmek için buraya tıklayın.

Video açıklaması

Eğer basınç hacim döngüsünü bir kere daha çizmek istiyorum arkadaşlar eksenleri çizelim Evet aslına bakarsanız basınç hacim döngüsünü sıfırdan çizmek çok kolaydır ve bunun basınç acım döngüsünün genel özelliklerinden biri olduğunu düşünüyorum buraya hacmi buraya da basıncı yazıyorduk Evet birim milimetre civa olacak ki bu basınç için sık kullanılan birimlerden biridir burayı sıfır Burayı da yüz olarak belirleyelim 120 olarak da burayı işaretliyor bu durumda Burası da 50 olabilir Hacım ekseninde ise Burası yüz Burası 50 Burası da 125 olsun düşük basınç yüksek hacimle başlamak istiyorum döngünün istediğiniz noktasından başlayabilirsiniz ve bu şekilde başlamayı tercih ediyorum arkadaşlar Mavi Nokta ile işaretliyorum bu noktada sol karıncığın kanla dolu olduğunu ve kasılmaya başlayacağını biliyoruz kasılmaya başlıyor basınç artacak artacak artacak Evet yaklaşık olarak bu noktaya kadar diyelim düz bir çizgi elde edeceğiz buradaki değerde yaklaşık olarak 80 olsun Tam da bu anda Aort kapağı açıldığı için kana orta pompalamaya başlıyordu değil mi kan aorta doğru ilerlediği için sol karıncıkta ki acil düşmeye başlayacak hacim Düşmeye devam edecek basınçta düşecek ve sonuç olarak buna benzeyen bir eğri elde edeceğiz şu ana kadar çizdiği maili Evet mavi eğri bundan bahsediyorum mavi yeniden bu sistol bunun Kalp kasının kasılma ya başlaması olduğunu biliyorsunuz basınca siz düşünün bir sonraki aşamasında kalp kası gevşemeye başlayacak basınç bu şekilde düşecek yaklaşık olarak bu değere kadar düşecek Hatta Düşmeye devam edecek Bu esnada sol karıncık kanla dolmaya başlayacak hacmin artmasının sebebi de bu zaten Ve döngüde bu şekilde tamamlayacağız işte basınç hacim döngüsü Şimdi de tek bir kalp hücresine odaklanalım ve tüm bunlar olup biterken kalp hücresinde neler yaşandığına bir göz atalım kalp hücrelerinin çoğu zaman buna benzeyen bir şekle sahip oldukları biliyoruz aktin Ve miyozin ileride çizelim neler olduğunu kolayca anlamanız için çizimleri böyle biraz abartıyorum Evet buna benzeyen bir görüntümüz olsun hücrenin içinde bir sürü aktin ve miyozin var Bu arada küçük bir tekrar da yapmış oluyoruz bu hücrelerin Tabii ki bir de çekirdekleri var Bu ikinci çekirdekleri de burada da aktin ve miyozin ile dolular tam olarak benim çizimdeki gibi değiller tabii ama hücrelerin içinde yüksek miktarda protein olduğuna dikkatinizi çekmek isterim hücrelerinin kalsiyum beklediklerini de biliyoruz kalsiyum Hücre içine girdiğinde hücrelerde kasılmaya başlıyorlar kasılma anı ya da kasılma süresi diyelim döngü üzerindeki bu ve bu kısımdır kasılmanın gerçekleştiğini kalsiyumunu Hücre içine girdiğini girdiği varsayımına Daha doğrusu bunu düşünerek girdiğini düşünerek söylüyoruz bu varsayıma dayanarak söylüyoruz bu noktada bir iğne yapıp karşı bu ortamdan tamamen uzaklaştırdı ımızı yani karışımın Hücre içine girmesini engellediği mizi ele alırsak Mesela ne olur dersiniz Evet ne oldu Sizce yine bir döngü elde edebiliriz ama kalsiyum sahnede nin bu hücreler artık asılmayacak lardır R Evet bu olursa birden bire kasılma olmaya başlayacak ve bu da basıncın bu şekilde yükselmesi anlamına gelecek Hatta bunların hiçbiri bu şekilde olmaz Öyle değil mi kalsiyum olmazsa sistolde olmaz ve diyastolde takılıp kalırız bu noktayı diyastol sonu olarak adlandırdığımız hatırlıyorsunuz değil mi o halde diyastol sonu noktasına ulaştığımızda da belirsiz bir durum ortaya çıkar değil mi isterseniz bir adım daha öteye gidelim Ve şimdi kendime biraz yer açayım size şimdi de kalbi çizeceğim Evet bu sol karıncık sol kulakçığı çizmeye ceğim sol karıncık tek başına yeterli olacaktır içinde boyuyorum dolu olduğunu göstermek için evet kalbin bu Odacı ını kanla doldurduk sol karıncık kanla doldu ama katılamadığı Bu deneyi bir şekilde devam ettirmem gerekiyor sol karınca kanla dolu olan sol Karınca bir iğne yardımıyla daha fazla kan doldurduğu düşünelim mi arkadaşlar daha fazla