Şok Çeşitleri

Herkese merhaba şok üzerine son bir videoda hazırlamanın iyi olacağını düşündüm bu sayede karşılaştırma yaparak farklı şok türlerini birbirlerinden nasıl ayırt edebileceğimizi göreceğiz bu videonun şok çeşitlerinin kısa bir özeti olacağını ve bunun içinde yapacağım tanımlamalarında kısa olacağını belirtmek istiyorum şok çeşitlerini karşılaştırırken dört farklı değere bakacağız bunların ilki Kardiyak çıkış Kardiyak çıkışın Kalbin bir dakikada ne kadar kan pompaladığı anlamına geldiğini hatırlıyor olmalısınız bu Terim kalbin bir dakika içinde pompalı yapabileceği dakika başına litre ya da mililitre olarak ifade edilen Tan miktarını belirtir severe sistemik vasküler rezistans ın kısaltmasıdır ve Buda vücudumuzdaki tüm kan damarlarını rezistansı olarak açıklanabilir bir Kardiyak çıkış ve sistemik vasküler rezistans kan basıncını oluşturan parametreler dir ve şok esnasında eğer biri düşüyorsa diğeri yükselerek açıp kapamaya çalışır Tabii Eğer İkisi de zarar görmediyse Kardiyak çıkış ve sistemik vasküler rezistans doku oksijenlenmesi hakkında da bilgi edinmemiz e yardımcı olur Eğer bu iki değer azalıyorsa dokulara yeterli miktarda oksijen ulaşmıyor demektir sırada pulmoner kapiller oksijen basıncı ya da kısaca pekao be var Bunu bir pulmoner arter kateteri ile ölçülerimiz ve bize Kalbin kanı ne kadar iyi Pompala ya bildiği konusunda bilgi verir kalp zorlanıyorsa ve tıkanıklık ya da Kalbin kanı pompalaması engelleyen bir durum söz konusu ise pek ağabey yükselir Burada kısaltmasını gördüğünüz sol karıncık diyastol sonu hacmi ise gevşeme sonra kalbin sol karıncığından bulunan kanın hacmi direkt başka bir değişli sol karıncıktan dışarı atılmadan önceki kan miktardır sıvı yüklenmesine maruz kalmış bir kalp söz konusu olduğunda bu değerde yükselecektir son olarak bir de Mix Venus oksijen saturasyonu var bu değer dokular çok fazla oksijen aldıklarında düşer sağ kulakçıkta ölçülür ve Kandaki oksijen oranını dengelemek için kullanılan bir yoldur Cup ilerdeki dokular Kandaki oksijeni alır sakal Ben önem Kandaki oksijen oranı düşük olur bu Mix Venus oksijen satürasyonunun da düşük olduğu anlamına gelir ben bunu tam tersi de söz konusu olabilir yani eğer dokular Kandaki oksijeni alamazlarsa oksijen kanda kalır ve bu durumda bu değerde yükselir şimdi bu dört değerden bahsettiğimiz e göre şok çeşitleri çok kısa özetleriyle devam edelim kardiyojenik şokta Kalbin kanı pompalama Yetiş'i ile ilgili bir sorun olduğunu hatırlarsınız buna bağlı olarak Kardiyak çıkışın son derece düşük olduğunu söyleyebiliriz bu değerdeki düşüş Kalp kasının ne oranda hasar gördüğüne bağlı olarak değişir Kardiyak çıkış düştüğünde Kan damarları büzüşür sistemik vasküler rezistans ise kanın Kalbe geri dönmesini sağlamak ve tansiyonu düzenlemek için yükselir kalbin fonksiyonunu yerine getirememesi sıvının geri tepmesine yani kalpte birikmesine ve pulmoner kapiller oküvizyon basıncının yükselmesine sebep olur Son olarak Mix Venus oksijen satürasyonu da düşük olacaktır Çünkü kalp düzgün bir biçimde çalışmadığında Kan vücutta yeteri kadar hızlı dolaşmaya cak ve dokularda Kandaki oksijeni agresif bir o evde almaya çalışacak larından Kalbe geri dönen Kandaki oksijen oranı son derece düşük olacaktır öksürükte şok hızlıca geçeceğim Çünkü kardiyojenik ŞOK A çok benziyor aradaki Tek fark bu şok türünde görevini yerine getiremeyen kalp değil dış bir faktördür kat dışında bir etken Kalbin kanı pompalaması engel olur kalın kalpli kalması pulmoner kapiller okuyacağım basıncının yükselmesine sebep olur bu değerlere de bir bakalım şimdi bu çok türünde kanın kalbin sağ tarafından sol tarafına geçmesini engelleyen bir durum söz konusudur bu durum pulmoner emboli ya da Kardiyak tamponat veya Aort darlığı olabilir kan kalpten dışarı pompalama dın dan Kan damarları vasküler rezistansı artırarak açığı kapamaya çalışır son olarak dokular Kandaki oksijeni yine agresif bir bu aldıklarından Mix Venus oksijen saturasyonu değeri de düşük olur hastanın geçirdiği şok türünün kardiyojenik mi yoksa osuruk lif mi olduğuna karar