kan buraya gelsin tamam mı Zaten dolu olan bir şey daha fazla nasıl duyabileceğimiz merak ediyor olabilirsiniz Evet zaten dolu olan bir şey daha da fazla doldurabiliyorum Çünkü bunun bir balon olduğunu da düşünebilirsiniz balon halayla dolu olabilir Ama yeterli basınç sağlanırsa zaten şişik olan bir balonu daha da fazla şişirebiliriz Öyle değil mi Bu da bunu yapabilmek için basınç gereklidir anlamına gelir Bunun öyle kolay olacağını zannetmeyin arkadaşlar ama bir yola baş koyup sonuna kadar gitmek sonra ulaşmak istiyorsanız Yani bunu başarmak istiyorsanız sol karınca daha fazla kan koyabileceğimiz de bilim grafiğe geçelim Ve bunu oraya ısıtalım hacmi arttırıyoruz ama sonuçta bir miktarı artacak ve eğri de buna benzeyecek devam edelim biraz daha hacim basınç bu defa daha çok yükselecek ve daha fazla kan doldurmak doldurmak bir öncekine göre bu sefer çok daha zor olacak bir kere daha basıncı daha da artacak ve hacmi arttırmak çok daha zor olacak bu sayede eğride zaman içerisinde bu şekilde dikleşme ye başlayacak Hacım arttığını göstermek için buralara ve yazıyorum yani hacmini arttırdı mı göstermek için buralara ve yazıyorum Aynı anda basınçla arttığından p harfinde koyuyorum tamam mı basınç ve hacmin bağlantılı olduğunu da biliyoruz Arkadaşlar bunun tam tersini de yapabiliriz demek istediğim buraya kan eklemek yerine kanı boşaltabiliriz de evet bu şekilde sol karıncıktan kan aldığımızı düşünelim şimdi ne olur derseniz aynı noktadan bu ses tonundan başlarsak kanı boşaltmaya başladığımızda hacim düşecektir Öyle değil mi ve hacim düşerse basınçta düşer bir kere daha yapalım hacmi biraz daha düşünelim basınçta düşsün bunu yapınca Az önceki basınç hacim döngüsüne çok benzeyen bir grafik elde ederiz Bu sayede basınç hacim döngüsünün kalbi doldurmanın ne anlama geldiğini gösterdiğini de anladık hacmi değiştirince basınçla değişecek hacmi düşürmeye devam ettikçe basınçla düşecek Peki bu şekilde devam edersem ne olur yani kalbin içindeki kanı boşaltmaya devam edersem basınçta düşer Öyle değil mi Bir kere daha hacmi biraz daha düşünelim bu şekilde devam edersek bir noktada basınçla sıfırlanacak tır bu noktaları birleştirirsek buna benzeyen bir eğri elde ederiz pasif doldurma ile alakası olmayan şu kısmı da sileyim Az önceki grafikte kalp gevşediğinde bu kısmı elde etmiştik Ama artık kalp katılamıyor şu Bu arada sileyim ki Sonuç olarak elde edeceğimiz doğru iyice ortaya çıksın bunu yaptığımızda Aslında kusursuz bir basınç hacim ilişkisi elde etmiş olduğumuzu fark ettiniz mi bu ilişkiyi sol karıncığın gevşemiş durumda olduğunu varsayarak elde Ettik evet herhangi bir Kasım olmadığından kalp kası gevşemiş durumda yaptığım ilk şeyi yani kalsiyumu ortamdan uzaklaştırdığını düşünürsek bu hücrelerin tamamen gevşeme durumuna geçmeleri sağlayabilir Öyle değil mi gevşemiş hücrelerin olduğu bir kalbe de az önce yaptıklarımı yapabilir yani Pasif bir şekilde Yani bir iğne yardımıyla kan doldurup boşaltabilirim Bu sayede bu ilgi çekici basınç hacim ilişkisi elde edelim Bu Basınç ve hacim arasındaki ilişkidir zaman zaman kısaltmasını kullanmakla mantıklı Çünkü bunu diyastol sonu basınç hacim ilişkisi olarak uzun uzun Söylemek yerine kısaltma kullanabiliriz bunun dilimize geçmiş yaygın bir Türkçe kısaltması olmadığı o İngilizce kısaltmasıyla daha çok karşılaşıyoruz ede pvr E yani İyidir ipi ve are İngilizce kısaltması arkadaşlar yani and diastolic precor volüm relationship in kısaltması oluyor Son olarak birşey daha eklemek istiyorum basınç değişimini hacim değişimine böldüğümüzde doğrunun eğimini evde ediyorduk Öyle değil mi eğlenin bu noktadaki iyi mi bu bu noktadaki eğimi de bu olabilir Delta p bölü delta-v Eee m'dir ve bu oyun bize elastance verir Evet esneklik anlamına gelen el-as bu evrenin herhangi bir noktasındaki değildir o halde diyastol sonu basınç hacim ilişkisi veren eğlenin sol karıncığın gevşeme durumundaki el Aslansın ı yani esnekliğini verdiğini de söyleyebiliriz Biz o