verebilmek için hastanın geçmişini bilmek ve gözlemlenen belirtileri iyi analiz edebilmek gerektiğidir Örneğin hastanın kalp krizi geçmişi varsa durumun bir kardiyojenik şok Vakası olma ihtimali daha yüksektir Bunun içinde böyle bir vaka ile karşılaşıldığında çeşitli tanı yöntemleri kullanılarak bakanın bir kardiyojenik şok mu yoksa obstrüktif Şok mu olduğuna karar verilmesi gerekir hipovolemik şokta ise sorun kan hacminin düşmesidir kan hacminin düşmesi kalbin pompalama ya bileceği kan hacminin de düşük olması anlamına gelir Kalbe geri dönen sıvının hacminin düşmesi Kardiyak çıkışı yani oksijen iletiminin düşmesi demektir tam hacmindeki düşüş yüzünden kan damarları büzerek ve sistemik başka ler rezistansı arttırırlar kalpte kalan kan miktarı çok düşük olduğundan ve dokularda oksijeni aldıkları için Mix Venöz oksijen satürasyonu da çok düşük olacaktır o sırada nörojenik şok var bu şok türünde ortaya çıkan durumu sempatik tonusun kaybı olarak ifade edebiliriz kalp ve kan damarlarına giden sempatik tonus düşük olacağından tam basıncı yani tansiyon da düşük olacaktır A bu arada nörojenik şok için hemen küçük bir not ekleyelim nörolojik şok ta bradikardi yani Nabzın düşük olması da söz konusudur diğer tüm şok türlerinde düşük kan basıncını dengelemek için nabız son derece yüksekken nörojenik şok Nabzın düşük olduğu tek şok türüdür Bunlara ek olarak nörojenik şok ta karıncık hacmi değişmez Mix Venus oksijen satürasyonu ise düşer dolaşım sistemi çöktüğü nden Kan akışı çok ama çok yavaştır ve bunun sonucu olarak da dokuların Kandaki oksijeni alabilmeleri için çok daha fazla zamanı olur burs sırada sebep bu septik şokun sebebi bağışıklık sistemidir bağışıklık sistemi vücuttaki enfeksiyona tepki verir bunun sonucunda sistemik vasküler dilatasyon ya da vazodilatasyon yani damar genişlemesi oluşur buna bağlı olarak da vasküler rezistans önemli ölçüde düşer açığı kapamak adına kalp Öncelikle daha hızlı kan pompalamaya çalışır ama süre uzadıkça yani hastanın sepsise maruz kalma süresi uzadıkça bağışıklık molekülleri kalbi felç eder ve zarar verirler bunun sonucunda da Kardiyak çıkış düşer mi Evet Kardiyak çıkış başlangıçta yüksekken zaman ilerledikçe düşecektir taki sıvı hacmi değişmez Belki biraz düşebilir ama oksijen alımı ya çok yüksek yada çok düşük olabilir Mix Venöz oksijen saturasyonu yüksek olmasının sebebi dokuların düzgün bir biçimde oksijen alamaması olabilir septik şok vücutta şişliğe yol açar ve bu da dokuların Kandaki oksijeni almalarını zorlaştırır kan damarlarının dışında çok fazla sıvı birikir ve bu yüzden de oksijenin kandan dokulara ulaşabilmesi için daha uzun bir mesafe kat etmesi gerekir Evet şimdi anafilaktik şok da devam edelim anafilaktik şok da şişlik vardır ve zaten anafilaktik şok un temel belirtilerinden biri de budur oksijeni dokulara düzgün bir şekilde ulaştıramaz basküler rezistanslı büyük bir düşüş o Çünkü anafilaktik şok da da septik şokta ki gibi kan damarları genişlemeye başlar düşer rezistansı dengelemek için Kardiyak çıkış yükselir pulmoner kapiller oksijen basıncı ise ya aynı kalır ya da biraz düşer son olarak bir de dissosiyatif şok var Bu biraz ilginç bir şok türü çünkü hem Kardiyak çıkış şimdi vasküler rezistans yükselir oksijen alyuvarlar dan ayrılmadığı için dokulara yeteri kadar oksijen ulaşmaz bunun sonucunda da vücut Kardiyak çıkışı iyileştirmek için hem nabzı yükseltir hem de oksijeni düzgün dağıta bilmek için damarları büzüştürme bu değişikliklere rağmen alyuvarlar oksijenleri bırakmadık larından dokular yoksunluk çekmeye başlar Mix Venus oksijen satürasyonu da bakacak olursak dokular kanda buldukları oksijeni deli gibi almak bu için bu değer çok düşük olacaktır dokular alyuvar dan oksijenleri ne alamadıkları için plazmadaki serbest dolaşan oksijen Seviyesi düşük olacaktır son olarak pulmoner kapiller oksijen basıncı ya da kalpte kalan sıvı hacmi de değişmeyecektir bir sizden bugün bu tabloyu Kendi kendinize doldurmaya çalışmanızı istiyorum Bu sayede her bir şok türünde oksijen perfüzyonun nasıl azaldığını da anlamış olacaksınız hoşçakalın